ครม.ไฟเขียวกม.หลากหลายทางเพศจดทะเบียนได้ ยังกั๊กสิทธิไม่เท่าชายหญิง

นายณัฐพร จาตุศรีพิทักษ์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ แถลงผลการประชุมครม.ว่าที่ประชุมมีมติเห็นชอบในหลักการร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิตตามที่กระทรวงยุติธรรม โดยกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ เสนอ ภายหลังจากที่ผ่านความเห็นชอบจากคณะอนุกรรมการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติการจดทะเบียนคู่ชีวิต ที่ได้ทำการหารือและพิจารณาร่วมกับภาคส่วนต่างๆ รวมทั้งทำการศึกษาค้นคว้าและเปรียบเทียบกฎหมายของประเทศต่างๆที่ให้สิทธิการสร้างครอบครัวแก่กลุ่มบุคคลหลากหลายทางเพศ อาทิฝรั่งเศส,สหรัฐอเมริกา,สหราชอาณาจักร,ออสเตรเลียและญี่ปุ่น นำมาพิจารณาประกอบกับบริบทสภาพสังคมของประเทศไทย ในการพิจารณาจัดทำร่างพระราชบัญญัติดังกล่าว

นายณัฐพร กล่าวว่า โดยเงื่อนไขในการจดทะเบียนคู่ชีวิตประเทศส่วนมากกำหนดให้การจดทะเบียนคู่ชีวิตสามารถทำได้ในกรณีที่บุคคลทั้งสองฝ่ายเป็นเพศเดียวกันสมรสกัน ไม่มีความสัมพันธ์เป็นญาติสืบสายโลหิตระหว่างกัน ซึ่งประเทศไทยได้กำหนดหลักเกณฑ์ในลักษณะเดียวกันไว้ในร่างพระราชบัญญัติ

ส่วนกระบวนการบันทึกทางทะเบียน ทุกประเทศให้กระทำการบันทึกความเป็นคู่ชีวิต ทางทะเบียนโดยการบอกกล่าว จัดทำข้อตกลง และยื่นคำขอจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ณ สำนักทะเบียนซึ่งในส่วนของประเทศไทยร่างพระราชบัญญัติฯ กำหนดให้การจดทะเบียนคู่ชีวิต ทำที่สำนักทะเบียน ตามที่กระทรวงมหาดไทยกำหนด

สำหรับสิทธิและหน้าที่ของคู่ชีวิต แต่ละประเทศได้มีการกำหนดสิทธิและหน้าที่ระหว่างคู่ชีวิตที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับ บริบทของแต่ละประเทศ เช่น สิทธิและหน้าที่ในการอุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน ,การจัดการทรัพย์สินร่วมกัน ,ความรับผิดชอบในหนี้ร่วมกัน ,การรับมรดก, การรับบุตรบุญธรรม,การเปลี่ยนคำนำหน้านาม,การเปลี่ยนชื่อสกุล,การให้ความยินยอมรักษาพยาบาล,การดำเนินคดีอาญา , การลดหย่อนภาษี , สวัสดิการสังคม , การได้สัญชาติ , การอนุญาตเข้าเมือง ฯลฯ

สำหรับประเทศไทย ร่างพระราชบัญญัติฯได้กำหนดให้ ชีวิตมีสิทธิและหน้าที่ช่วยเหลือ อุปการละ เลี้ยงดูกัน รวมทั้งให้มีสิทธิในฐานะคู่ชีวิต อาทิ สิทธิในการยินยอมรักษาพยาบาล,อำนาจจัดการศพ,การดำเนินคดีอาญาแทนคู่ชีวิต,การเรียกร้องสินไหมทดแทนจากการขาดไร้อุปการะ,การจัดการทรัพย์สิน,การรับมรดก แต่ไม่รวมถึงการรับบุตรบุญธรรม ,การเปลี่ยนคำนำหน้านาม,การเปลี่ยนชื่อสกุล รวมทั้งสวัสดิการของรัฐ เนื่องจากเป็นเรื่องที่มีความสัมพันธ์กับกฎหมายหลายฉบับ รวมถึงงบประมาณแผ่นดิน ซึ่งต้องใช้เวลาในการเตรียมการตลอดจนปรับแก้กฎหมาย และระเบียบต่างๆที่เกี่ยวข้องในเบื้องต้นร่างพระราชบัญญัติ จึงไม่ได้รวมประเด็นดังกล่าวไว้

ส่วนการยุติความสัมพันธ์ในฐานะคู่ชีวิต ทุกประเทศกำหนดในลักษณะเดียวกันคือการเป็นคู่ชีวิต สามารถสิ้นสุดลงได้ด้วยความตาย การแต่งงานหรือจดทะเบียนคู่ชีวิตกับบุคคลอื่นและกระบวนการฟ้องร้องทางศาล ซึ่งกำลังพระราชบัญญัติได้กำหนดไว้ในทิศทางเดียวกัน

นายณัฐพร กล่าวว่า กระทรวงยุติธรรม โดยกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพได้นำผลการเปรียบเทียบกฎหมายต่างประเทศที่มีลักษณะเดียวกันมาพิจารณาเพื่อให้สอดคล้องกับสมการปัจจุบันและเหมาะสมกับบริบทของประเทศไทย เป็นการดำเนินการลักษณะค่อยเป็นค่อยไป โดยเริ่มต้นจากการรับรองสถานะและจดทะเบียนคู่ชีวิตเพื่อเป็นการรับรองสิทธิเบื้องต้นก่อนจะพัฒนาไปสู่การสมรสที่เท่าเทียมกันต่อไป ซึ่งจะส่งให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณาต่อไป