แอร์บัส สั่งอัปเดตซอฟต์แวร์ด่วน หลังพบ ‘รังสีดวงอาทิตย์’ อาจรบกวนการบิน
สรุปให้ เกิดอะไรขึ้น เมื่อ Airbus เร่งอัปเดตซอฟต์แวร์ฝูงบิน A320 ทั่วโลก หลังพบ ‘รังสีดวงอาทิตย์’ อาจรบกวนระบบควบคุมการบิน
แอร์บัส (Airbus) ผู้ผลิตเครื่องบินรายใหญ่ สั่งการให้สายการบินทั่วโลกดำเนินการแก้ไขระบบซอฟต์แวร์ในเครื่องบินตระกูล A320 จำนวนหลายพันลำเป็นการด่วน หลังผลการสืบสวนอุบัติการณ์ทางการบินชี้ว่า ปรากฏการณ์รังสีจากดวงอาทิตย์ที่รุนแรงอาจส่งผลกระทบต่อระบบคอมพิวเตอร์ควบคุมการบิน
คำสั่งดังกล่าวส่งผลให้เครื่องบินราว 6,000 ลำ หรือคิดเป็นครึ่งหนึ่งของฝูงบิน แอร์บัส A320 ทั่วโลก ต้องหยุดบินชั่วคราวเพื่อทำการอัปเดตระบบ โดยหน่วยงานกำกับดูแลการบินในหลายประเทศยอมรับว่าอาจเกิดความล่าช้าและการยกเลิกเที่ยวบินในระยะสั้น แต่ยืนยันว่ามาตรการนี้เป็นไปเพื่อความปลอดภัยสูงสุด
จุดเริ่มต้น: บทเรียนจากเที่ยวบิน JetBlue
ปัญหานี้ถูกค้นพบหลังการสอบสวนเหตุการณ์ระทึกขวัญเมื่อเดือนตุลาคม 2025 ที่ผ่านมา เมื่อเที่ยวบิน 1230 ของสายการบิน JetBlue ซึ่งบินระหว่างสหรัฐอเมริกาและเม็กซิโก ประสบเหตุสูญเสียระดับความสูงอย่างกะทันหัน ส่งผลให้ต้องลงจอดฉุกเฉินในรัฐฟลอริดา และมีผู้บาดเจ็บอย่างน้อย 15 คน
ทีมสืบสวนของ Airbus พบสาเหตุที่ “ผิดปกติอย่างมาก” คือ รังสีจากดวงอาทิตย์ หรือ เปลวสุริยะ (Solar Flare) ที่มีความรุนแรง ได้รบกวนการทำงานของอุปกรณ์ ELAC (Elevator and Aileron Computer) ซึ่งเป็นคอมพิวเตอร์ควบคุมแพนหางและปีกของเครื่องบิน ทำให้ข้อมูลระดับความสูงผิดเพี้ยนไปชั่วขณะ
เนื่องจากเครื่องบินตระกูล A320 ใช้ระบบ Fly-by-wire ซึ่งนักบินควบคุมเครื่องผ่านระบบคอมพิวเตอร์ 100% โดยไม่มีกลไกเชื่อมต่อโดยตรง ความเสถียรของข้อมูลดิจิทัลจึงเป็นเรื่องคอขาดบาดตาย
ขอบเขตของปัญหาและแนวทางแก้ไข
ผลกระทบครั้งนี้ครอบคลุมเครื่องบินตระกูลทางเดินเดี่ยวรุ่นยอดนิยม ได้แก่ A318, A319, A320 และ A321 โดยแบ่งกลุ่มการแก้ไขเป็น 2 กรณี:
กลุ่มแก้ไขด้วยซอฟต์แวร์ (ราว 5,100 ลำ): เป็นกลุ่มใหญ่ที่สุด สามารถแก้ไขได้ด้วยการอัปเดตแพตช์ซอฟต์แวร์ซึ่งใช้เวลาประมาณ 3 ชั่วโมงต่อลำ ทำให้เครื่องบินหลายลำกลับมาให้บริการได้ภายในคืนเดียว
กลุ่มต้องเปลี่ยนฮาร์ดแวร์ (ราว 900 ลำ): เป็นเครื่องรุ่นเก่ากว่า ซึ่งจำเป็นต้องเปลี่ยนชุดคอมพิวเตอร์บนเครื่องใหม่ทั้งหมด เครื่องกลุ่มนี้จะไม่ได้รับอนุญาตให้รับผู้โดยสารจนกว่าจะซ่อมเสร็จ ซึ่งอาจกินเวลานานขึ้นอยู่กับการจัดหาอะไหล่
วิกฤตการณ์ ‘Solar Cycle 25’
นักวิทยาศาสตร์ระบุว่า ปี 2025 คือช่วงพีคของ “วงจรสุริยะที่ 25” (Solar Cycle 25) ซึ่งเกิดขึ้นทุก ๆ 11 ปี โดยดวงอาทิตย์จะปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและอนุภาคพลังงานสูงออกมามากที่สุด
ในปีนี้มีการตรวจพบ Solar Flare ระดับ X-Class (ระดับรุนแรงที่สุด) มากกว่า 20 ครั้ง แม้รังสีเหล่านี้จะไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์บนพื้นโลกเพราะมีชั้นบรรยากาศป้องกัน แต่ที่ระดับความสูงของการบินพาณิชย์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีความละเอียดอ่อนอาจได้รับผลกระทบจากการรบกวนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าได้
ผลกระทบต่อการเดินทางทั่วโลก
สถานการณ์ในสนามบินหลักทั่วโลกมีความแตกต่างกันไป:
สหราชอาณาจักรและยุโรป: ผลกระทบอยู่ในวงจำกัด Wizz Air และ EasyJet สามารถอัปเดตเครื่องบินส่วนใหญ่ได้ทันท่วงที ขณะที่ Air France ประสบปัญหาล่าช้าและยกเลิกเที่ยวบินบางส่วนที่สนามบินชาร์ล เดอโกล
สหรัฐอเมริกา: ปัญหาเกิดขึ้นในช่วงวันขอบคุณพระเจ้าซึ่งเป็นวันหยุดยาว American Airlines และ Delta เร่งมือแก้ไขโดยคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในสุดสัปดาห์
ออสเตรเลีย: Jetstar ได้รับผลกระทบหนักที่สุด โดยต้องยกเลิกเที่ยวบินกว่า 90 เที่ยว เนื่องจาก 1 ใน 3 ของฝูงบินได้รับผลกระทบ
ประเทศไทย: สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) ได้ประสานทุกสายการบินที่ใช้เครื่อง A320 ให้เร่งตรวจสอบและแก้ไขตามแผน โดยระบุว่าขณะนี้ยังไม่กระทบต่อตารางการบินในภาพรวม
ความเห็นผู้เชี่ยวชาญและภาครัฐ
แซลลี เกธิน (Sally Gethin) นักวิเคราะห์การบิน ให้ความเห็นว่าเหตุการณ์นี้เป็นเรื่องแปลกใหม่และท้าทาย แต่ความเร็วในการตอบสนองของแต่ละสายการบินจะเป็นตัวชี้วัดผลกระทบ
ด้าน ไฮดี อเล็กซานเดอร์ (Heidi Alexander) รัฐมนตรีคมนาคมสหราชอาณาจักร และ ผู้อำนวยการนโยบายการบินพลเรือน ต่างออกมาย้ำความมั่นใจว่า การสั่งหยุดบินเพื่อแก้ไขทันทีสะท้อนถึงมาตรฐานความปลอดภัยที่เข้มงวดที่สุดของอุตสาหกรรมการบิน และยืนยันว่าเครื่องบินยังคงเป็นรูปแบบการเดินทางที่ปลอดภัยที่สุด
ปัจจุบัน องค์การความปลอดภัยด้านการบินแห่งสหภาพยุโรป (EASA) ได้ออกคำสั่งฉุกเฉินห้ามเครื่องที่ยังไม่ได้รับการแก้ไขรับผู้โดยสาร โดยอนุญาตให้บินได้เฉพาะ "Ferry Flight" (บินเปล่า) เพื่อเดินทางไปยังศูนย์ซ่อมบำรุงเท่านั้น
ที่มา : bbc
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
