เรื่องสำคัญ! “หมอช้างศึก” ชี้มาราธอนไร้น้ำ อย่าเอาชีวิตนักวิ่งมาเสี่ยง

จากกรณีที่มีการจัดงานวิ่งมาราธอนการกุศลรายการใหญ่ที่จ.ชลบุรี โดยวิพากษ์วิจารณ์ถึงความผิดพลาดในการจัดงานอย่างหนัก หลังมีน้ำดื่มไม่เพียงพอ นักวิ่งที่เข้าร่วมต้องใช้มือรองน้ำดื่ม จนทุกฝ่ายต้องออกมาแถลงผ่านสื่อเพื่อขอโทษ

ซึ่งเรื่องนี้ “หมอเอก” นพ.เอกภพ เพียรพิเศษ แพทย์ประจำทีมของ “ทัพช้างศึก” ทีมชาติไทย และ สโมสรสิงห์ เชียงราย ยูไนเต็ด ซึ่งมีความชำนาญพิเศษด้านเวชศาสตร์การกีฬา ได้โพสต์เฟซบุ๊กแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการบริการน้ำดื่มในการแข่งขันวิ่ง ยิ่งเป็นการวิ่งมาราธอนที่ต้องใช้เวลานาน ทำให้ร่างกายของนักวิ่งขาดน้ำ ระบุว่า

“เมื่อมีคนสนใจการวิ่งมากขึ้น งานวิ่งก็ผุดขึ้นมามากมายตามมา ใครนึกจะจัดงานวิ่งขึ้นมาก็จัด ถ้าวิ่งระยะสั้นๆ อย่าง 5K หรือ 10K ก็คงไม่ว่ากันเพราะดูแลได้ไม่ยาก แต่เมื่อมีการอาจหาญจัดฮาล์ฟมาราธอนหรือฟูลมาราธอนกันเยอะแยะมากมาย ผลที่ออกมา คือ เละ!!!!

ลองคิดดูสภาพที่คนสองสามพันคนออกมารวมตัวกันดูเถอะครับ แค่ยืนกันเฉยๆยังโกลาหลอลหม่าน แต่นี่ต้องวิ่งไปทั่วเมืองอีก มันคือลักษณะหนึ่งของ mass casualty หรือลักษณะเดียวกับการเกิดภัยพิบัติเลยนะครับ การเตรียมตัวต้องพร้อมสุดๆในทุกด้าน เพราะไม่มีใครล่วงรู้ได้เลยว่าจะเกิดอะไรขึ้นในช่วงนั้นบ้าง

[caption id="attachment_365551" align="aligncenter" width="960"] หมอเอก แพทย์ประจำทีมชาติไทย[/caption]

ล่าสุด คือ งานวิ่งที่ภาคตะวันออก ที่มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์สนั่นโลกโซเชียลอยู่ช่วงนี้ประเด็นใหญ่ก็เรื่องจุดให้น้ำที่มีน้อย แถมแก้วที่เตรียมไว้ไม่เพียงพอจนต้องให้นักวิ่งมาต่อคิวเอามือรองน้ำดื่มจากถังกิน มีนักวิ่งบางคนที่วิ่งจบแล้วถึงขั้นฉี่เป็นเลือด และที่หนักกว่านั้นก็คือทีมงานเก็บของกลับกันหมดทั้งที่นักวิ่งยังเข้าเส้นชัยไม่ครบ ต้องให้กลุ่มนักวิ่งอยู่รอกันเอง การวิ่งระยะตั้งแต่ฮาล์ฟมาราธอนขึ้นไป เป็นการออกกำลังกายต่อเนื่องมากกว่าชั่วโมงครึ่งหรือสองชั่วโมง จะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงการทำงานของร่างกายอย่างมากมายที่บางอย่างอาจส่งผลถึงชีวิตได้เลยครับ

อย่างเรื่องน้ำ อย่าคิดว่าไม่สำคัญ !!!! ในการวิ่งมาราธอน นักวิ่งจะเสียน้ำจากทางเหงื่อและทางการหายใจรวมแล้วอาจถึง 5 ลิตรเลยทีเดียว เคยมีการตรวจนักวิ่งที่ลงวิ่งมาราธอนในต่างประเทศ ที่อากาศไม่ได้ร้อนเหมือนบ้านเรา แถมยังมีการเตรียมการเรื่องจุดให้น้ำเป็นอย่างดี พบว่านักวิ่งที่เข้าเส้นชัยส่วนใหญ่มีภาวะขาดน้ำ 3-5%ของน้ำหนักตัว เมื่อวิ่งในภูมิประเทศแบบประเทศไทยเรา การเสียน้ำจากเหงื่อเพื่อระบายความร้อนก็มากขึ้น ยิ่งถ้าหากไม่ได้น้ำทดแทนอย่างเหมาะสมก็ยิ่งทำให้ภาวะขาดน้ำรุนแรงขึ้นได้ครับ

การขาดน้ำ ส่งผลโดยตรงต่อปริมาณน้ำเลือดทำให้ร่างกายมีน้ำเลือดลดลง เมื่อน้ำเลือดลดลงก็ย่อมส่งผลต่อหัวใจและการแลกเปลี่ยนก๊าซจากการหายใจตามมาอีกเป็นพรวนการขาดน้ำก็เป็นความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้เลยนะครับ นี่ยังไม่พูดถึงเกลือแร่ และ น้ำตาลเลยนะครับ เพราะการวิ่งเกินชั่วโมงครึ่งหรือสองชั่วโมง แหล่งพลังงานสะสมที่มีอยู่ในร่างกายเริ่มถูกใช้จนหมด จำเป็นที่จะต้องมีการได้เพิ่มเข้าไปบ้าง

ผู้จัดงานควรต้องเตรียมเกลือแร่และสารให้พลังงานไว้ด้วยครับ ผมถือเป็นความรับผิดชอบของผู้จัดที่ต้องจัดเตรียมไว้ให้นะครับ และวิธีการเสิร์ฟน้ำเกลือแร่ก็ต้องเตรียมแยกกับน้ำเปล่า ต้องเสิร์ฟเกลือแร่ในอุณหภูมิที่เย็นแต่ไม่ใส่น้ำแข็งในแก้วเกลือแร่ อันที่จริงมีการทำมาตรฐานการวางจุดให้น้ำไว้แล้ว ถ้าหากผู้จัดงานจะใส่ใจในเรื่องนี้สักนิดก็น่าจะเป็นประโยชน์มากๆ

** ระยะห่างของจุดให้น้ำควรห่างกันไม่เกินประมาณ 3 กิโลเมตร แต่ในสภาพแวดล้อมของประเทศไทยที่เป็นเมืองร้อน ก็ควรตั้งจุดให้น้ำห่างกันประมาณ 2 กิโลเมตรครับ ดังนั้นในระยะมาราธอนจะต้องมีจุดให้น้ำอย่างน้อย 20 จุดระหว่างทางภาชนะใส่น้ำ ให้ใช้แก้วขนาดประมาณ 200 ซีซี ที่ใส่น้ำประมาณสามในสี่ส่วนของแก้ว จำนวนแก้วในแต่ละจุดต้องมีไม่น้อยกว่าจำนวนนักวิ่งที่ต้องวิ่งผ่านในแต่ละจุดหรือสองเท่าของจำนวนนักวิ่งเนื่องจากบางครั้งอาจมีการใช้น้ำเทศีรษะและลำตัวเพื่อระบายความร้อน หากมีเกลือแร่ในจุดให้น้ำ จะต้องแยกโต๊ะและจุดเตรียมให้ชัดเจน โดยโต๊ะช่วงแรกจะเป็นน้ำเปล่า มีโต๊ะตรงปลายเป็นจุดวางเกลือแร่ที่แยกไว้จากน้ำเปล่าอย่างชัดเจน

แค่เรื่องจุดให้น้ำ ถ้าทำให้ดีไม่ได้ก็ไม่ควรจัดงานวิ่งครับ ชีวิตของคนไปวิ่งไม่ควรต้องเอาไปเสี่ยงกับการจัดงานแบบไม่มีความเป็นมืออาชีพครับ บางงานอ้างเหตุผลการจัดงานเพื่อช่วยทำบุญ แต่คนไปวิ่งก็ไม่ควรต้องไปทำบุญด้วยการเสี่ยงชีวิตนะครับ”