ฤดูหนาว อากาศเย็น ทำไมฝุ่นเยอะ ฝุ่น PM2.5 ก็มาแบบจัดเต็ม - เปิดวิธีรับมือฝุ่น

เคยตั้่งคำถามกันไหมว่า ในช่วง 4-5 ปีหลังมานี้ กรุงเทพฯ รวมถึงพื้นที่อื่นๆของประเทศ ต้องเผชิญกับปัญหาฝุ่นละออง ฝุ่น PM 2.5 ในเวลาที่มีอากาศหนาวเย็น หรือ ช่วงฤดูหนาว โดยเฉพาะในช่วงส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ ของทุกๆปี เรื่อง ฤดูหนาว อากาศเย็น ทำไมฝุ่นถึงเยอะ ฝุ่นสูงขึ้น ฝุ่น PM2.5 ก็มา หากจะมีคำอธิบายแบบเข้าใจง่ายๆ ก็คือ  โดยปกติแล้วค่าฝุ่น PM2.5 จะสูงในช่วงการเปลี่ยนฤดูกาล จากฤดูหนาวไปสู่ฤดูร้อน ฤดูร้อนจะพบปัญหาฝุ่นละอองจะไม่รุนแรงเท่าฤดูหนาว ซึ่งการระบายมลพิษจากแหล่งกำเนิดต่างๆ อาจจะเท่าเดิม

ทั้งนี้ สภาพอากาศ ถือว่าเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ฝุ่นละอองไม่กระจายตัวด้วย  และเกิดการสะสมของมลพิษ เช่น ความเร็วลม กระแสลม และการเกิดปรากฎการณ์อุณหภูมิผกผัน 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• กัมพูชา สั่งจัดตั้งเขตปกป้อง “โลมาอิรวดี” ในแม่น้ำโขง หวั่นเสี่ยงสูญพันธุ์
• ฤดูฝุ่น PM 2.5 2022 กทม.มีแผนรับมืออย่างไร?
• วิธีช่วยลดฝุ่น PM 2.5 รักษ์โลก Keep The World ช่วยลดความเสี่ยง มะเร็งปอด

โดย ในช่วงที่ ฤดูหนาว - เป็นช่วงที่มีความกดอากาศสูง (อุณหภูมิต่ำลง) โดยเฉพาะช่วงเวลากลางคืน พื้นดินเกิดการคายความร้อนอย่างรวดเร็ว ทำให้อากาศที่อยู่เหนือพื้นดินเย็นตามไปด้วย และปรากฏการณ์นี้ มันจะส่งผลให้อากาศที่เคยร้อนลอยขึ้นไปคั่นอยู่ระหว่างชั้นอากาศเย็น หรือที่เรียกว่าปรากฎการณ์อุณหภูมิผกผัน (Temperature inversion)

ทำให้อากาศไม่สามารถลอยตัวขึ้นในแนวดิ่งได้เหมือนฝาชีหรือโดมครอบไว้   จึงทำให้เกิดการสะสมของฝุ่นละอองในบรรยากาศ ประกอบกับมีลมสงบ การไหลเวียนและถ่ายเทอากาศไม่ดี จึงทำให้เกิดการสะสมของฝุ่นละออง หมอก และควัน ในบรรยากาศเพิ่มสูงขึ้น นั่นหมายความว่า ช่วงเวลาแบบนี้ มนุษย์จะอยู่กับฝุ่นในบรรยากาศเป็นเวลานานขึ้น เพราะการไหลเวียนและถ่ายเทของอากาศไม่ดีหรือเรียกว่า “อากาศปิด”

ขณะที่ ใน ฤดูร้อน จะเป็น ช่วงที่มีความกดอากาศต่ำ (อุณหภูมิสูง)  ความชื้นในบรรยากาศน้อย  ดังนั้น อากาศบริเวณเหนือพื้นดินมีอุณหภูมิที่สูงกว่าอากาศที่อยู่สูงขึ้นไป หรือยิ่งสูงยิ่งหนาว มวลอากาศเคลื่อนตัวจากอากาศร้อนไปยังอากาศเย็น

ดังนั้นอากาศจึงเคลื่อนที่จากเหนือพื้นดินไปสู่ชั้นบรรยากาศที่สูงขึ้นเรื่อยๆ และพัดพาฝุ่นละออง หมอกควัน สารแขวนลอยในอากาศขึ้นไปด้วย ไม่เกิดการสะสมของฝุ่นละออง แต่ฝุ่นมันก็จะฟุ้งตามลมที่พัด นั่นเอง 

• วิธีรับมือกับฝุ่น pm 2.5 ฝุ่นละออง 

ความจริงแล้ว PM 2.5 หรือ มลพิษฝุ่นที่มีขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เพราะ ฝุ่น PM 2.5 มีขนาดเล็ก จึงเข้าสู่ร่างกายง่ายเช่นกัน และที่อันตรายแบบมองไม่เห็นคือ  ฝุ่นเหล่านี้เป็นพาหะนำสารอันตรายอื่นๆ เข้าร่างกาย เช่น แคดเมียม ปรอท โลหะหนักอื่น 

วิธีการเตรียมรับมือกับฝุ่นขนาดเล็ก ฝุ่นละอองเหล่านี้ คือ สวมหน้ากากที่ถูกต้องเมื่อออกจากบ้านหรืออาคาร , ละเว้นการออกนอกอาคาร หรือออกไปด้านนอกอาคารเท่าที่จำเป็น  รวมถึงการ ไม่เปิดหน้าต่างห้องบ่อยๆ เป็นต้น 

ที่มา : กรมควบคุมมลพิษ