ทำความรู้จัก “จาก 0 เป็น 1” แนวคิดของ ปีเตอร์ ธีล ที่ช่วยไขข้อข้องใจว่า ทำไม Facebook , Google , SpaceX และ Tesla จึงผงาดกลายเป็นธุรกิจระดับสะท้านโลก
ในช่วงระยะเวลาไม่กี่ปีที่ผ่านมา หากเอ่ยถึงแนวคิดทางธุรกิจที่โดดเด่น แน่นอนว่า “จาก 0 เป็น 1” หรือ “Zero to One” อยู่ในกลุ่มนี้ด้วย แนวคิดนี้เจ๋ง หรือน่าสนใจอย่างไร ? สปริงนิวส์นำมาเล่าสู่กันดังนี้
เจ้าของแนวคิดดังกล่าวคือ “ปีเตอร์ ธีล” ผู้ร่วมก่อตั้ง “PayPal” ที่มี “อีลอน มัสก์” เป็นหนึ่งในทีมผู้บริหาร ก่อนทำเงินให้อย่างมหาศาล หลังขายบริษัทให้ eBay อีกทั้งเขายังเป็นหุ้นส่วนรายใหญ่ของ Facebook ตั้งแต่ยุคบุกเบิก
โดยหลักการสำคัญของแนวคิดนี้ก็คือการสร้างธุรกิจแบบผูกขาด บอกไปอย่างนี้ หลายคนคงสะดุ้ง เพราะมีความหมายในแง่ลบ แต่ตามแนวทางของธีลหมายถึง ธุรกิจผูกขาดอย่างสร้างสรรค์ ด้วยการสร้างสินค้า นวัตกรรม หรือผลิตภัณฑ์ที่ล้ำเลิศ จนหลุดพ้นกับดักการแข่งขันได้อย่างสิ้นเชิง
ยกตัวอย่าง “Google” ที่สามารถสร้างระบบเสิร์ชเอนจินได้ในระดับไร้เทียบทาน ทำให้มีส่วนแบ่งทางการตลาดที่สูงลิ่ว จนเสมือนเป็นบริษัทผูกขาดด้านนี้ไปโดยปริยาย
ข้อมูลล่าสุดจาก gs.statcounter ระบุว่า Google มีส่วนแบ่งทางการตลาดทั่วโลกสูงถึง 92.71 % ทิ้งห่าง Bing ของ Microsoft กับ Yahoo ที่มีส่วนแบ่งฯ 2.61 % และ 1.85 % ตามลำดับ อย่างไม่เห็นฝุ่น โดย 1 ปีที่ผ่านมา ส่วนแบ่งฯ ของ Google ทะลุ 90 % ตลอด
ตามแนวทางที่ปลูกฝังจนกลายเป็นไบเบิลทางธุรกิจนั้นเชื่อว่า การแข่งขันยิ่งสูง มีผู้เล่นหลายราย จะทำให้ตลาดยิ่งเติบโต แต่ธีลเห็นต่างว่า มันกลับก่อให้เกิดการลอกเลียน ทำตามซ้ำๆ ส่งผลให้โลกย่ำอยู่กับที่ แล้วมาห่ำหั่นกันด้วยราคา สุดท้ายผู้ประกอบการหลายรายก็ต้องบาดเจ็บ
โดยเขาได้ให้แนวทางไว้ว่า ก่อนเริ่มต้นทำธุรกิจตามแนวคิด “Zero to One” ผู้ประกอบการต้องตอบคำถามเหล่านี้ให้ได้เสียก่อน
1. เรื่องวิศวกรรม
คุณสามารถสร้างเทคโนโลยีที่สั่นสะเทือนวงการ แทนการปรับปรุงเทคโนโลยีมี่มีอยู่ให้ดีขึ้นทีละน้อยได้หรือไม่ ?
2. เรื่องจังหวะเวลา
ตอนนี้เป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการสร้างธุรกิจนี้หรือไม่ ?
3. เรื่องการผูกขาด
คุณเริ่มต้นด้วยการยึดครองตลาดขนาดเล็กได้หรือไม่ ?
4. เรื่องบุคลากร
คุณมีทีมงานที่เหมาะสมหรือไม่ ?
5. เรื่องการกระจายสินค้า
คุณไม่ได้มีแค่วิธีสร้างผลิตภัณฑ์ แต่มีวิธีส่งมอบมันให้ถึงมือลูกค้าด้วย ใช่หรือไม่ ?
6. เรื่องความยั่งยืน
คุณจะรักษาตลาดของตัวเองในอีก 10 – 20 ข้างหน้าไว้ได้หรือไม่ ?
7. เรื่องความลับ
คุณมองเห็นโอกาส ที่คนอื่นมองไม่เห็นหรือไม่ ?
จากคำถามข้างต้นจะเห็นได้ว่า นอกจากความเจ๋งของผลิตภัณฑ์ ยังต้องมีองค์ประกอบอื่นๆ สนับสนุนด้วย เพื่อให้ธุรกิจประสบความสำเร็จแบบทะลุทะลวง
ซึ่งจะว่าไป มันไม่ใช่เรื่องง่ายๆ สำหรับการดำเนินธุรกิจตามแนวทางนี้ แต่การเลือกที่ทำในสิ่งยากๆ นี่แหละ ที่ธีลเห็นว่า จะสร้างคุณค่าให้อย่างมหาศาล ไม่เฉพาะแค่ตัวผลิตภัณฑ์ แต่มันยังเป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนความเจริญก้าวหน้าให้กับโลก
โดยธีลได้ยกตัวอย่าง อีลอน มัสก์ เพื่อนสนิทของเขาว่า เป็นหนึ่งในผู้ที่ตอบคำถามข้างต้นได้อย่างครบถ้วน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ธุรกิจของมัสก์ ไม่ว่าจะเป็น SpaceX และ Tesla นอกจากสามารถขึ้นไปสู่จุดที่อยู่เหนือการแข่งขันได้แล้ว ยังได้ชื่อว่าเป็นธุรกิจที่พลิกโลกอีกด้วย
ในวันนี้ วันที่โลกไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป หลายธุรกิจที่เคยทรงอิทธิพล ได้ล่มสลาย หลายอาชีพหายไป เป็นยุคแห่งการเปลี่ยนแปลง ที่สามารถบดขยี้ผู้ที่ปรับตัวไม่ทันให้พบกับความย่อยยับ
ดังนั้นถ้าเรายังคงทำอะไรแบบเดิมๆ ตามสูตร ตามความเคยชินที่ผ่านมา
โอกาสรอดแทบเป็น O
แต่ถ้ามีการมองหาช่องทางใหม่ๆ แล้วพยายามทำสิ่งนั้นให้ดีที่สุด
โอกาสรอด รวย และเป็นที่ 1 ก็ไม่ใช่สิ่งที่ไกลเกินเอื้อม
----------------------------------------------------------------
References
- หนังสือ จาก 0 เป็น 1 (Zero to One) ผู้เขียน ปีเตอร์ ธีล และ เบลก มาสเตอร์