พระญวน นิกายที่ถูกบดบัง

เป็นคำพูดที่ระบายออกมาจากปาก พระธีระยุทธ รักประเทศไทย ศิษย์เก่าและรองปลัดธรรมปัญญาธิวัตร รองผู้อำนวยการโรงเรียนกุศลสมาครวิทยาลัย โรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดกุศลสมาคร โรงเรียนแห่งแรกของคณะสงฆ์อนัมนิกาย

“อนัม” หรือ “อานัม”(Annam) แปลว่า เวียดนาม เป็นคำที่ชาวจีนใช้เรียก คนเวียดนาม  คำว่า อนัมนิกาย จึงมีความหมายว่า คณะสงฆ์เวียดนาม หรือที่เรียกว่า คณะสงฆ์อนัมนิกาย ยังไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าเข้ามาเผยแพร่ศาสนาในประเทศไทยเมื่อใด แต่จากพงศวดารของชาวญวน ได้มีการอพยพหนีกบฏของราชวงศ์ญวน เข้ามาในสมัยกรุงธนบุรี  และยังมีการยกครัวหนีกบฏมาอีกหลายครั้งในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

ในช่วงแรกที่ชาวญวนอพยพเข้ามาในประเทศไทยได้มีการสร้างวัดเพื่อเป็นที่บำเพ็ญกุศลของพวกตน ชาวญวนนั้นได้รับเอาพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายานมาจากประเทศจีน ชาวจีนจึงให้การนับถือ เพราะอยู่ในพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายานด้วยกัน จึงมีการนิมนต์พระญวนมาทำพิธีต่าง ๆ ด้วยกัน เช่น พิธีกงเต๊ก  พิธีเชิญเจ้าในช่วงกินเจ ซึ่งพิธีกรรมต่าง ๆ มีความคล้ายพระสงฆ์จีน ต่างกันแค่เพียงบทสวดมนต์ ที่จะเป็นภาษาเวียดนาม และการแต่งกายเสื้อของพระสงฆ์ญวนจะเป็นกระดุมเรียงตรงลงมาจากด้านบนลงล่าง ต่างจากพระสงฆ์จีนสาบเสื้อจะเฉียงไปผูกด้านข้างลำตัว

คณะสงฆ์อนัมนิกายในประเทศไทย ได้มีการปรับเปลี่ยนข้อปฏิบัติต่างจากพระสงฆ์ในเวียดนามไปมาก โดยมีการหันมาใช้ข้อปฏิบัติตามอย่างพระสงฆ์ไทย เช่น การถือสิขาบทไม่ฉันอาหารในยามวิกาล ครองผ้าสีเหลืองแต่งเพียงสีเดียว อีกทั้งยังมีการออกบิณฑบาตเสมือนพระสงฆ์ไทย แทนการฉันอาหารเจ แต่ยังคงอัตลักษณ์ไว้ในแบบพระญวน คือการไม่โกนคิ้ว และนุ่งกางเกงแทนสงบแต่ครองจีวรแบบพระสงฆ์ไทย

วัดกุศลสมาคร เป็นวัดฝ่ายมหายานสังกัดคณะสงฆ์อนัมนิกายแห่งประเทศไทย ตั้งอยู่ ในเขตสัมพันธวงศ์  ในย่านเยาวราช  และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2400 ภายในวัดจะแบ่งออกเป็นสองส่วนคือ ส่วนที่เป็นอุโบสถไว้ประกอบพิธีทางศาสนา และส่วนของโรงเรียนกุศลสมาครวิทยาลัย โรงเรียนพระปริยัติธรรมของคณะสงฆ์อนัมนิกาย เป็นโรงเรียนในพระพุทธศาสนาที่เปิดโอกาสทางการศึกษาสำหรับเยาวชนที่ยากไร้ได้เข้ามาบวชเรียน ซึ่งเยาวชนส่วนใหญ่จะมาจากทางภาคอีสาน หนึ่งในสามเณรที่มาบวชเรียนที่โรงเรียนนี้เล่าในฟังว่า ที่มาบวชเรียนที่นี่เนื่องจากครอบครัวยากจนไม่มีทุนเรียนหนังสือ และได้รับการชักชวนจากรุ่นที่พี่เคยมาบวชเรียนจึงได้ตัดสินใจมา  โรงเรียนกุศลสมาครวิทยาลัยเปิดทำการเรียนการสอนตั้งแต่ มัธยมศึกษาปีที่ 1 - มัธยมศึกษาปีที่ 6 โดยเน้นวิชาสามัญมากกว่าการเรียนบาลีแบบโรงเรียนพระปริยัติธรรมของพระสงฆ์ไทย สามเณรที่จบการศึกษาหากยังไม่ลาสิกขาก็จะไปศึกษาต่อที่ประเทศไต้หวันหรือเวียดนาน หรือหากสึกจากสมณเพศไปก็สามารถเข้าเรียนในระดับอุดมศึกษาทั่วไปได้ พระธีระยุทธ รักประเทศไทยได้กล่าวทิ้งท้ายไว้ว่า ถึงนิกายเราจะมาจากเวียดนามแต่เมื่อเข้ามาอยู่ในประเทศไทยเราก็ต้องปฏิบัติกิจวัตรแบบพระสงฆ์ไทย ถึงเราจะแต่งกายคล้ายพระสงฆ์จีนแต่เราก็มีบทสวดภาษาของเราเองโปรดเรียกเราว่า “พระญวน”

[caption id="attachment_580324" align="aligncenter" width="2048"] ชุดที่ใช้ในการประกอบพิธีของพระสงฆ์อมันนิกาย เช่น พิธีเทกระจาย ซึ่งเป็นการบอกสมณะศักดิ์ของพระรูปนั้น[/caption]

[caption id="attachment_580316" align="aligncenter" width="2048"] ชาวบ้านทั่วไปใส่บาตรสามเณรอนัมนิกาย เเละให้ความนับถือไม่ต่างจากพระสงฆ์นิกายอื่น[/caption]

[caption id="attachment_580304" align="aligncenter" width="2048"] หลังกลับจากที่บิณฑบาต สามเณรจะนำอาหารมารวมและฉันร่วมกัน[/caption]

[caption id="attachment_580303" align="aligncenter" width="2048"] สามเณรตีกลองเป็นสัญญาณในการเริ่มทำวัตรเช้าเวลา 8.00 น.[/caption]

[caption id="attachment_580320" align="aligncenter" width="2048"] ใบพัทธสีมาตั้งอยู่รอบอุโบสถเหมือนกับโบสถ์ของพระสงฆ์ไทยแต่จะมีแค่ 4 มุมเท่านั้น[/caption]

[caption id="attachment_580321" align="alignnone" width="2048"] สามเณรทุกรูปต้องลงมาทำวัตรเช้าทุกคน[/caption]

[caption id="attachment_580307" align="aligncenter" width="2048"] หลังจากทำวัตรเช้าจะเริ่มสู่การเรียนวิชาแรก การสอนที่นี่จะเน้นไปวิชาสามัญเมื่อจบมัธยมศึกษาปีที่ 6 สามเณรสามารถไปศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา หรือไปศึกษาต่อในต่างประเทศได้ เช่น เวียดนาน หรือ ไต้หวัน[/caption]

[caption id="attachment_580326" align="alignnone" width="2048"] ในวัดกุศลสมาครจะเเบ่งเป็นสองส่วนคือ ส่วนที่เป็นอุโบสถ และส่วนที่เป็นโรงเรียนพระปริยัติธรรม[/caption]

[caption id="attachment_580311" align="alignnone" width="2048"] เวลา 18.00 น.จะเป็นเวลาทำวัตรเย็นของทุกวัน[/caption]