นิพนธ์ ร่วมยินดี หลังยูเนสโกรับรอง 'สงขลา' เป็นเมืองสร้างสรรค์ สาขาอาหาร

ความสำเร็จและความภาคภูมิใจของประเทศไทยในการที่ จังหวัดน่านและจังหวัดสงขลาได้รับคัดเลือกให้เป็นสมาชิกเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ (UNESCO Creative Cities Network – UCCN) ประจำปี 2025 โดยการประกาศผลนี้เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2025 ซึ่งตรงกับวันเมืองโลก (World Cities Day)

องค์การยูเนสโก (UNESCO) ได้คัดเลือกเมืองสมาชิกใหม่กว่า 50 เมืองทั่วโลกที่ใช้ “ความคิดสร้างสรรค์” และ “วัฒนธรรม” เป็นพลังขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างยั่งยืนในมิติเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

น่าน : สาขาหัตถกรรมและศิลปะพื้นบ้าน (Crafts & Folk Art)

อัตลักษณ์หลัก: น่านได้รับเลือกจากอัตลักษณ์ "เมืองเก่าที่มีชีวิต" (Living Old City) โดยยึดถือแนวคิด "ปราชญ์ท้องถิ่น–ชุมชน–ธรรมชาติ (Artisans–Community–Nature)"

ความสำคัญ: การได้รับเลือกนี้สะท้อนให้เห็นว่างานหัตถกรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นยังคงดำเนินอยู่ในวิถีชีวิตประจำวันของผู้คน ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในพิพิธภัณฑ์

ตัวอย่างงานหัตถกรรมและศิลปะ

•  ผ้าทอไทลื้อ ลายน้ำไหล
• เครื่องเงินชาวอิ้วเมี่ยน ที่มีความประณีตวิจิตร
• งานจักสาน ที่ผสมผสานภูมิปัญญาเก่ากับความร่วมสมัย
• เตาเผาโบราณบ่อสวก ซึ่งบอกเล่าประวัติศาสตร์การสร้างสรรค์ของช่างพื้นถิ่น
• ภาพจิตรกรรมฝาผนัง “กระซิบรักบันลือโลก” ณ วัดภูมินทร์
• หัวเรือแข่งพญานาคแกะสลักไม้ ที่เป็นภาพแทนของศรัทธา
• ย่ามเถาวัลย์ป่าของชาวมละบริ ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) ที่ยืนยันการเชื่อมโยงกับธรรมชาติ

สงขลา สาขาอาหาร (Gastronomy)

สงขลาเป็นเมืองท่าประวัติศาสตร์ริมฝั่งอ่าวไทย และนับเป็นครั้งแรกของภาคใต้ที่ได้รับเกียรติในสาขาอาหาร

สงขลาถูกเรียกว่าเป็น "เมืองสองทะเล" เนื่องจากเป็นเมืองเดียวในประเทศไทยที่มีระบบนิเวศสองทะเล ซึ่งรวมถึงทะเลสาบสงขลาที่มีน้ำ 3 ระดับ (น้ำจืด น้ำกร่อย น้ำเค็ม) และทะเลฝั่งอ่าวไทย

ภูมินิเวศที่อุดมสมบูรณ์ทำให้สงขลากลายเป็น อู่ข้าวอู่น้ำ ที่เต็มไปด้วยวัตถุดิบหลากหลาย วัฒนธรรมอาหารท้องถิ่นมีความเชื่อมโยงกับระบบนิเวศ “โหนด–นา–เล” (ต้นตาล–ท้องนา–ทะเล)

จุดเด่นด้านรสชาติ: อาหารสงขลามีเอกลักษณ์จากการผสมผสานของหลายวัฒนธรรม ทั้ง ไทย จีน มลายู และเปอร์เซีย

• ตัวอย่างอาหาร: ขนมจีนแกงไก่, ข้าวยำ, ผัดสะตอกะปิกุ้งแห้ง, ปลาทูย่างน้ำบูดู, และขนมจากตาลโตนด

• กิจกรรมทางวัฒนธรรม: เมืองสงขลายังมีชีวิตชีวาด้วยกิจกรรมทางวัฒนธรรม เช่น เทศกาลลากพระ, งานสารทเดือนสิบ, และตลาดเก่าถนนนางงาม ซึ่งทำให้เมืองเล่าเรื่องผ่าน "รสชาติ" และ "ผู้คนและวัฒนธรรม" ที่อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน

เมืองอื่นในโลกที่ได้รับคัดเลือกปี 2025

การประกาศรายชื่อเมืองสร้างสรรค์ประจำปี 2025 ของยูเนสโก รวมเมืองจากทั่วโลกกว่า 50 เมือง ครอบคลุม 7 สาขาสร้างสรรค์ ได้แก่ วรรณกรรม ดนตรี ภาพยนตร์ ศิลปะพื้นบ้าน อาหาร สื่อออกแบบ และศิลปะสื่อดิจิทัล โดยมีเมืองเด่น ๆ เช่น

• โฮจิมินห์ซิตี (Ho Chi Minh City), เวียดนาม – ได้รับเลือกในสาขา ภาพยนตร์ (Film)
• ลัคเนา (Lucknow), อินเดีย – ได้รับเลือกในสาขา อาหาร (Gastronomy)
• คาซาบลังกา (Casablanca), โมร็อกโก – ได้รับเลือกในสาขา ออกแบบ (Design)
• กวาดาลาฮารา (Guadalajara), เม็กซิโก – ได้รับเลือกในสาขา ดนตรี (Music)
• โบโลญญา (Bologna), อิตาลี – ได้รับเลือกในสาขา สื่อและศิลปะดิจิทัล (Media Arts)
• เดอร์บัน (Durban), แอฟริกาใต้ – ได้รับเลือกในสาขา วรรณกรรม (Literature)

เมืองเหล่านี้ล้วนมีแนวทางเฉพาะของตนในการใช้ “ความคิดสร้างสรรค์” เพื่อพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน เช่นเดียวกับน่านและสงขลาที่นำเสนอเอกลักษณ์ของไทยในเวทีเดียวกันกับเมืองสำคัญระดับโลก

“นิพนธ์” ร่วมยินดีชาวสงขลา เมืองสร้างสรรค์ของโลก สาขาวิทยาการอาหาร

นาย นิพนธ์ บุญญามณี อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสงขลา ร่วมแสดงความยินดีกับพี่น้องชาวสงขลา ภายหลัง องค์การยูเนสโก (UNESCO) ประกาศรับรองให้ จังหวัดสงขลา เข้าร่วม เครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโก (UNESCO Creative Cities Network – UCCN) ประจำปี พ.ศ. 2568 (ค.ศ. 2025) ในสาขาวิทยาการอาหาร (Gastronomy)

นาย นิพนธ์ กล่าวว่า ตลอดระยะเวลาที่ดำรงตำแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสงขลา (2556-2562) ได้ให้ความสำคัญกับการผลักดันให้สงขลาก้าวสู่การเป็นเมืองมรดกโลกและเมืองสร้างสรรค์มาโดยตลอด โดยองค์การบริหารส่วนจังหวัดสงขลาได้จัดสรรงบประมาณสนับสนุน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ในการศึกษาและจัดทำรายงานประกอบการเสนอชื่อไปยังยูเนสโก พร้อมทั้งมีการประชุมหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายครั้ง เพื่อผลักดันให้สงขลาก้าวสู่เวทีระดับโลกอย่างสมบูรณ์โดยเชิญผู้มีประสบการณ์จากต่างประเทศมาร่วมประเมินและให้คำแนะนำ

“การที่ยูเนสโกประกาศรับรองให้สงขลาเป็นเมืองสร้างสรรค์ของโลกในสาขาวิทยาการอาหาร ถือเป็นความภาคภูมิใจของพี่น้องชาวสงขลา และเป็นรางวัลแห่งความร่วมมือของทุกภาคส่วน ผมหวังว่าความภาคภูมิใจนี้จะถูกส่งต่อไปยังรุ่นลูก รุ่นหลาน เพื่อร่วมกันสืบสาน อนุรักษ์ และต่อยอดอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมและอาหารของสงขลาให้ยั่งยืนและทำให้สงขลาเป็นแหล่งท่องเที่ยวระดับนานาชาติต่อไป” นาย นิพนธ์ กล่าว