อ.เจษฎ์ เผยวิธีตรวจสอบแอลกอฮอล์ ของจริงหรือของปลอม? อย่างถูกวิธี

จากสถานการณ์การแพร่ระบาดเชื้อไวรัสโควิด-19 ในประเทศไทยนั้นทำให้สินค้าทางการแพทย์ไม่ว่าจะเป็นหน้ากากอนามัยหรือแอลกอฮอล์ต่างคาดแคลนอย่างนัก จนทำให้เหล่ามิจฉาชีพฉวยโอกาสในช่วงนี้ทำสินค้าปลอมออกมาจำหน่ายเป้นจำนวนมาก ล่าสุด อาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาเผยวิธีการตรวจสอบแอลกอฮอล์ ว่าของจริงหรือของปลอม? อย่างถูกวิธี โดยโพสต์ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวโดยระบุข้อความว่า...

"รวมวิธีการง่ายๆ ในการทดสอบแอลกอฮอล์ ว่าปลอมหรือไม่ ? "

ตอนนี้ สถานการณ์การขาดแคลนแอลกอฮอล์ใช้สำหรับฆ่าเชื้อโรคนั้น ยังไม่บรรเทาลงเท่าไหร่ แถมมีมิจฉาชีพเริ่มเอา "เมทิลแอลกอฮอล์" มาหลอกขาย ปลอมว่าเป็น "เอทิลแอลกอฮอล์" บรรจุขวด ติดฉลากให้คนหลงเชื่อ ซื้อไปทำเจลแอลกอฮอล์ใช้กันก็อันตรายมาก

เราจะตรวจสอบได้อย่างไรว่า ทฃแอลกอฮอล์ที่เราซื้อมานั้น เป็นของปลอมจากเมทิลแอลกอฮอล์หรือเปล่า ลองมาดูวิธีการง่ายๆกันครับ

1. วิธีที่แม่นยำที่สุดคือ "การนำไปวัดจุดเดือด" ด้วยการใส่ในภาชนะทางเคมี ตั้งไฟ แล้วใช้เทอร์โมมิเตอร์วัดอุณหภูมิเมื่อถึงจุดเดือด ... เอทิลแอลกอฮอล์ จะมีจุดเดือดประมาณ 78 องศาเซลเซียส ขณะที่ เมทิลแอลกอฮอล์ จะมีจุดเดือดประมาณ 65 องศา

2. วิธีที่ง่ายแต่ไม่แม่นยำ คือการดมกลิ่น ... เอทิลแอลกอฮอล์ จะมีกลิ่นแบบแอลกอฮอล์ที่แรงกว่าเมทิลแอลกอฮอลฺมาก แต่เมทัลแอลกอฮอล์จะดมแล้วแสบจมูกมากกว่า (อย่างไรก็ตาม วิธีนี้ต้องระวัง อย่าสูดดมเข้าไปมากเกินไป เพราะจะเป็นพิษต่อร่างกายได้)

3. ทำปฏิกิริยาไอโอโดฟอร์ม iodoform reaction โดยการเอาตัวอย่างแอลกอฮอล์นั้น ใส่หลอดทดลอง เอาไปเติมสารละลายไอโอดีน (เช่น เบตาดีน) ผสมกับโซเดียมไฮดรอกไซด์ (ก็คือ โซดาไฟ) แช่หลอดในอ่างน้ำอุ่น เขย่าหลอด แล้วทิ้งไว้ซัก 2 นาที ... ถ้าเป็นเอทิลแอลกอฮอล์ จะมีตะกอนสีเหลืองของหมู่ไตรไอโอโดมีเทน CHI3 (triiodomethane) เกิดขึ้น ส่วนเมทิลแอลกอฮอล์ จะไม่มีตะกอน (การทดลองนี้ อาจจะทำค่อนข้างยากหน่อย)

4. ลองจุดไฟ ดูลักษณะสีของเปลวไฟ เปรียบเทียบกับในคลิปวิดีโอนี้ https://youtu.be/cxd_CH2NIWE ซึ่งเอทิลแอลกอฮอล์ (ด้านขวา) จะติดไฟโชติช่วงและสว่างเป็นสีเหลืองมากกว่า ขณะที่ เมทิลแอลกอฮอล์ (ด้านซ้าย) จะติดไฟน้อยกว่า และแสงจะออกไปทางสีฟ้า

(วิธีทั้งหมดที่กล่าวมานี้ ใช้ทดสอบในส่วนของแอลกอฮอล์ที่เป็นของเหลวบริสุทธิ์ ไม่ใช่ในรูปของเจลแอลกอฮอล์นะครับ ซึ่งจะมีสารอื่นเข้ามาปนแ ละทำให้ผลการทดลองผิดเพี้ยนได้)

ใครจะลองทดลองดู ก็ได้นะครับ แต่ให้ทำด้วยความระมัดระวังด้วยนะ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการใช้ไฟ หรือการสูดลม

ปล. เตือนอีกครั้งว่า วิธีการทดสอบเจลแอลกอฮอล์ที่แชร์ๆ กันอยู่ เช่น เอาไปจุดไฟ หรือเอาไปทาบนใบเสร็จรับเงิน ไม่ใช่วิธีการที่ถูกต้องนะครับ มีสารเคมีอีกหลายตัวที่ผสมอยู่ในเจล และทำให้ผลการทดลองไม่เป็นไปตามที่คาดหวังไว้ (เช่น กรีเซอรีนในเจล จะทำให้จุดไฟไม่ติด เป็นต้น)