การปฏิบัติตนเบื้องต้นเมื่อเข้าไปท่องเที่ยวภายในถ้ำ 3 ข้อ ก่อนเข้าไปเที่ยวชมถ้ำ 6 ข้อ เมื่อประสบเหตุติดอยู่ในถ้ำ
เมื่อมีความสวยงาม ย่อมมีอันตรายที่ต้องระมัดระวัง! ภายในถ้ำก็เช่น แหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ อย่าง วนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน เป็นวนอุทยานในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดอยนางนอน ตั้งอยู่ในตำบลโป่งผา อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย เป็นถ้ำที่มีความยาวมากที่สุดเป็นอันดับ 4 ของประเทศไทย ภายในถ้ำสามารถพบเกล็ดหินสะท้อนแสง หินงอก หินย้อย ธารน้ำ ถ้ำลอด และถ้ำแขนง แนวโถงถ้ำมีเส้นทางคดเคี้ยว บางช่วงเข้าถึงง่าย บางช่วงมีเพดานต่ำ
การปฏิบัติตนเบื้องต้นเมื่อเข้าไปท่องเที่ยวภายในถ้ำ และเมื่อติดอยู่ในถ้ำ เพราะอันตรายจากธรรมชาติเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา นักท่องเที่ยวควรมีความรู้ในการปฏิบัติตนเมื่อประสบอยู่ในสถานการณ์คับขัน รวมทั้งศึกษาข้อมูลของสถานที่ สภาพอากาศ หรือฤดูกาลท่องเที่ยว ของสถานที่ๆกำลังจะเดินทางไปท่องเที่ยว
1.ควรแจ้งให้เจ้าหน้าที่ทราบก่อนเข้าไปในถ้ำ เมื่อเกิดเหตุเจ้าหน้าที่ได้ดำเนินการค้นหาได้อย่างรวดเร็ว
2.หาข้อมูลของสถานที่ การปฐมพยาบาล ศึกษาข้อควรระวังและข้อควรปฏิบัติในการเที่ยวชมถ้ำ
3.เตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม และเพียงพอ เช่น ไฟฉาย เสบียง แต่งกายให้เหมาะสม
1.ตั้งสติ อยู่รวมกันเป็นหกลุ่ม ค่อยๆหาทางแก้ไข
2.ห้ามขาดน้ำเด็ดขาด ต้องหาแห่งน้ำดื่มประทังชีวิต ร่างกายสามารถอดน้ำได้ 3-7 วัน
3.ใช้วิธีการคลานต่ำ กรณีไม่มีอุปกรณ์ส่งสว่าง เพื่อป้องกันการเกิดอันตราย
4.ทำสัญลักษณ์ระหว่างทาง เพื่อความสะดวกในการค้นหาของเจ้าหน้าที่
5.อยู่กับที่เพื่อรอความช่วยเหลือ โดยเลือกบริเวณที่มีอากาศเพียงพอปลอดภัยจากสัตว์ร้ายและไม่เป็นที่น้ำท่วมถึง
6.เมื่อพบตัวผู้ประสบภัยจะต้องผ่านการคัดกรองโรค และตรวจความแข็งแรงของสภาพร่างกาย หลังจากติดอยู่ภายในถ้ำเป็นเวลานาน