ลวดลายที่งดงาม ... มรดก 'ชุดเกบายา' ของชาวเปอรานากัน

  การผลิต ‘ชุดเกบายา’ ชุดประจำชาติสำหรับผู้หญิงอินโดนีเซีย นอกจากจะเพิ่มมูลค่าให้กับผ้าปาเต๊ะแล้ว ยังเป็นการรักษามรดกการเย็บปักถักร้อย ‘ชุดเกบายา’ สไตล์ดั้งเดิม และรักษาวัฒนธรรมการแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์ชุมชนชาวเปอรานากันในสิงคโปร์ด้วย     ช่างตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’ ชุดประจำชาติสำหรับผู้หญิงอินโดนีเซีย ในสิงคโปร์ กำลังบรรเลงดนตรีแจ๊ส เพื่อดึงดูดความสนใจจากคนรุ่นใหม่ ภาพการเฉลิมฉลองและการรวมตัวของชาวเปอรานากัน ซึ่งเป็นกลุ่มชาวจีนที่มีเชื้อสายมลายู มีให้เห็นบ่อยครั้งในสิงคโปร์ โดยชาวเปอรารากันจะสวมใส่ ‘ชุดเกบายา’ ลักษณะเป็นเสื้อแขนยาว ผ่าหน้า กลัดกระดุม ตัวเสื้อจะมีสีสันสดใส ปักฉลุเป็นลายลูกไม้ ส่วนผ้าถุงที่ใช้จะเป็นแบบบาติก ขณะเต้นรำกันอย่างสนุกสนาน     ‘ฮีท ยีโอ’ ช่างตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’ ท้องถิ่น เป็นที่ชื่นชอบของลูกค้า เขาตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’ ด้วยสไตล์เย็บปักถักร้อยแบบสมัยปี 2493 ที่เรียกว่า ซูลัม “เป็นสิ่งที่เราเห็นตลอดเวลาบนชุดเกบายา ไม่ว่าจะเป็น ดอกโบตั๋น ดอกกุหลาบ แต่ถ้าคุณมองดี ๆ จะพบว่า จริง ๆ แล้ว มีดอกไม้มากมายบนชุดเกบายา เช่น ดอกชบา ดอกกล้วยไม้ และดอกกล้วยไม้ ก็มีลักษณะและขนาดที่แตกต่างกัน ดังนั้น ผมจึงมีแรงบันดาลใจในการคิดลวดลายใหม่ ๆ” - ฮีท ยีโอ ช่างตัดเย็บชุดเกบายา กล่าว     แม้ว่า วิธีการตัดเย็บของ ‘ยีโอ’ จะเป็นแบบดั้งเดิม แต่การออกแบบของเขามีเอกลักษณ์และทันสมัย เขาระบุว่า โดยทั่วไปแล้ว การตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’ เพียงตัวเดียว ใช้เวลาทำมาก 40-70 ชั่วโมงเลยทีเดียว และลูกค้าที่ต้องการการออกแบบลวดลายเฉพาะต้องรอประมาณ 2-3 เดือน ‘ยีโอ’ ไม่ได้เป็นช่างตัดเย็บคนเดียวที่ต้องการออกแบบ ‘ชุดเกบายา’ ให้มีความทันสมัยมากขึ้น ขณะที่ ‘เรย์มอนด์ หว่อง’ ช่างตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’ อีกราย ก็พยายามคิดค้นวิธีนำเสนอ และออกแบบลวดลายใหม่ เพื่อดึงดูดลูกค้ารุ่นใหม่เช่นกัน     นอกจากนี้ เขายังเป็นคุณครูสอนเย็บปักถักร้อยแบบเปอรานากันให้กับนักเรียนในโรงเรียนสอนการออกแบบและแฟชั่น เพื่อช่วยรักษามรดกของ ‘ชุดเกบายา’ ด้วย “ชุดเกบายาที่ผมจำได้ว่า แม่และคุณยายของผมสวมใส่ เป็นการปักแบบเรียบ ๆ เป็นแค่งานตัดเล็กน้อยแค่นั้น ไม่ได้มีลูกเล่นอะไรมากมาย ซึ่งมันค่อนข้างทำให้หมดกำลังใจ แต่ผมรู้สึกว่า ผมต้องทำต่อไป เพราะถ้าวัฒนธรรมของเราไม่มีการสืบทอดวัฒนธรรมก็จะสูญหายไปในที่สุด” - เรย์มอนด์ หว่อง ช่างตัดเย็บ ‘ชุดเกบายา’