AI ระบาดวิทยา ออกโรงเตือน ไวรัสอู่ฮั่น ตั้งแต่สิ้นเดือนธันวาคม

บริษัทสัญชาติแคนาดา Bluedot (บลูด๊อต) ออกคำเตือนเรื่องโรคระบาดแก่ลูกค้า ตั้งแต่วันที่ 31 ธันวาคม บริษัทนี้ใช้อัลกอริธึมคำนวนโดย AI ระบาดวิทยา หรือปัญญาประดิษฐ์ในการตรวจจับรายงานข่าวในภาษาต่างๆ เครือข่ายโรคจากพืชและสัตว์ และแถลงการณ์อย่างเป็นทางการ เพื่อให้สามารถส่งสัญญาณเตือนลูกค้าของบริษัทได้ก่อน ให้หลีกเลี่ยงพื้นที่อันตรายอย่างอู่ฮั่น

องค์การอนามัยโลก เริ่มสังเกตเห็นการแพร่ระบาดของโรคที่มีอาการเหมือนไข้หวัด ระบาดในประเทศจีน ตั้งแต่วันที่ 9 มกราคม หลังมีรายงานการเจ็บป่วยด้วยโรคปอดบวม คาดว่ามาจากสัตว์เป็นๆ ที่ขายที่ตลาดสดที่ตลาดอาหารทะเลในเมืองอู่ฮั่น ขณะที่กรมควบคุมโรคของสหรัฐฯได้เริ่มออกประกาศเรื่องนี้ตั้งแต่เมื่อวันที่ 6 มกราคม แต่ที่เร็วยิ่งกว่านั้น คือ Bluedot ออกข่าวเรื่องโรคระบาดไปยังลูกค้า ตั้งแต่ 31 ธันวาคม

ความฉับไวเป็นเรื่องสำคัญมากกับสถานการณ์โรคระบาด และที่ผ่านมา ทางการจีนไม่ค่อยมีการแบ่งปันข้อมูลเกี่ยวกับโรคต่างๆ มลพิษทางอากาศ และภัยธรรมชาติมากนัก ซึ่งเป็นข้อมูลที่องค์การอนามัยโลกและกรมควบคุมโรคของสหรัฐฯต้องใช้ในการสังเกตการณ์โรคต่างๆ นั่นอาจเป็นเหตุผลให้ AI ระบาดวิทยา ทำงานได้เร็วกว่า

ผู้ก่อตั้ง Bluedot นาย แคมราน คาน กล่าวว่า รัฐบาลไม่อาจพึ่งพาว่าข้อมูลจะถูกส่งให้อย่างรวดเร็ว แต่ Bluedot สามารถตรวจจับข่าวของความเป็นไปได้ที่จะเกิดโรคระบาด การบ่น การเขียนถึง ในฟอรัม ในบล๊อกต่างๆ ที่เป็นตัวบ่งบอกว่ามีบางอย่างที่ไม่ปกติกำลังเกิดขึ้น

อย่างไรก็ตาม Bluedot ไม่ได้ใช้ข้อมูลจากสื่อสังคมออนไลน์ เพราะข้อมูลมีความ “ยุ่งเหยิง” มากเกินไป แต่สิ่งหนึ่งที่ช่วยให้คำนวณได้ว่าที่ไหนจะมีการแพร่เชื้อต่อไป คือข้อมูลการขายตั๋วเครื่องบิน ที่ทำให้ทำนายได้อย่างถูกต้องว่าไวรัสนี้จะกระโดจากอู่ฮั่นยังกรุงเทพฯ กรุงโซล ไทเป และโตเกียว ในไม่กี่วัน

คาน เคยทำงานเป้นผู้เชี่ยาญด้านโรคติดต่อในเมืองโตรอนโต ช่วงที่โรคซาร์สระบาดในปี 2003 เขาหวังว่าจะมีวิธีติดตามสังเกตการณ์โรคได้ดีกว่านั้น ไวรัสโรคซาร์สเริ่มขึ้นทีเมืองหนึ่งของจีน แล้วระบาดไปฮ่องกง และต่อไปโตรอนโตของแคนาดา ซึ่งที่แคนาดา มีผู้เสียชีวิตจากไวรัสซาร์สถึง 44 คน

คานได้ทดลองโปรแกรมการคาดการณ์หลายแบบ เขาเปิดตัว Bluedot ในปี 2014 และระดมเงินทุนได้ 9.4 ล้านดอลลาร์ หรือราว 292 ล้านบาท ปัจจุบัน Bluedot มีพนักงาน 40 คน ทั้งแพทย์และนักเขียนโปรแกรมที่จัดทำโปรแกรมเฝ้าระวัง ใช้เทคนิคการเรียนรู้และการประมวลผล ผ่านรายงานข่าว 65 ภาษา รวมถึงข้อมูลสายการบิน รายงานการระบาดโรคในสัตว์ เมื่อโปรแกรมประมวลผลข้อมูลเสร็จ ผู้เชี่ยวชาญ นักระบาดวิทยา จะตรวจสอบว่าผลประมวลเป็นไปตามหลักการทางวิทยาศาสตร์หรือไม่ แล้วจึงมีการส่งรายงานไปยังรัฐบาล ธุรกิจ และสาธารณสุข ที่เป็นลูกค้าต่อไป ซึ่งปัจจุบันยังไม่มีการขายข้อมูลให้บุคคลทั่วไป แต่เป็นหนึ่งในสิ่งที่กำลังพัฒนา