ครบรอบ 1 ปี รื้อเขื่อนแม่น้ำคลาแมธ คืนบ้านเกิดให้แซลมอน

ยังจำได้ไหม ภาพของปลาแซลมอนตัวแรกที่ดั้นด้นว่ายทวนกระแสน้ำจากมหาสมุทรเป็นระยะทางไกลกว่า 370 กิโลเมตร เพื่อกลับมายังบ้านเกิดของบรรพบุรุษเป็นครั้งแรกในรอบร้อยปี หลังสหรัฐฯ สั่งรื้อเขื่อนขนาดใหญ่ถึง 4 แห่ง ที่กีดขวางเส้นทางอพยพมานานจนแซลมอนแทบจะสูญพันธุ์

เมื่อวันที่ 9 ตุลาคมที่ผ่านมา กลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เครือข่ายชนเผ่า และหน่วยงานท้องถิ่นในรัฐแคลิฟอร์เนีย ได้ร่วมเฉลิมฉลองในวันครบรอบ 1 ปี ของช่วงเวลาสำคัญนี้อีกครั้ง ทั้งยังร่วมกันย้อนรายละเอียดเกี่ยวกับความพยายามในการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม เพื่อถอดบทเรียนทั้งจากอุปสรรคและความสำเร็จ

หลายคนโดยเฉพาะชาวประมงและสมาชิกชนเผ่า ต่างยืนยันว่าในช่วงปีที่ผ่านมานี้ แม่น้ำได้ให้ความรู้สึกที่แตกต่างออกไปจากเดิม พวกเขารู้สึกว่ามันทั้งสะอาดและแข็งแกร่งขึ้น แม้ว่าแม่น้ำคลาแมธแห่งนี้จะยังอยู่ในขั้นตอนการฟื้นฟู แต่ความก้าวหน้าที่เห็นได้ชัดภายในระยะเวลาแค่เดียวเดียวนั้นนับว่าน่าทึ่ง ก่อให้เกิดความหวังในการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมอื่นต่อไปในอนาคต

"เรารื้อเขื่อนเพื่อปลาแซลมอน แต่ธรรมชาติโดยรอบก็ตอบแทนเราคืนมากกว่านั้น"

เดมอน กู้ดแมน ผู้อำนวยการหน่วยงานดูแลภูเขาไฟชาสตา-คลาแมธ ให้ข้อมูลอย่างตื่นเต้นว่า จากแม่น้ำที่มีคุณภาพน้ำย่ำแย่ ดูเหมือนจะกลับมามีชีวิตชีวาแทบจะทันทีหลังจากเขื่อนถูกพังลง มีปลาที่ว่ายกลับเข้ามาเป็นจำนวนมากกว่าที่ทุกคนคาดคิด จนสามารถเห็นปลากระโดดขึ้นเหนือน้ำได้ทั่วไป รวมถึงนกอินทรีหัวล้าน และสัตว์ป่าอื่นๆ ที่เคยหายไปก็เริ่มกลับมาแสดงตัวให้พบเห็นได้อีกครั้ง

ทอซ โซโต ที่ปรึกษาอาวุโสของชนเผ่าท้องถิ่น ก็เปิดเผยว่า โดยปกติแล้วปลาแซลมอนมีสัญชาตญาณให้อพยพเมื่ออุณหภูมิน้ำเย็นลง แต่การมีอยู่ของเขื่อนได้ส่งผลให้อุณหภูมิของน้ำไม่เย็นลงอย่างที่ควรจะเป็น ปลาแซลมอนจะว่ายน้ำช้าลง เผาผลาญไขมันระหว่างทางมากขึ้น และสุดท้ายก็ไม่สามารถขึ้นไปจนถึงจุดวางไข่ได้ ซึ่งแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าการพังทลายของเขื่อนนั้นมีความสำคัญต่อระบบนิเวศมากเพียงใด

อย่างไรก็ตาม การที่ระบบนิเวศที่ย่ำแย่สามารถกลับมาฟื้นฟูอย่างรวดเร็วภายหลังการรื้อเขื่อนเพียง 1 ปีนั้น ได้ก่อให้เกิดความคาดหวังต่ออนาคตของแม่น้ำคลาแมธว่าจะเป็นอย่างไรภายในอีก 5 หรือ 10 ปีข้างหน้า ซึ่งทุกคนต่างบอกว่าพวกเขารู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการนี้ เป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์การรื้อเขื่อนครั้งใหญ่ที่สุดของโลกเพื่อให้ธรรมชาติได้กลับมาฟื้นฟูอีกครั้ง