สิ่งสำคัญ! ใช้ยาสมเหตุผล ไม่เกินจำเป็น ลดปัญหาดื้อยา

ภญ.จันทิมา โยธาพิทักษ์ ผู้ช่วยนายกสภาเภสัชกรรม ฝ่ายวิชาการ เปิดเผยว่า การใช้ยาสมเหตุผล คือการใช้ยาที่เหมาะสมกับโรค ในขนาดและระยะเวลาการใช้ที่ถูกต้อง เสียค่าใช้จ่ายน้อยที่สุด อย่างเช่น ถ้าปวดศีรษะ ก็รับประทานเพียงยาพาราเซตามอล 1 เม็ด ไม่ต้องรับประทานยาชุดหลายๆ เม็ด ซึ่งการใช้ยาที่มากเกินไป ก่อให้เกิดผลเสียกับตัวผู้ป่วยเอง ทั้งจะต้องเสียเงินเกินความจำเป็น และยังมีโอกาสแพ้ยา ดื้อยา ต้องใช้ยาที่ราคาแพงขึ้น หรือไม่มียาใช้ เสี่ยงต่อการติดเชื้อรุนแรงและเป็นอันตรายถึงชีวิต

หลักการ 5 ถูกของการใช้ยา ที่ทุกคนต้องรู้!!

1. ถูกคน ไม่นำยาของคนอื่นมาใช้ แม้จะมีอาการคล้ายกัน เพราะอาการที่เราคิดว่าคล้ายกัน อาจเกิดจากสาเหตุที่ต่างกันก็ได้ ยาที่เหมาะสมจะรักษาก็จะต่างกันไปด้วย
2. ถูกโรค ผู้ป่วยหลายรายไม่ว่าจะมีอาการป่วยแบบไหน มักจะไปขอซื้อยาแก้อักเสบเสมอ ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง เช่น ปวดเมื่อย ก็ควรใช้ยาแก้ปวดคลายกล้ามเนื้อ ไม่ใช่ยาแก้อักเสบ การใช้ยาที่ถูกกับโรคที่เป็น จะลดการใช้ยาที่ไม่จำเป็น
3. ถูกขนาด ความเข้าใจที่ว่าการเพิ่มขนาดยา จะทำให้หายเร็ว เป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง ยาทุกชนิดจะมีขนาดที่เหมาะสมต่อการรักษาผู้ป่วยต่างกัน จึงควรรับประทานยาตามขนาดที่แพทย์สั่ง ไม่เพิ่งขนาดเอง การใช้ยามากเกินขนาดนอกจากจะไม่ทำให้หายเร็วขึ้นแล้ว ยังอาจเกิดพิษจากยาที่ปริมาณมากเกินไปได้
4. ถูกวิธี ยาสามารถใช้ได้หลายวิธี เช่น อมใต้ลิ้น รับประทาน ทาภายนอก เป็นต้น การใช้ยาให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดต้องใช้ในวิธีที่ถูกต้องตามแพทย์สั่ง หรือ เภสัชกรแนะนำ
5. ถูกเวลา ยาแต่ละชนิดจะมีเวลาใช้ที่เหมาะสมแตกต่างกัน อย่าง รับประทานก่อนอาหาร หลังอาหาร ก่อนนอน จึงควรใช้ยาตามเวลาที่ระบุอย่างเคร่งครัด

เพื่อให้ได้รับยาสมเหตุผล เมื่อมีอาการเจ็บป่วย ควรไปพบแพทย์ หรือปรึกษาเภสัชกรในร้านยาใกล้บ้าน ไม่ซื้อยาจากร้านขายยาที่ไม่มีเภสัชกร หรือร้านชำ จะต้องไม่กินยาของผู้อื่น ถึงแม้จะมีอาการคล้ายกัน และเมื่อได้รับยามาแล้วก็ควรจะใช้ยาตามที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำ และอ่านฉลากก่อนใช้ยาทุกครั้ง

ขอบคุณข้อมูลจาก สสส.