ความลับของระบบการศึกษาในฟินแลนด์

ฟินแลนด์ เป็นหนึ่งในประเทศที่ได้ชื่อว่ามีระบบการศึกษาที่ดีที่สุดในโลก จัดอันดับครั้งใด ถ้าไม่ใช่ที่หนึ่งก็อยู่อันดับต้นๆมาตั้งแต่ช่วงปี 2000 สปริงนิวส์ได้มีโอกาสนั่งคุยกับเอกอัครราชทูตฟินแลนด์ประจำประเทศไทย ซาตู ซุยก์การี-เคลฟเวน ว่าอะไรคือความลับของระบบการศึกษาฟินแลนด์

ท่านทูตบอกว่ามีปัจจัยหลายอย่างเลยทีเดียว แต่ที่สำคัญมากๆคืออยู่บนหลักความเท่าเทียมของโอกาส

[caption id="attachment_230575" align="aligncenter" width="957"] เอกอัครราชทูตฟินแลนด์ประจำประเทศไทย ซาตู ซุยก์การี-เคลฟเวน[/caption]

“เราตระหนักดีว่า เพื่อที่จะให้สังคมของเรามีศักยภาพในการแข่งขันและประสบความสำเร็จ เราต้องมุ่งความสำคัญไปที่ทรัพยากรที่สำคัญ คือทรัพยกรมนุษย์ เรามีหลักการที่สำคัญคือความเท่าเทียมของโอกาส เด็กที่เกิดในพื้นที่ไหนก็ตามในฟินแลนด์ ไม่ว่าจะมีพื้นฐานแบบไหนเมื่อพูดถึงฐานะ หรือปัจจัยไหนๆ พวกเรามีสิทธิที่จะได้รับการศึกษาที่เท่าเทียม ฉันคิดว่านั่นเป็นหนึ่งในสิ่งที่สำคัญ”

นอกจากนี้ต้องสนับสนุนให้เด็กๆมีความคิดสร้างสรรค์ในการแก้ปัญหา สนับสนุนให้เด็กๆถามคำถามสิ่งที่เขาเรียน พวกเขาถูกสนับสนุนให้ร่วมกันอภิปราย และค้นพบสิ่งต่างๆด้วยตัวเอง และสิ่งที่สำคัญมากขึ้นเรื่อยๆคือความสามารถในการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่

แต่ท่านทูตคิดว่าสิ่งที่ทำให้การศึกษาฟินแลนด์ดูแตกต่างจากประเทศอื่นมากคือชั่วโมงเรียนที่ต้องไม่นานเกินไป เพื่อที่เด็กๆจะได้มีเวลาประมวลข้อมูลทั้งหมด และเข้าใจอย่างแท้จริง และได้ซึมซับ แทนที่จะได้แค่จดจำ ส่วนเด็กๆที่เรียนตามเพื่อนไม่ทันวิชาไหน ทางโรงเรียนจะช่วยเหลือเป็นพิเศษ โดยที่เด็กไม่ต้องไปหาเรียนนอกเวลา

อีกสิ่งหนึงที่ฟินแลนด์ให้ความสำคัญคือคุณภาพผู้สอน

“อีกสิ่งหนึ่งที่เราตระหนักว่าเป็นเรื่องสำคัญของคุณภาพการศึกษา คือการศึกษาของผู้สอน ครูของเราได้รับการศึกษาที่ดีมาก เป็นอาชีพที่เป็นที่นิยมมาก คนจำนวนมากเข้าเรียนมหาวิทยาลัยเพื่อเป็นครู ทุกคนต้องมีวุฒิปริญญาโท และจากการเรียนในช่วงแรกๆ พวกเขามีการฝึกหัดที่ใช้ได้จริง พวกเขาไปตามโรงเรียน และช่วยเหลือครูในหลายๆทาง”

ฟินแลนด์ปฏิรูปการศึกษาครั้งใหญ่สุดเมื่อช่วงปี 1970 และยังมีการปรับปรุงอยู่เรื่อยๆตามเงื่อนไขของโลกที่เปลี่ยนไป ครั้งล่าสุดที่มีการปฏิรูปอีกครั้งคือเมื่อราว 18 เดือนที่แล้ว ตอนนี้ฟินแลนด์ใช้แนวความคิดที่เรียกว่า Phenomenon Base Education (การศึกษาตามปรากฏการณ์) ซึ่งท่านทูตกล่าวว่าสำคัญมากต่อความสามารถในการแก้ปัญหาของเด็กๆ ซึ่งแนวความคิดนี้ถูกทดลองใช้ในโครงการนำร่องหลายโรงเรียนจนกว่าจะถูกนำมาใช้จริง

“ส่วนใหญ่ก็ยังเป็นการเรียนตามวิชา แต่อาจจะมีที่ระยะเวลาสักสองสัปดาห์ที่เราจะมีธีมการเรียนรู้ให้เด็กๆ มันอาจเป็นเรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศในขั้วโลกเหนือ มันอาจเป็นเรื่องสงครามโลกครั้งที่ 2 และก็มีที่นักเรียนได้เลือกหัวข้อเอง และนักเรียนเองก็จะได้ค้นพบเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง ได้ทำงานร่วมกัน ได้ออกไปนอกห้องเรียนบ่อยๆ และได้ค้นพบเกี่ยวกับทุกอย่าง ด้วยวิธีการเรียนแบบนี้ พวกเขาถูกสอนให้ใช้ความสามารถหลายด้านในเวลาเดียวกัน อย่างคณิตศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ภาษาศาสตร์ ภูมิศาสตร์ และอื่น”

ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ เป็นสวัสดิการที่ฟินแลนด์มีให้ประชาชนของเขาแบบไม่มีค่าใช้จ่าย ที่ครอบคลุมการรักษาพยาบาล การดูแลระหว่างว่างงาน และการดูแลวัยเกษียณ แต่ชาวฟินแลนด์ก็ต้องจ่ายภาษีสูงมากเมื่อเทียบกับหลายประเทศเพราะความเป็นรัฐสวัสดิการ.