หญิงบุรีรัมย์ ถูกจับปรับขาย "ข้าวหมาก" ข้อหาขายสาโท

ข้อหาจำหน่ายสุราสาโท โดยไม่ได้รับอนุญาต ยังไม่พบข้อกฎหมายดังกล่าวระบุอยู่ในกฎหมายฉบับใด

 เรื่องราวดังกล่าว ถูกเปิดเผยจากนางเสน่ห์ ป่วงรัมย์ อายุ 60 ปี แม่ค้าขายข้าวหมาก บริเวณตลาดนัดคลองถม สี่แยกกระสัง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ โดยนางเสน่ห์ ระบุว่า ก่อนหน้านี้เคยประสบอุบัติเหตุขาหัก จนเป็นอุปสรรคต่อการประกอบอาชีพ กระทั่งลองทำข้าวหมากห่อใบตอง ที่เป็นอาหารภูมิปัญญาพื้นบ้าน ไปขายที่ตลาดนัด วันละ 20-30 ห่อ ในราคาห่อละ 5 บาท ได้กำไรวันละ 50-100 บาท แต่เมื่อวันอาทิตย์ที่ 22 กรกฎาคมที่ผ่านมา ถูกเจ้าหน้าที่สรรพสามิตจับกุม ในข้อหาจำหน่ายสุราสาโท โดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งตนเองพยายามอธิบายว่า ไม่เคยรู้ว่าการขายข้าวหมากนั้น จะผิดกฎหมายด้วย จากนั้นถูกเรียกเสียค่าปรับ 5 หมื่นบาท ไม่เช่นนั้นต้องติดคุก สุดท้ายพยายามอ้อนวอน ทำให้เจ้าหน้าที่ผ่อนผันให้เสียค่าปรับแค่ 1 หมื่นบาท ที่ต้องไปหยิบยืมจากญาติๆ เมื่อจ่ายเงินค่าปรับไปแล้ว เจ้าหน้าที่ทำสีหน้ายิ้มแย้ม และกล่าวอวยพรทิ้งท้ายว่า ขอให้ทำมาหากินเจริญยิ่งขึ้น และขอให้ถูกลอตเตอรี่รางวัลที่ 1 ซึ่งเหมือนเป็นการตอกย้ำตนเอง

 คดีนี้เป็นที่น่าสังเกตว่า จากการตรวจสอบข้อกฎหมายเกี่ยวกับ ข้อหาจำหน่ายสุราสาโท โดยไม่ได้รับอนุญาตนั้น ยังไม่พบข้อกฎหมายดังกล่าว ระบุอยู่ในกฎหมายฉบับใด ขณะที่การทำข้าวหมากนั้น ถือเป็นการถนอมอาหารวิธีหนึ่ง ซึ่งยีสต์จะทำหน้าที่เปลี่ยนน้ำตาล ให้เป็นเอทิลแอลกอฮอล์ และลดปริมาณจุลินทรีย์ในอาหาร ทำให้ในอดีตเคยมีข้อจำกัดให้แป้งข้าวหมาก ถูกตีความหมายเป็นเชื้อสุรา ตามมาตรา 4 ของพระราชบัญญัติสุรา 2493 กระทั่งคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ เมื่อปี 2547 ระบุว่า เมื่อพิจารณาถึงแป้งข้าวหมักแล้ว เห็นว่าแป้งข้าวหมัก มีลักษณะไม่ใช่เชื้อสุราในตัวเอง แต่เป็นสิ่งที่บุคคลในท้องถิ่น นำไปใช้ประโชน์หลายอย่าง เช่น ทำเป็นอาหาร หรือยารักษาโรค เป็นต้น ฉะนั้นการที่มาตรา 24 ของพระราชบัญญัติสุรา บัญญัติไว้ว่า ห้ามทำหรือขายเชื้อสุรา ที่รวมถึงแป้งข้าวหมักด้วย ถือเป็นการจำกัดเสรีภาพบุคคล และเป็นข้อบังคับที่เกินความจำเป็น จึงบังคับใช้ไม่ได้ ซึ่งคำวินิจฉัยนี้ ถือเป็นเด็ดขาด และมีผลผูกพันองค์กรรัฐทุกองค์กรฉะนั้นคำจำกัดความตามมาตรา 4 ของพระราชบัญญัติสุรา เกี่ยวกับความหมายของเชื้อสุรา จะไม่หมายความรวมถึงแป้งข้าวหมักอีกต่อไป

 ขณะที่ปัจจุบันลูกแป้งข้าวหมัก มีอยู่ด้วยกัน 4 ชนิด คือ

1.ลูกแป้งข้าวหมาก ใช้ทำข้าวหมาก ข้าวหมากหวาน

2.ลูกแป้งเหล้า ใช้หมักสุรา กระแช่ น้ำขาว สาโท และอุ

3.ลูกแป้งน้ำส้มสายชู ใช้ทำน้ำส้มสายชู

4.ลูกแป้งขนมถ้วยฟู ใช้ทำขนมถ้วยฟู ปัจจุบันไม่ค่อยพบเท่าไร