เปิดทำเนียบ! แชมป์ ‘โรงงานศูนย์เหรียญ’ มากสุดในไทย ระยองมาแรง

ในอดีตประเทศไทยเจอปัญหาทัวร์ศูนย์เหรียญในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว โดยทัวร์ศูนย์เหรียญในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทยจะมาในรูปแบบการท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวถูกจัดทัวร์มาท่องเที่ยวในประเทศไทยโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายล่วงหน้า หรือเสียค่าทัวร์ในราคาถูกมาก แต่เมื่อมาถึงไทยจะถูกบังคับให้ซื้อสินค้า/บริการราคาแพง ซึ่งมีกำไรตกอยู่กับบริษัททัวร์เท่านั้น โดยธุรกิจท้องถิ่นไทยหรือผู้ให้บริการในประเทศแทบไม่ได้ประโยชน์ใดเลย

ทั้งนี้ลักษณะสำคัญของทัวร์ศูนย์เหรียญในไทย คือ ทัวร์ราคาถูกหรือฟรี บริษัททัวร์ในจีนเสนอแพ็กเกจราคาถูกมาก บางกรณีแทบไม่ต้องจ่ายเงิน , พร้อมบังคับซื้อสินค้าพานักท่องเที่ยวไปแหล่งช้อปปิ้งที่กำหนด เช่น ร้านอัญมณี ร้านสมุนไพร ร้านของฝาก ซึ่งมักมีราคาสูงและไม่ได้คุณภาพ , ไกด์ จะกดดันนักท่องเที่ยวให้ซื้อสินค้าเพื่อไม่ให้บริษัททัวร์ขาดทุน , ที่สำคัญรายได้ไม่กระจาย ซึ่งร้านค้าท้องถิ่น โรงแรม หรือไกด์ไทยไม่ได้รับประโยชน์ มีเพียงเครือข่ายทัวร์เทาและร้านค้าที่เชื่อมโยงกัน

อย่างไรก็ตามทัวร์ศูนย์เหรียญในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทยได้ส่งผลกระทบมากมาย เช่น รายได้จากนักท่องเที่ยว ไม่เข้าสู่ระบบเศรษฐกิจไทยจริง อีกทั้งยังทำลายชื่อเสียงการท่องเที่ยวและความพึงพอใจของนักท่องเที่ยว ที่สำคัญยังเป็นการเอื้อประโยชน์ให้กับ ธุรกิจที่ไม่มีใบอนุญาต หรือที่เรียกกันว่า "ทัวร์ผี" สำหรับพื้นที่ที่พื้นที่ที่เคยพบปัญหามากที่สุด คือ กรุงเทพฯ เชียงใหม่ พัทยา ภูเก็ต อย่างก็ตามแม้ว่าเมื่อปี 2559-2560 ที่ผ่านมา กรมการท่องเที่ยวและ ททท. เริ่มกวาดล้างทัวร์ศูนย์เหรียญมีการออกกฎหมายควบคุมธุรกิจนำเที่ยวมากขึ้นปรับ/เพิกถอนใบอนุญาตบริษัททัวร์ที่กระทำผิด แล้วก็ตาม

นอกจากที่ไทยจะเผชิญกับปัญหาทัวร์ศูนย์ในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว ปัจจุบันยังพบว่ามีอุตสาหกรรม  หรือโรงงานศูนย์เหรียญเพิ่มมากขึ้น รูปแบบจะเป็นอย่างไร วันนี้ #SPRiNG จะสรุปให้ฟัง โดย ข้อมูลจากกระทรวงอุตสาหกรรม ระบุว่า "โรงงานศูนย์เหรียญ" ไม่ได้จำกัดอยู่ในอุตสาหกรรมใดอุตสาหกรรมหนึ่งโดยเฉพาะ แต่หมายถึงโรงงานหรือธุรกิจที่ดำเนินการโดยกลุ่มทุนต่างชาติ ที่เข้ามาลงทุนในประเทศไทย แต่กลับไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจต่อประเทศเท่าที่ควร หรือแทบจะไม่มีเงินหมุนเวียนถึงคนไทยในพื้นที่เลย

โดยจะมีลักษณะดังนี้

• นำเข้าวัตถุดิบและจ้างแรงงานจากต่างประเทศ โดยแทบไม่ได้ใช้วัตถุดิบหรือแรงงานจากประเทศไทย
• มีการผูกขาดห่วงโซ่อุปทานทั้งหมด ตั้งแต่การนำเข้า แปรรูปวัตถุดิบ ผลิตสินค้า ไปจนถึงการจัดจำหน่าย รวมถึงอาจมีธุรกิจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ร้านค้า ร้านอาหาร หอพักของตนเอง
• หลีกเลี่ยงกฎหมายหรือดำเนินการผิดกฎหมาย อย่างเช่น การลักลอบประกอบกิจการ การผลิตสินค้าไม่ได้มาตรฐาน การลักลอบนำเข้าสิ่งผิดกฎหมาย หรือการปล่อยมลภาวะ
• มักใช้ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตเพื่อสวมสิทธิ์ส่งออก หลบเลี่ยงถิ่นกำเนิดสินค้าเพื่อประโยชน์ทางภาษี

สำหรับอุตสาหกรรมที่พบมากว่าเป็นโรงงานศูนย์เหรียญ  คือ อุตสาหกรรมรีไซเคิล/แปรรูปขยะ อุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟ้า อุตสาหกรรมวัสดุก่อสร้าง อุตสาหกรรมอาหารแปรรูป อาหารเสริม และเครื่องสำอาง  อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม อุตสาหกรรมการหลอมโลหะ นอกจากนี้ยังมีข้อมูลที่น่าสนใจ พบว่า จังหวัดที่มี "โรงงานศูนย์เหรียญ" มากที่สุด คือ จังหวัดระยอง และ จังหวัดชลบุรี รวมถึงจังหวัดปราจีนบุรี

ขณะที่ “เอกนัฏ พร้อมพันธุ์” รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม เดินหน้าปราบปรามอย่างต่อเนื่อง ระทรวงอุตสาหกรรม ได้ร่วมมือกับกระทรวงพาณิชย์ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม และสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ปราบปรามการผลิต นำเข้า และจำหน่ายสินค้าผิดกฎหมายที่ไม่ผ่านมาตรฐาน มอก. อย่างเข้มข้นและต่อเนื่อง โดยเฉพาะการจำหน่ายสินค้าผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์  กำหนดรายการสินค้าที่ต้องเฝ้าระวังการลักลอบสวมสิทธิ์เป็นสินค้าไทยเพิ่มเติม

ซึ่งแผนงาน คือจะเร่งปิดช่องโหว่ทางกฎหมายที่เอื้อต่อการสวมสิทธิ์ เพิ่มบทลงโทษแก่ผู้กระทำความผิด ตรวจสอบโรงงานต่างชาติฝ่าฝืนกฎหมาย ตรวจสอบแหล่งที่มาของเงินทุนจดทะเบียน ทบทวนเงื่อนไขการส่งเสริมการลงทุนให้มีการจ้างแรงงานไทยและการใช้ปัจจัยการผลิตในประเทศ และยกระดับการติดตามตรวจสอบให้เป็นไปตามเงื่อนไขอย่างเคร่งครัด

ทั้งนี้ในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา (ตุลาคม 2567- มีนาคม 2568) “ชุดตรวจการสุดซอย” ของกระทรวงอุตสาหกรรม ได้ปราบปราม “อุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ” ซึ่งเป็นการกระทำความผิดหลากหลายรูปแบบ อาทิ โรงงานต่างชาติที่มีลักษณะเข้าข่ายเป็นนอมินี ซึ่งอยู่ในระหว่างการขยายผลร่วมกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ การลักลอบนำเข้าสินค้าที่ไม่ผ่านมาตรฐานโดยพฤติกรรมผู้กระทำความผิดมีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ และไม่มีตัวตนในประเทศไทย การลักลอบสวมสิทธิ์ผลิตสินค้าที่กำหนดให้ต้องเป็นไปตามมาตรฐาน และส่งออกโดยอ้างว่าเป็นสินค้าไทย การจำหน่ายสินค้าไม่ได้มาตรฐานโดยเฉพาะอย่างยิ่งในแพลตฟอร์มออนไลน์เชื่อมโยงกับกลุ่มทุนศูนย์เหรียญ โดยยึดอายัดสินค้าไม่ได้มาตรฐานกว่า 692.14 ล้านบาท

เรื่อง ‘โรงงานศูนย์เหรียญ’ เป็นเรื่องที่รอช้าไม่ได้ เพราะมันทำลายเศรษฐกิจไทยมาแล้วมหาศาล และเราจะปล่อยให้กลุ่มทุนเหล่านี้มาทำลายบ้านเมืองเราอีกไม่ได้!

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• เดินหน้าเช็กบิล ‘อุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ’ ต่อ ทำเศรษฐกิจไทยพัง

• ผีน้อยแรงงานจีน แย่งงานแรงงานไทย อาจลุกลามกลายเป็นอุตสาหกรรมศูนย์เหรียญ

• ฟรีวีซ่านักท่องเที่ยวจีน กระตุ้นเศรษฐกิจได้จริง ต้องไร้ทัวร์ศูนย์เหรียญ