ประวัติ "อังคณา นีละไพจิตร" หญิงแกร่งนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน

จากกรณีกระแสร้อนแรงในวงการการเมือง-สังคม เมื่อนางอังคณา นีละไพจิตร สมาชิกวุฒิสภา ได้ออกมาตั้งคำถามต่อรัฐบาลอย่างตรงไปตรงมา กรณีปล่อยให้บุคคลหรืออินฟลูเอนเซอร์กระทำการที่อาจสร้างความหวาดกลัวและกดดัน โดยเฉพาะเหตุการณ์ที่ "กัน จอมพลัง" นำรถเครื่องเสียงเข้าไปเปิดเสียงหลอนใส่พื้นที่ขัดแย้ง จนถึงขั้นกัมพูชาไปร้องเรียนต่อข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ พร้อมตั้งคำถามว่ารัฐบาลไทยจะอธิบายบนเวทีโลกได้อย่างไร

ต่อมา "กัน จอมพลัง" ได้ออกมาสวนกลับทันทีว่า นักสิทธิมนุษยชน "เก่งแต่กับคนไทย" แต่ไม่เคยกล้าพูดถึงความรุนแรงจากฝั่งกัมพูชา ทั้งการอุ้มเด็กและนำผู้หญิงท้องมาอยู่หน้าแนวปะทะ รวมถึงเหตุยิง BM-21 ใส่พลเรือนไทยในอดีต พร้อมเหน็บแรงว่า โลกสวยเกินไปมันก็ไม่ได้ผล

ประวัติ "อังคณา นีละไพจิตร" นักเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิมนุษยชน

• อังคณา นีละไพจิตร เกิดเมื่อวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ.2499 จ.กรุงเทพมหานคร
• ปัจจุบันอายุ 69 ปี
• สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจาก โรงเรียนซางตาครู้สคอนแวนท์ และจบการศึกษาระดับปริญญาตรี คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล สมรสกับนายสมชาย นีละไพจิตร อดีตประธานชมรมนักกฎหมายมุสลิม ซึ่งหายสาบสูญไปเมื่อวันที่ 12 มี.ค. พ.ศ.2547 มีบุตร 5 คน

จากพยาบาล สู่นักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน

บทบาทหน้าที่ของอังคณา นีละไพจิตร เปลี่ยนไป หลังจากที่ทนายสมชาย นีละไพจิตร ทนายความสิทธิมนุษยชน อดีตรองประธานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน สภาทนายความ และอดีตประธานชมรมนักฎหมายมุสลิม ได้หายตัวไปในย่านรามคำแหงของกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2547 

มีการจับกุมเจ้าหน้าที่ตำรวจ 5 นาย ไม่นานหลังการหายตัวไปของทนายสมชาย โดยถูกกล่าวหาว่าบังคับขืนใจให้เขาเข้าไปในรถยนต์ แต่ต่อมาศาลฎีกาพิพากษาให้ยกฟ้องคดีเมื่อเดือนธันวาคม 2558 เนื่องจากทางครอบครัวไม่มีคำตอบที่ชัดเจนเกี่ยวกับที่อยู่ของทนายสมชาย ทำให้ไม่สามารถเป็นโจทก์แทนทนายสมชายในคดีนี้ได้ และมีคำพิพากษาที่ปฏิเสธสิทธิที่จะยื่นฟ้องคดีต่อศาล

ทนายสมชายเป็นนักกิจกรรมที่มีชื่อเสียง เคลื่อนไหวรณรงค์เพื่อสิทธิของชาวมุสลิม รวมทั้งผู้ที่เคยตกเป็นเหยื่อการทรมานและการปฏิบัติที่โหดร้ายอย่างอื่น ระหว่างถูกทหารควบคุมตัวในจังหวัดชายแดนของไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เขาได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์การประกาศใช้กฎอัยการศึกในพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งให้อำนาจอย่างกว้างขวางกับทางการในการควบคุมตัวบุคคลเป็นเวลาเจ็ดวันในค่ายทหารโดยไม่ต้องมีข้อหา

ประวัติการทำงาน

• พ.ศ. 2550 ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ
• อดีตกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ดำรงตำแหน่งประธานคณะอนุกรรมการด้านสิทธิสตรี และรองประธานคณะอนุกรรมการด้านสิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้
• พ.ศ. 2567 ลงสมัครรับเลือกตั้งวุฒิสภาในกลุ่มประชาสังคม และได้รับเลือกตั้งเป็นลำดับที่ 9 ของกลุ่ม เข้ามาทำหน้าที่ สว. 

รางวัลเกียรติยศ-เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2549 รางวัลควังจูเพื่อสิทธิมนุษยชน จากประเทศเกาหลีใต้
• พ.ศ. 2562 รางวัลรามอน แมกไซไซ เปรียบเสมือนรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพของเอเชีย
• พ.ศ. 2560 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2560 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)