อดีตนักวิชาการด้านโภชนาการชุมชน สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล ระบุ ปัญหาการทุจริตงบโครงการอาหารกลางวันนั้นมีมานานแล้ว ชี้เกิดจากตัวบุคคล รวมถึงไม่มีการตรวจสอบอย่างต่อเนื่อง
ผศ.ดร.อุไรพร จิตต์แจ้ง อดีตนักวิชาการด้านโภชนาการชุมชน สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล เปิดเผยกับสปริงนิวส์ ออนไลน์ ว่า ปัญหาการทุจริตงบโครงการอาหารกลาววันนั้นมีมานานแล้ว ไม่ว่าภาครัฐจะให้งบประมาณสนับสนุนมากน้อยแค่ไหน ยิ่งเพิ่มงบรายหัวให้เด็กนักเรียนเพิ่มมากขึ้น ยิ่งเป็นช่องทางให้บุคคล หรือกลุ่มคนแสวงหาผลประโยชน์ โดยผู้ได้รับผลกระทบกลายเป็นเด็กนักเรียน ในขณะที่ปัญหาที่เกิดขึ้นนั้น เกิดจากความบกพร่องของผู้ที่เกี่ยวข้องที่ขาดการตรวจสอบที่ต่อเนื่อง เพราะงบรายหัวที่ให้กับเด็กนักเรียน 20 บาท ต่อคนนั้น เพียงพออยู่แล้ว จะพูดได้ว่า “เหลือเฟือ” ด้วยซ้ำ
ขณะที่การจัดอาหารแต่ละสำรับให้กับเด็กนักเรียนที่ผ่านมาในอดีต ยอมรับว่า สารอาหารตามหลักโภชนาการนั้นไม่เพียงพอ แต่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องก็พยายามหาระบบการจัดการเพื่ออำนวยความสะดวกให้แต่ละโรงเรียน
Thai School Lunch" คือระบบแนะนำสำรับอาหารกลางวันสำหรับโรงเรียน
สามารถคำนวณคะแนนคุณภาพรวมของชุดสำรับอาหารกลางวัน ที่ประกอบด้วยอาหารจานหลัก ของหวาน ผลไม้ และขนม ที่เลือกใน 1 มื้อ
1.ใช้หลักการกำหนดเป้าหมายคุณภาพอาหารใน 1 มื้อเปรียบเทียบกับ ร้อยละ 40 ของข้อกำหนดความต้องการสารอาหารของคนไทยใน 1 วัน (กรมอนามัย: 2546) ใน 2 ช่วงชั้นได้แก่ ชั้นอนุบาล 3 -5 ปี และ ประถมศึกษา 6-12 ปี
2.ฐานข้อมูล ซึ่งประกอบด้วย
-ฐานรายการตำรับอาหาร กว่า 300 รายการ
-ส่วนประกอบอาหารแต่ละตำรับ
-ราคาวัตถุดิบอาหารต่อหน่วยจัดซื้อ
-คะแนนสารอาหารของแต่ละตำรับ
-คะแนนรวมของคุณภาพอาหารมื้อกลางวันสำหรับแต่ละช่วงชั้น
3.สามารถปรับเปลี่ยนราคาอาหารต่อหน่วยจัดซื้อของแต่ละส่วนประกอบอาหาร ให้สอดคล้องกับราคาของแต่ละท้องถิ่นและแต่ละฤดูกาล
4.มีการแสดงผลรายงานเป็นคะแนนคุณภาพอาหารของ พลังงาน โปรตีน ไขมัน แร่ธาตุเหล็ก ธาตุแคลเซียม วิตามินเอ วิตามินบีหนึ่ง วิตามินบีสอง วิตามินซี และใยอาหาร
5.มีการแสดงผลรายงานของค่าเฉลี่ยคะแนนคุณภาพอาหารของชุดตำรับที่เลือก หรือจัด ใน 1 สัปดาห์ หรือมากกว่า
6.มีการแสดงผลรายงานเป็นปริมาณส่วนที่ต้องซื้อหรือจัดหาของแต่ละส่วนประกอบอาหาร ในตำรับที่ถูกเลือกโดยคำนวณตามจำนวนเด็กที่รับบริการ
7.มีการแสดงผลงบประมาณเฉลี่ยต่อคนต่อมื้อ
การจัดสำรับอาหารให้นักเรียน มีได้หลายรูปแบบ เช่น
รูปแบบการดำเนินโครงการอาหารกลางวันดังกล่าวข้างต้น จำเป็นอย่างยิ่งที่โรงเรียนควรจะมีแนวทางในการดำเนินงานโครงการอาหารกลางวันให้มีประสิทธิภาพ แต่ยัง ขาดแนวการจัดอาหารที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อเด็กวัยเรียน หรือขาดการ นำมาตรฐานอาหารสู่การปฏิบัติให้เป็นรูปธรรม รวมทั้งขาดการอบรมการใช้ระบบอย่างจริงจังและความต่อเนื่อง
การจัดอาหารกลางวันโรงเรียนอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นระบบ ผู้รับผิดชอบควรมีการจัดเตรียมเมนูอาหาร ไว้ล่วงหน้าอย่างน้อย 4 สัปดาห์
1.ควรมีข้าวสวยหรือข้าวเหนียวนึ่ง เป็นหลักอย่างน้อย 4 วันต่อสัปดาห์ จะเป็นการจัดร่วมกับกับข้าว 1-2 อย่าง หรือบางวันจะจัดเป็นอาหารจานเดียวก็ได้
2.ควรมีผักเป็นส่วนประกอบอาหารเป็นประจำทุกวัน
3.ควรมีผลไม้เป็นประจำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในวันที่รายการอาหารไม่มีผักหรือมีผักปริมาณน้อย ซึ่งอาจเป็น ผลไม้สดหรือ นำมาทำเป็นขนม เช่น กล้วยบวชชี
4.ควรมีเนื้อสัตว์ชนิดใดชนิดหนึ่ง ควรมีไข่ ซึ่งเป็นแหล่งของวิตามินเออย่างน้อย 2 วันต่อสัปดาห์
5.ควรมีรายการอาหารที่ใช้น้ามันหรือกะทิเป็นส่วนประกอบอาหารเป็นประจาทุกวันในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่มากเกินไป
6.ควรมีขนมเป็นอาหารเสริมทุกวันอย่างน้อยวันละ 1 แก้ว (200 มล.)