ครั้งแรกในประวัติศาสตร์! ผู้ค้าน้ำมัน ต้องแจ้งต้นทุนราคาน้ำมันทุกเดือน

นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค รองนายกรัฐมนตรี และ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน กล่าวว่า ปีใหม่ไทยหรือวันสงกรานต์ประจำปี 2567 นี้ ขอมอบของขวัญให้พี่น้องประชาชนด้วยการประกาศให้ผู้ค้าน้ำมันต้องแจ้งต้นทุนราคาน้ำมันให้กรมธุรกิจพลังงาน กระทรวงพลังงานทราบทุกเดือน

นับเป็นครั้งแรกของประวัติศาสตร์การค้าน้ำมันยุคใหม่ในประเทศไทยที่เริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2516 ที่มีการใช้อำนาจรัฐมนตรีประกาศกำหนดให้ผู้ค้าน้ำมันต้องแจ้งราคาต้นทุน ผ่านมาจนถึงวันนี้เป็นเวลา 51 ปี แล้ว ที่เราไม่เคยกำหนดให้เขาต้องแจ้งราคาต้นทุนเลย

ผมก็ไม่รู้ว่าที่ผ่านมาเราอยู่กันมาได้อย่างไร ที่ผ่านมาเราควบคุมราคากันได้อย่างไรในเมื่อเราไม่รู้ราคาต้นทุนที่แท้จริงของผู้ค้าน้ำมัน เพราะเขาบอกว่าเป็นความลับทางการค้า ผมว่ามันตลกเพราะจะมีความลับกับรัฐได้อย่างไร ในเมื่ออย่างน้อยต้องแจ้งต้นทุนของทุกอย่างในกิจการเพื่อเสียภาษีก็ต้องบอกทุกอย่างอยู่แล้ว แต่กับกระทรวงพลังงานที่มีอำนาจหน้าที่ควบคุมตรงนี้แท้ๆกลับรู้ไม่ได้

คงจำกันได้นะครับว่าตอนที่ผมรับตำแหน่งใหม่ๆ ผมพูดเรื่องนี้ทันทีแต่คำตอบที่ได้รับจากผู้เกี่ยวข้องคือเรา (กระทรวงพลังงาน) ไม่มีอำนาจที่จะให้ผู้ค้าน้ำมันแจ้งต้นทุนเพราะเขาบอกว่าเป็นความลับทางการค้า ผมเลยบุกไปที่กรมศุลกากรทันทีเมื่อเดือน กันยายน 2566 เจรจาขอความร่วมมือเพื่อขอข้อมูลต้นทุนราคาน้ำมัน เพราะเชื่อว่าผู้ค้าน้ำมันที่นำน้ำมันดิบหรือน้ำมันสำเร็จรูปเข้ามาในประเทศต้องแจ้งราคาต้นทุนกับทางกรมศุลกากรแน่ ซึ่งก็ได้รับความร่วมมืออย่างดีจากทางอธิบดีและคณะในวันนั้น แต่หลังจากวันนั้นก็รอแล้วรอเล่าเฝ้าแต่รอ ไม่มีคำตอบกลับมา จนต้องมีหนังสือทวงถามไปหลายครั้ง สุดท้ายได้รับการตอบกลับ แต่ใช้อะไรไม่ได้นัก 

ระหว่างรอคำตอบจากกรมศุลกากร ผมตัดสินใจศึกษากฎหมายเพื่อหาอำนาจรัฐมนตรีตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องของกระทรวงพลังงาน ตั้งใจว่าถ้าไม่มีอำนาจจริงๆคงต้องแก้ไขกฎหมายเพราะผมจะปล่อยให้รัฐไม่รู้ต้นทุนตรงนี้ของผู้ค้าน้ำมันไม่ได้ เพราะต้องนำไปใช้แก้ไขปัญหาเรื่องการควบคุมและการวางระบบราคาน้ำมันของประเทศใหม่เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายและแก้ปัญหาความเดือดร้อนของประชาชน

สุดท้ายผมเจอบทบัญญัติในกฎหมายการค้าน้ำมันเชื้อเพลิงที่ผมเชื่อว่าในฐานะรัฐมนตรีพลังงานผมมีอำนาจออกประกาศให้ผู้ค้าน้ำมันต้องแจ้งต้นทุนราคาน้ำมันได้ ผมรีบหารือกับผู้แทนสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาว่าความเข้าใจของผมถูกต้องหรือไม่ คำตอบคือผมเข้าใจถูกต้อง

การร่างประกาศรัฐมนตรีฉบับนี้จึงเริ่มต้นขึ้นทันทีเมื่อประมาณเดือนพฤศจิกายน 2566 หลังจากที่ผมรับตำแหน่งรัฐมนตรีพลังงานเพียงสองเดือนเศษ โดยผมร่างแนวทางที่ต้องกำหนดในประกาศให้คณะทำงานของผมและผู้แทนจากกฤษฎีกาเป็นแนวทางไปดำเนินการต่อ

แต่กว่าจะสำเร็จจนถึงวันที่ลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2567 ใช้เวลาถึง 4 เดือนกว่าๆ ความจริงตัวประกาศใช้เวลาไม่นานแต่ต้องไปเสียเวลากับกระบวนการออกประกาศที่ต้องสอบถามความคิดเห็นของผู้เกี่ยวข้องแล้วนำกลับมาแก้ไขกลับไปกลับมาหลายรอบ แต่สุดท้ายผมก็ทำงานชิ้นนี้ให้พี่น้องประชาชนสำเร็จไปอีกหนึ่งเรื่องครับ

ประกาศฉบับนี้ลงวันที่ 8 มีนาคม 2567 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาวันที่ 14 มีนาคม 2567 และจะมีผลบังคับใช้วันที่ 15 เมษายน 2567 เป็นของขวัญวันสงกรานต์หรือปีใหม่ไทยปีนี้ครับ (ประเภท ง ตอนพิเศษ ๗๓ ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื่อง การแจ้งข้อมูลเกี่ยวกับการนำเข้าและส่งออกน้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๖๗ อ่านเพิ่มเติมที่นี่

ผมจะนำข้อมูลเหล่านี้ไปเริ่มแก้ไขวิธีการกำหนดราคาน้ำมันและวิธีควบคุมราคาน้ำมันตามโครงสร้างแบบปัจจุบันไปก่อน ต่อจากนั้นผมจะรื้อรูปแบบและวิธีการกำหนดราคาน้ำมันใหม่เพื่อสร้างระบบการค้าขายน้ำมันเชื้อเพลิงที่มีราคาเป็นธรรมแก่ประชาชนแต่ผู้ค้าน้ำมันก็อยู่ได้ต่อไป

ทุกอย่างต้องตรวจสอบได้ ตอบคำถามได้ และเป็นธรรมสำหรับทุกฝ่ายโดยเฉพาะกับประชาชน เพราะนั่นคือหน้าที่ของผมในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน

ขอให้ทุกท่านมั่นใจครับว่าผมจะเร่งทำงานทุกอย่างที่ควรต้องทำมาไม่น้อยกว่า 50 ปี ให้สำเร็จให้มากที่สุดและให้เร็วที่สุด

ผมทำงานทุกวันๆละเกือบ 24 ชั่วโมง ผมมั่นใจว่าเพียง 6 เดือนที่ผ่านมา ผมได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาหลายๆอย่างด้านพลังงานไปไม่น้อยกว่าที่มีใครเคยทำในระยะเวลาเท่ากัน แต่ยังมีงานและปัญหาอีกหลายอย่างที่ผมต้องทำต่อ ผมจะทำให้เร็วที่สุดและทำให้ดีที่สุดครับ นายพีระพันธ์ กล่าว

ปัญหาเรื่องน้ำมันในประเทศเรามันซับซ้อนมาก ไว้ผมจะเล่าให้ฟังในโอกาสต่อไปนะครับ สุขสันต์วันสงกรานต์และสวัสดีปีใหม่ไทย 2567 ขอให้พี่น้องประชาชนทุกท่านและครอบครัวประสบแต่ความสุขและความสมหวังตลอดไปครับ

ที่มา : พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค - Pirapan Salirathavibhaga