NASA พบ "ฟอสซิล" ร่องรอยสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร หลักฐาน "ชัดเจนสุดเท่าที่เคยมีมา"

องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติสหรัฐฯ หรือ NASA  ประกาศการค้นพบที่อาจเป็นหลักฐานของสิ่งมีชีวิตโบราณบนดาวอังคารที่ชัดเจนที่สุดเท่าที่เคยมีมา จากการวิเคราะห์หินโคลนโดยยานสำรวจเพอร์เซเวียแรนส์ (Perseverance) ซึ่งพบลวดลายแปลกตาที่ถูกเรียกว่า "ลายเสือดาว" (Leopard Spots) ณ บริเวณที่เคยเป็นทะเลสาบเก่าเมื่อ 3,500 ล้านปีก่อน 

การค้นพบนี้ถือเป็น "สัญญาณชีวภาพที่เป็นไปได้" (Potential Biosignature) ที่สำคัญที่สุด และจุดประกายความหวังครั้งใหม่ในการตอบคำถามที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษยชาติ: เราอยู่เดียวดายในจักรวาลนี้หรือไม่ ?

 "ลายเสือดาว" แห่งหลุมอุกกาบาตเจซีโร

ภารกิจของยานเพอร์เซเวียแรนส์ ซึ่งลงจอดบนดาวอังคารเมื่อปี 2021 คือการสำรวจ หลุมอุกกาบาตเจซีโร (Jezero Crater) ซึ่งเป็นแอ่งทะเลสาบโบราณที่เชื่อว่าเคยมีสภาวะแวดล้อมเอื้อต่อการดำรงชีวิต ในช่วงเวลาเดียวกับที่สิ่งมีชีวิตแรกเริ่มถือกำเนิดขึ้นบนโลก

ณ บริเวณที่เรียกว่า "Bright Angel" ยานสำรวจได้พบหินก้อนหนึ่งชื่อ "Cheyava Falls" ซึ่งมีลักษณะทางเคมีที่น่าทึ่ง บนผิวหินปรากฏจุดสีดำขนาดใหญ่ที่มีขอบวงกลม หรือ "ลายเสือดาว" และจุดขนาดเล็กกว่าที่เรียกว่า "เมล็ดป๊อปปี้" (Poppy Seeds)

จากการใช้เครื่องมือวิเคราะห์บนยาน เช่น SHERLOC และ PIXL พบว่าบริเวณจุดเหล่านี้อุดมไปด้วย "สารประกอบอินทรีย์" ร่วมกับแร่ธาตุอย่าง "ฟอสเฟตและซัลไฟด์ของเหล็ก" ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่น่าสนใจอย่างยิ่ง
 

เพราะอะไรการค้นพบนี้จึงสำคัญ ? 

สิ่งที่ทำให้เหล่านักวิทยาศาสตร์ตื่นเต้น คือกระบวนการที่ทำให้เกิดแร่ธาตุในลักษณะเช่นนี้บนโลก มักเกี่ยวข้องกับกิจกรรมของจุลินทรีย์ และ "เราอยู่โดยลำพังในเอกภพ-จักรวาลนี้หรือไม่ ?"

ดร.โจเอล ฮูโรวิทซ์ นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัย Stony Brook อธิบายว่า ปฏิกิริยาเคมีที่พบนี้อาจเกิดจากการที่จุลินทรีย์โบราณใช้สารอินทรีย์ในโคลนของก้นทะเลสาบเป็นแหล่งพลังงาน ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของแร่ธาตุและทิ้งร่องรอยที่เป็นเอกลักษณ์ไว้

"มันเหมือนเราเห็นซากฟอสซิลตกค้าง บางทีมันอาจเป็นเศษอาหารเก่า หรืออาจเป็นสิ่งที่ถูกขับถ่ายออกมา" ดร.นิโคลา ฟ็อกซ์ ผู้บริหารด้านภารกิจวิทยาศาสตร์ของนาซากล่าวเสริม "นี่เป็นเบาะแสที่น่าติดตามมากที่สุดเท่าที่เราเคยมีมา"

พูดง่ายๆ ก็คือ หากพบลักษณะเช่นนี้บนโลก คำอธิบายที่เป็นไปได้ที่สุดก็คือ มันเกิดจากสิ่งมีชีวิต

เสียงเตือนแห่งความรอบคอบทางวิทยาศาสตร์ 

แม้ว่าหลักฐานจะน่าทึ่งเพียงใด แต่นาซายังคงย้ำว่านี่ ยังไม่ใช่การยืนยันว่าพบสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร

มีความเป็นไปได้ที่กระบวนการทางธรณีเคมีที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิตอาจสร้างลักษณะคล้ายกันนี้ขึ้นมาได้ อย่างไรก็ตาม กระบวนการดังกล่าวส่วนใหญ่มักต้องอาศัยอุณหภูมิและความดันสูง ซึ่งไม่พบหลักฐานว่าหินก้อนนี้เคยผ่านสภาวะเช่นนั้นมาก่อน

"เราประสบความยากลำบากในการอธิบายด้วยกระบวนการที่ไม่ใช่ชีวภาพ แต่ก็ยังไม่สามารถตัดความเป็นไปได้นั้นออกไปได้ทั้งหมด" ดร.ฮูโรวิทซ์ยอมรับ

ความท้าทายข้างหน้า: ภารกิจนำตัวอย่างกลับโลก 

วิธีเดียวที่จะพิสูจน์ทราบได้อย่างแน่ชัดว่า "ลายเสือดาว" นี้เกิดจากสิ่งมีชีวิตโบราณจริงหรือไม่ คือการนำตัวอย่างหินกลับมาวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการที่ทันสมัยที่สุดบนโลก

อย่างไรก็ตาม ภารกิจนำตัวอย่างจากดาวอังคารกลับโลก (Mars Sample Return) ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างนาซาและองค์การอวกาศยุโรป (ESA) กำลังเผชิญกับอนาคตที่ไม่แน่นอน เนื่องจากข้อจำกัดด้านงบประมาณของรัฐบาลสหรัฐฯ ซึ่งอาจทำให้ภารกิจสำคัญนี้ต้องล่าช้าหรือถูกยกเลิก

การค้นพบครั้งนี้จึงเปรียบเสมือนการพบหีบสมบัติที่ถูกล็อกไว้ เราเห็นสิ่งที่อาจเป็นคำตอบของคำถามที่ยิ่งใหญ่ที่สุด แต่กุญแจที่จะไขมันออกมายังคงอยู่อีกไกลแสนไกล 

ที่มา : bbc  nasa