โลกร้อนทำธารน้ำแข็งละลายเยอะ อาจส่งผลให้ภูเขาไฟปะทุมากขึ้น
ธารน้ำแข็งละลาย ผลพวงจากโลกร้อน ยิ่งละลายเยอะเท่าไหร่ ก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสให้ภูเขาไฟปะทุมากขึ้น ปะทุมากขึ้น ก็ทำให้โลกร้อนขึ้น กลายเป็นการวนลูปแห่งหายนะไม่จบสิ้น
ข้อมูลนี้น่าสนใจ งานวิจัยชิ้นใหม่เผยว่า โลกร้อนทำธารน้ำแข็งทั่วโลกละลาย และการละลายของมันอาจส่งผลกระทบต่อบางสิ่งที่ยิ่งใหญ่ อย่างเช่น การกระตุ้นให้ภูเขาไฟทั่วโลกเสี่ยงปะทุมากขึ้น
งานวิจัยในชิลีชิ้นล่าสุด ที่ถูกเสนอในที่ประชุม Goldschmid 2025 ณ กรุงปราก ประเทศชิลี เผยว่า การละลายของธารน้ำแข็งหรือแผ่นน้ำแข็งอันเกิดจากวิกฤตสภาพอากาศ (ภาวะโลกร้อน) อาจทำให้เกิดการปะทุของภูเขาไฟหลายแห่งอย่างรุนแรง และก็จะวนลูปให้วิกฤตโลกร้อนรุนแรงขึ้นด้วย
ทำไมธารน้ำแข็งละลาย จึงเชื่อมโยงกับภูเขาไฟปะทุ?
โดยการศึกษาให้เหตุผลว่า การสูญเสียน้ำแข็งจำนวนมากจะปลดปล่อยแรงดันในโพรงแมกมาใต้ดิน (Magma-หินเหนืดที่ไหลเวียนอยู่ใต้เปลือกโลก) ทำให้มีโอกาสเกิดการปะทุมากขึ้น หรืออธิบายง่าย ๆ คือ เมื่อน้ำแข็งที่เคยกดทับอยู่บนแมกมาใต้ดินละลายหายไป จะทำให้ก๊าซในแมกมาขยายตัวง่าย เกิดแรงดันเพิ่มขึ้น ซึ่งก็จะกระตุ้นทำให้เกิดการระเบิดหรือปะทุของภูเขาไฟตามมา
กระบวนการนี้เคยเกิดขึ้นแล้วบนโลก มันทำให้ไอซ์แลนด์ เกาะที่ตั้งอยู่ระหว่างรอยต่อแผ่นเปลือกโลกอเมริกาเหนือและยูเรเซียเกิดการปะทุของภูเขาไฟบ่อยครั้งในช่วง 2-3 ปีนี้ และทำให้แผ่นดินมีรูปร่างที่เปลี่ยนแปลงไป
ตัวอย่างการศึกษาจากภูเขาไฟยักษ์ที่หลับใหล
นอกจากนี้ยังมีกรณีศึกษา ของภูเขาไฟ Mocho-Choshuenco ในชิลีที่สงบนิ่งอยู่ในปัจจุบัน หากย้อนไปดูจากบันทึกข้อมูลเก่า ช่วง 26,000-18,000 ปีก่อน น้ำแข็งหนา 1,500 เมตรปิดทับแมกมาไว้ ทำให้ภูเขาไฟระเบิดน้อยมาก แต่หลังเกิดการละลายอย่างหนักเมื่อราว ๆ 13,000 ปีก่อน เกิดการระเบิดมากขึ้น ลาวามีความหนืดมากขึ้นด้วย และส่งผลให้การปะทุแต่ละครั้งรุนแรงขึ้นด้วยเช่นกัน
แม้ว่า การปะทุของภูเขาไฟแต่ละครั้ง มักจะปล่อยละอองซัลเฟตออกมาและสะท้อนแดดลกับสู่อวกาศ ทำให้โลกเกิดภาวะเย็นลง แต่อย่างไรก็ตาม การปะทุอย่างต่อเนื่องจะสูบเอาก๊าซเรือนกระจกจำนวนมากเข้ามาสู่ชั้นบรรยากาศ รวมถึงคาร์บอนไดออกไซด์และมีเทน กระบวนการนี้ก็จะยิ่งเพิ่มปัจจัยให้โลกร้อนมากขึ้น ยิ่งโลกร้อน น้ำแข็งก็ละลายมากขึ้น ภูเขาไฟก็จะปะทุมากขึ้น กลายเป็นหายนะแห่งการวนลูป
พื้นที่เสี่ยงในอนาคต
จุดเสี่ยงในอนาคต งานวิจัยคาดว่าจะเกิดขึ้นกับฝั่งแอนตาร์กติกตะวันตก อาทิ ไอซ์แลนด์ นิวซีแลนด์ อเมริกาเหนือ และรัสเซีย ซึ่งมีผู้เขาไฟอย่างน้อย 100 ลูกใต้แผ่นน้ำแข็งหนา หากน้ำแข็งเหล่านี้ละลาย จะเสี่ยงต่อการเกิดภูเขาไฟปะทุในอนาคต
แต่เราแทบไม่มีอะไรไปรับมือกับเรื่องนี้เลย
แต่สิ่งที่เป็นฝันร้ายมากที่สุดในเรื่องนี้ เรามีแผนรับมือกับเรื่องนี้น้อยมาก งานวิจุยัด้านภูเขาไฟกับสภาพภูมิอากาศยังมีน้อย ซึ่งวิจัยเหล่านี้สำคัญมาก ๆ ต่อความปลอดภัยของผู้คน และการเตรียมแผนรับมือในอนาคต
ที่มาข้อมูล
