นักวิจัยจากประเทศจีน กำลังเร่งหาวิธีพัฒนามันฝรั่งสายพันธุ์ที่สามารถเจริญเติบโตภายใต้สภาวะโลกเดือดที่กำลังหนักหน่วงอยู่ในปัจจุบัน SPRiNG ชวนดูว่า โลกร้อนส่งผลกระทบต่อมันฝรั่งอย่างไร
หากจะลิสต์อาหารจานเด็ดจากชาติต่าง ๆ ที่ทำมาจาก “มันฝรั่ง” เชื่อว่าแต่ละคนมีเมนูโปรดของตัวเองกันอยู่แล้ว เฟรนช์ฟรายส์ (french fries ), มันบด (mashed potatoes), แพนเค้กมันฝรั่งเกาหลี (gamja-jeon) และอีกมาย
แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ เกษตรกรถึงกับยกมือก่ายหน้าผาก เพราะมันฝรั่งที่ปลูกนั้นมีขนาดเล็กลงเกือบครึ่งจากไซซ์ปกติ แถมโตเร็วขึ้นกว่าปกติถึง 10 วัน โดยผู้ร้ายที่บรรดานักวิจัยเพ่งเล็งคือสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป ภาวะโลกเดือด อุณหภูมิ และคลื่นความร้อนที่รุนแรงขึ้น อาจมีส่วนเอี่ยวในเรื่องนี้ด้วย
นักวิจัยจากศูนย์มันฝรั่งนานาชาติ (CIP) นำโดย หลี่ เจี๋ยผิง นักชีววิทยาโมเลกุล พร้อมทีมสต๊าฟ ทำการทดลองปลูกมันฝรั่งด้วยการจำลองสภาพภูมิอากาศที่สูงขึ้น เพื่อหาคำตอบว่าอุณหภูมิที่สูงขึ้นจะส่งผลกระทบต่อมันฝรั่งอย่างไร
หลังจากลงมือเก็บเกี่ยว พบว่า หัวมันฝรั่งชั่งน้ำหนักได้เพียง 136 กรัม และมีขนาดเล็กลงจากมันฝรั่งที่ปลูกในจีนเกือบครึ่ง ซึ่งปกติแล้ว มันฝรั่งที่ปลูกในจีนจะมีไซซ์ใหญ่กว่าลูกเบสบอสถึง 2 เท่า จากการทดลองนี้ ทำให้พบว่า มันฝรั่งอ่อนไหวต่ออากาศร้อน
หลี่ ออกมาเปิดเผยกับสำนักข่าวรอยสเตอร์เช่นกันว่า “ผมเป็นห่วงอนาคตจริง ๆ เกษตรกรจะเก็บเกี่ยวมันฝรั่งได้น้อยลง ซึ่งมันจะส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางอาหาร”
งานวิจัยของหลี่ ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Climate Smart Agriculture เสนอว่า อุณหภูมิที่สูงขึ้นทำให้มันฝรั่งโตเร็วกว่าปกติ 10 วัน แต่ทำให้ผลผลิตลดลงเกือบครึ่งจากที่เคยผลิตได้
นอกจากอันตรายจากความร้อนแล้ว ฝนก็เป็นปฏิปักษ์กับมันฝรั่งเช่นกัน ในฟาร์มปลูกมันฝรั่งที่มองโกเลีย คนงานหลายสิบคนเร่งเก็บมันฝรั่งใส่กระสอบก่อนฝนจะตก เพราะสิ่งที่มาพร้อมกับฝนคือโรคพืช แถมยังทำให้เกษตรกรเก็บเกี่ยวได้ช้าลงมากทีเดียว
ณ เวลานี้ จึงมีการคิดค้นวิธีปลูกมันฝรั่งให้สามารถอยู่รอดได้ภายใต้เงื่อนไขต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการปลูกมันฝรั่งด้วยระบบรากแขวน (aeroponic) หรือแม้แต่การใช้วิธีเก็บละอองเกสรดอกไม้เพื่อพัฒนาสายพันธุ์ที่ทนต่อความร้อน
อีกหนึ่งวิธีคือ การย้ายฟาร์มไปปลูกมันฝรั่งในพื้นที่สูง และยกเลิกปลูกมันฝรั่งในช่วงต้นฤดูร้อน เพราะหากย้อนกลับไปดูฤดูร้อนที่ผ่านมา หลายประเทศเผชิญกับคลื่นความร้อนรุนแรง พืชผักล้มตายเป็นตับ ไหนจะคนงานที่เสี่ยงเจอฮีทสโตรก
“เกษตรกรต้องเริ่มเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หากเราไม่พบวิธีแก้ปัญหา พวกเขาจะมีรายได้น้อยลงจากผลผลิตที่ลดลง และราคาของมันฝรั่งอาจเพิ่มขึ้น” หลี่ กล่าวทิ้งท้าย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง