พัฒนาชุดตรวจหาเชื้อวัณโรค รู้ผลใน 2 ชั่วโมง

นายแพทย์สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยว่า จากการที่องค์การอนามัยโลก จัดให้ประเทศไทยเป็น 1 ใน 14 ประเทศที่มีปัญหาวัณโรครุนแรงระดับโลก กระทรวงสาธารณสุข จึงได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์วัณโรคระดับชาติ พ.ศ. 2560-2564 โดยมีเป้าหมายเพื่อยุติวัณโรคโดยควบคุม และลดอุบัติการณ์วัณโรคให้ได้ตามเป้าหมายตามที่องค์การอนามัยโลกกำหนด ยุทธศาสตร์ที่สำคัญประการหนึ่ง คือ เร่งรัดค้นหาผู้ติดเชื้อวัณโรคและผู้ป่วยให้ครอบคลุม โดยเฉพาะการคัดกรองในกลุ่มเสี่ยงสำคัญ ซึ่งการควบคุมวัณโรคที่มีประสิทธิภาพ จะต้องวินิจฉัยโรคได้ถูกต้องรวดเร็ว และรักษาด้วยยาที่ได้ผล อย่างไรก็ตาม พบว่ายังมีผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ที่ไม่ได้รับการวินิจฉัย และเข้าสู่ระบบการดูแลรักษา ดังนั้น การพัฒนาและใช้วิธีการ ตรวจที่มีประสิทธิภาพ และได้ผลตรวจรวดเร็ว อีกทั้งราคาไม่แพง จะช่วยสนับสนุนการวินิจฉัยวัณโรคได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว และคุ้มค่า

อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวต่ออีกว่า ปัจจุบันประเทศมีปัญหาในการวินิจฉัยวัณโรค ซึ่งต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการฝึกอบรมพิเศษ หรือต้องใช้เครื่องตรวจวินิจฉัยวัณโรคด้วยวิธีการตรวจทางโมเลกุล GeneXpert ผู้เชี่ยวชาญและเครื่องมือเหล่านี้ยังไม่มีครอบคลุมทุกหน่วยบริการ ดังนั้น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข ได้ทำการวิจัยพัฒนาชุดตรวจหาเชื้อวัณโรค ด้วยวิธี TB-LAMP โดยได้ประเมินประสิทธิภาพ จนสามารถผลิตชุดตรวจเชื้อวัณโรคด้วยวัสดุ สารเคมีที่มีในประเทศ ช่วยลดต้นทุนการผลิต มีหน่วยงานและโรงพยาบาลที่นำไปใช้แล้วสามารถทำการตรวจได้ และพึงพอใจกับชุดตรวจดังกล่าว ทั้งนี้ชุดตรวจหาเชื้อวัณโรคที่พัฒนาขึ้นมีความไว ความจำเพาะสูง ราคาถูก ใช้เวลาตรวจไม่เกิน 2 ชั่วโมง สามารถอ่านผลได้ด้วยตาเปล่า ประสิทธิภาพสูงกว่าการย้อมเชื้อและตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ ผลตรวจเทียบได้กับการเพาะเชื้อ ซึ่งใช้เวลานานกว่าจะทราบผล และมีความไวใกล้เคียงกับวิธีการตรวจทางโมเลกุล GeneXpert ซึ่งต้องมีเครื่องตรวจและตลับตรวจตัวอย่าง

ดังนั้นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการวินิจฉัยวัณโรค ที่คุ้มค่า และสามารถตรวจได้ในห้องปฏิบัติการทั่วไป การตรวจด้วยชุดตรวจหาเชื้อวัณโรคด้วยวิธี TB-LAMP เป็นนวัตกรรมใหม่ในการสนับสนุนการควบคุมวัณโรค ตามแนวทางการตรวจปัจจุบันขององค์การอนามัยโลก และเป็นวิธีตรวจที่พัฒนาได้เองในประเทศไทย