พี่ไม่ได้ฮิปสเตอร์ พี่แค่ผมหงอก(ก่อนวัย)

สีเส้นผมเกิดจากเม็ดสีซึ่งรากผมสร้างขึ้นมา ทำให้เส้นผมมีสีต่างๆตามพันธุกรรม ถ้าเม็ดสีมีมากและเข้มข้น เส้นผมจะมีสีเข้ม แต่ถ้าเม็ดสีถูกสร้างมาน้อย สีเส้นผมก็จะอ่อน ระดับของเม็ดสีของเส้นผมจะเปลี่ยนแปลงได้ตามสภาพของร่างกาย ธรรมชาติของสีผมมีทั้งสีดำ เช่นคนเอเชีย สีน้ำตาลและสีบลอนด์ เช่น ชาวตะวันตก สีเส้นผมจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับพันธุกรรม และสีผิวกับสีนัยน์ตา

เส้นผมสีดำนับเป็นสีที่พบมากที่สุดของคนทั่วโลก รองลงมาคือผมสีน้ำตาล ซึ่งพบทั่วไปในทวีปยุโรป เส้นผมสีดำโดยทั่วไปมักจะประกอบด้วยเม็ดสีเข้มข้นน้อยกว่าผมสีอื่นๆ สีดำของเส้นผมโดยธรรมชาติมีหลายเชดสี ตั้งแต่สีดำจัดคล้ายผงถ่าน ดำอ่อน ดำน้ำตาล จนถึงดำน้ำเงิน

ผมสีเทาหรือสีขาว ซึ่งมักเรียกกันว่าผมหงอกหรือหัวหงอก ข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์การแพทย์นั้นไม่ได้มีสาเหตุจากการสร้างเม็ดสีขาวแทนเม็ดสีดำ แต่เกิดจากการที่รากผมไม่สร้างเม็ดสี ทำให้เส้นผมไม่มีสี กลายเป็นเส้นผมสีขาวหรือเทาเงินเมื่อสะท้อนแสง เส้นผมสีเทาหรือขาวมักเกิดขึ้นเมื่อคนเรามีอายุสูงวัย แต่ก็สามารถพบได้ในเด็กตั้งแต่อายุ 10 ปี ด้วยต้นเหตุเดียวกันคือรากผมไม่สร้างเม็ดสีให้เส้นผม ทำให้เส้นผมไม่มีสี ในบางกรณีผมสีเทาอาจเกิดได้จากโรคต่อมไทรอยด์ หรือในคนที่ร่างกายขาดวิตามินบี12

รองศาสตราจารย์ ดร.พิมลพรรณ พิทยานุกุล ภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า งานวิจัยปี คศ.2005 ในวารสารการแพทย์ พบว่า คนเอเชีย จะเริ่มมีผมหงอกหรือผมขาวตั้งแต่อายุปลาย 30 ปี ส่วนฝรั่งหรือชาวตะวันตกจะพบเส้นผมเริ่มขาวตั้งแต่อายุ 35 ปี แต่ชาวอัฟริกัน-อเมริกันจะพบเส้นผมขาวได้ช้ากว่าเมื่ออายุประมาณ 45 ปี ขึ้นไป ส่วนผู้ที่มีสีผิวและ เส้นผมเป็นสีเผือกนั้นมีสาเหตุจากเม็ดสีทั่วร่างกายที่ถูกสร้างขึ้นมีน้อยมากนั่นเอง

ความเข้าใจที่ว่าถ้าดึงเส้นผมหงอกออก 1 เส้น ผมหงอกจะงอกขึ้นเป็นทวีคูณ เป็นความเข้าใจที่ไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์

ปัจจัยที่มีผลต่อสีผมธรรมชาติ

1. อายุ เด็กทารกแรกเกิดสีผมจะอ่อน และจะค่อยๆดำเข้มขึ้นตามวัยจนถึงวัยรุ่นและวัยเจริญพันธุ์ การเปลี่ยนแปลงของสีผมจะเป็นไปโดยธรรมชาติเมื่ออายุเจ้าของสูงวัยขึ้นจนเป็นผมสีเทาหรือสีดอกเลาหรือสีผมหงอก บางคนเกิดมาก็มีผมขาวทั้งหัวซึ่งเป็นไปตามพันธุกรรมก็มี
2. สาเหตุทางการแพทย์ เช่น คนที่มีปัญหาโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องอย่างหนึ่งอย่างใด ทำให้เส้นผมด่างขาวเป็นกลุ่มๆ คนที่มีปัญหาร่างกายขาดสารอาหาร มีผลทำให้เส้นผมไม่แข็งแรง ผมเส้นบางและเบา สีผมอ่อนและขาวไวกว่าอายุ เส้นผมที่ดำขำอาจเปลี่ยนแปลงเป็นน้ำตาลแดงคล้ายกากมะพร้าวเนื่องจากรากผมไม่สามารถผลิตเม็ดสีได้ปกติ หากร่างกายได้รับสารอาหารครบถ้วนและแข็งแรง สภาพเส้นผมจะกลับคืนมีชีวิตชีวาได้ในกรณีนี้ อีกกรณี เช่น คนที่มีปัญหาโรคโลหิตจางหรือซีด อาจมีผลทำให้เกิดเส้นผมขาวหรือหงอกได้เร็วเพราะรากผมขาดเลือดไปหล่อเลี้ยงหรือไม่เพียงพอ นอกจากนี้ทางการแพทย์ยังมีข้อสังเกตุว่า คนที่มีอายุระหว่าง 50-70 ปี และมีเส้นผมขาวแต่มีขนคิ้วดำ มีสถิติว่าจะมีโรคเบาหวานร่วมด้วย เมื่อเปรียบเทียบกับคนวัยเดียวกันที่มีผมขาวและขนคิ้วสีขาวไปด้วยกัน
3. ปัจจัยร่วมอื่นๆ เช่น คนที่สูบบุหรี่จะมีแนวโน้มของผมขาวเร็วกว่าคนไม่สูบบุหรี่ถึง 4 เท่า  ผมขาวบางครั้งอาจค่อยๆดำขึ้นเมื่อร่างกายมีอาการอักเสบและกินยาบางชนิดร่วมด้วยซึ่งเป็นปฏิกิริยาการเปลี่ยนแปลงของร่างกายต่อยารักษา คนที่อยู่ในเหตุการณ์ร้ายแรงที่ทำให้ร่างกายตกใจหรือเสียใจอย่างรุนแรง ทำให้รากผมชะงักการเจริญเติบโตชั่วคราวและผมร่วงเป็นกระจุก อาจทำให้เห็นผมหงอกได้เร็วเสมือนหนึ่งเผมหงอกชั่วข้ามคืน

ดังนั้น ผมหงอก ผมขาว จึงเกิดขึ้นได้ทั้งชายและหญิงเมื่ออายุมากขึ้น สาเหตุเกิดจากรากผมไม่ยอมสร้างเม็ดสี ทำให้ผมเกิดเป็นสีขาวเทาเมื่อสะท้อนแสง แต่หากผมหงอก ผมขาวเกิดขึ้นก่อนเวลาอันควร มักจะมาจากหลายปัจจัย ความเครียด อาหาร กรรมพันธุ์ ต่อมไทรอยด์ ขาดวิตามิน ทำงานหนัก สูบบุหรี่  ซึ่งยังไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ระบุว่ามีโปรตีนเสริมหรือวิตามินใดๆ ที่สามารถเสริมเพื่อชะลอหรือยับยั้งการเกิดผมขาวหรือผมหงอกได้ แต่ก็มีวิธีธรรมชาติๆ ที่พอช่วยได้ค่ะ อย่าง

1.ใช้น้ำมันมะพร้าวหมักผม

น้ำมันมะพร้าวจะช่วยลดปริมาณการสูญเสียโปรตีน ซึ่งโปรตีนเป็นสารอาหารสำคัญในการสร้างเซลล์ผมให้ดกดำ พร้อมยังช่วยเพิ่มออกซิเจน วิตามิน E ให้เส้นผมแลดูชุ่มชื้นคืนตัวสวยสุขภาพดี วิธีการแค่เพียงชโลมน้ำมันมะพร้าวลงบนศีรษะและนวดคลึงเส้นผม เป่าผมให้แห้ง หมักทิ้งไว้ 1-2 ชั่วโมง แล้วสระผมออกด้วยแชมพูและคอนดิชั่นเนอร์ ทำแบบนี้อาทิตย์ละ 1-2 ครั้ง จะผมจะเงางามดกดำค่ะ

2.ไม่สะสมความเครียด

ยิ่งเครียด ผมยิ่งร่วงค่ะ ขณะที่ปัญหาผมหงอก เป็นสัญญาณบ่งบอกว่าเกิดจากอาการเครียดหนัก ยิ่งทำให้ระบบฮอร์โมนในร่างกายทำงานผิดปกติ ส่งผลให้เส้นผมไม่สามารถผลิตสีออกมาได้เต็มที่

3.กินอาหารและวิตามิน ช่วยบำรุงเส้นผม

- วิตามินเอ จำเป็นต่อสุขภาพหนังศีรษะและเส้นผมที่แข็งแรง พบทั่วไปในผักใบเขียวเข้ม ผลไม้สีส้มและสีเหลือง

- วิตามินบี ช่วยควบคุมการหลั่งของน้ำมันธรรมชาติเพื่อหล่อลื่นเส้นผมให้เงางามและชุ่มชื้น พบในผักใบเขียว มะเขือเทศ กล้วย โยเกิร์ต และธัญพืช

- แร่ธาตุต่างๆ เช่น เหล็ก สังกะสี ทองแดง ช่วยบำรุงให้เส้นผมแข็งแรง ได้จากแหล่งอาหาร เช่น เนื้อแดง เนื้อไก่ ไข่แดง อาหารทะเล และธัญพืช

- โปรตีน ช่วยบำรุงให้เส้นผมเงางามและมีความยืดหยุ่นดี ไม่ขาดตอน พบทั่วไปในเนื้อสัตว์ ไข่ เต้าหู้ ฯลฯ

4.พักผ่อนให้เพียงพอ

การนอนหลับพักผ่อนให้มากขึ้นและเพียงพอในแต่ละวัน จะช่วยให้ฮอร์โมนในร่างกายปรับสมดุลให้เป็นปกติ ฟื้นฟูซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ บำรุงเซลล์เม็ดสีในเส้นผม ให้กลับมาดกดำอีกครั้ง ทั้งนี้ต้องเป็นการนอนหลับที่สนิทจริงๆ อย่างน้อย 8-10 ชั่วโมง

5.กระตุ้นการบำรุงเส้นผมด้วยแดดอ่อนๆ

รังสี UV ในแดดที่แรงจัดเกินไป จะทำลายเส้นผมไม่ให้เกิดการผลิตเม็ดสี ทางที่ดีควรเลี่ยงการตากแดดจัด หรือควรใส่หมวก กางร่ม หากต้องเดินฝ่าแดดร้อนจัด กลับกันเส้นผมควรรับแดดอ่อนๆ ตอนเช้าบ้าง เพราะวิตามิน D ในแดดจะช่วยบำรุงผิวหนังศีรษะได้ดี เวลาที่เหมาะสมคือ การรับแดดยามเช้า

6.ออกกำลังกายให้เลือดสูบฉีดหมุนเวียน

การออกกำลังบริหารร่างกายที่ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงเซลล์ประสาทได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การโยคะ ยืดกล้ามเนื้อ วิ่งเหยาะๆ หรือแม้กระทั่งการนวด จะช่วยกระตุ้นการทำงานของการผลิตเม็ดสีในเส้นผมได้ดี แนะนำว่าให้บริหารอย่างน้อยอาทิตย์ละ 3-4 วันต่อสัปดาห์

ขอบคุณข้อมูลจาก pharmacy.mahidol.ac.th

ขอบคุณภาพ จาก men.mthai.com

คอลัมน์ Young ทัน  by อรรธจิตฐา วิทยาภรณ์