สรุปให้..วิธีเอาตัวรอดเมื่อตกน้ำ – เรือทุกลำต้องมีเสื้อชูชีพช่วยชีวิต

จากกรณี  "แตงโม นิดา" นักแสดงสาวชื่อดัง พลัดตกเรือสปีดโบ๊ทกลางแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณใกล้เคียงท่าเรือพิบูลสงคราม จ.นนทบุรีจนเสียชีวิต ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านนิเวศทางทะเล และรองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โพสต์คำแนะนำ การเอาตัวรอด กรณีพลัดตกน้ำจะช่วยเหลือตัวเองให้รอดชีวิตได้อย่างไร

- ข้อแรก แม่น้ำกับทะเล คนมักกลัวจมทะเลมากกว่า เพราะทะเลกว้าง ฝั่งอยู่ไกล ฯลฯ แต่แม่น้ำอันตรายหากพลาดพลั้ง เพราะน้ำแรง น้ำขุ่น มีสวะ/ผักตบมากมาย น้ำจืดยังตัวจมง่ายกว่าน้ำเค็ม (เกลือทำให้น้ำเค็มหนาแน่นมากกว่า)

- การระวังตัวดีสุดคือชูชีพ หากใส่อยู่ยังไงก็ลอย และ ลอยในแม่น้ำแป๊บเดียวก็มีคนเจอหรือเข้าไปใกล้ตลิ่ง ไม่เหมือนในทะเลที่บางทีอาจลอยนานๆ จนกว่าจะมีความช่วยเหลือ เมื่อใส่ชูชีพ ตกแม่น้ำมีโอกาสปลอดภัยสูง ขอเพียงคุมสติ อย่าตกใจ ว่ายน้ำไม่เป็นก็ไม่ต้องตกใจ เมื่อใส่เสื้อชูชีพแล้ว ไม่ต้องกลัวจม

-  การว่ายน้ำขณะสวมเสื้อชูชีพด้วยท่าปรกติอาจยาก เพราะเสื้อชูชีพทั่วไปออกแบบให้พยุงให้หน้าพ้นน้ำ นอนหงาย ให้ใช้แขนแบบเวลาว่ายกรรเชียงเป็นหลัก ขาเหยียดออกไปเอาไว้เผื่อถีบสิ่งกีดขวาง แขนสองข้างคอยกวาดน้ำประคองตัวและทิศทาง ด้วยเหตุนี้ ว่ายน้ำไม่เป็นก็ทำได้ ค่อยๆ ลอยไปครับ

- ที่สำคัญ อย่าพยายามว่ายสวนน้ำ ให้ว่ายตามน้ำเบนเข้าหาตลิ่งใกล้ที่สุด ระหว่างนั้น สังเกตเรือรอบด้าน ตะโกนขอความช่วยเหลือเมื่ออยู่ใกล้ ถ้าชูชีพที่มีนกหวีดติดจะดีมาก เน้นย้ำเรื่องนกหวีด มีประโยชน์อย่างยิ่งโดยเฉพาะตอนกลางคืน มองไม่เห็นแต่ได้ยินเสียงไปไกลกว่า เป่าแบบให้ไม่เป็นปรกติ คนได้ยินจะได้เอะใจ

- ลอยตัวว่ายเฉียงตามน้ำเข้าฝั่ง หรือหากว่ายน้ำไม่เป็น/ไม่แข็ง ให้ลอยไปก่อน ยังไงก็คงผ่านเรือหรือลอยเข้าใกล้ตลิ่งที่มีคนอยู่

- ในกรณีที่เข้าใกล้สะพาน น้ำจะหมุนวน/เชี่ยว ต้องระวังให้ดี การเกาะคอสะพานต้านน้ำในช่วงน้ำแรง อาจยิ่งอันตราย ปล่อยตัวผ่านไปอาจปลอดภัยกว่า ค่อยไปหาตลิ่งหลังสะพานขึ้น

- หากเจอสวะ/ผักตบลอยมา พยายามหลีกเลี่ยงเพราะอาจพันตัวเราหรือพาเราพุ่งไปชนกับสิ่งกีดขวาง โดยที่เราติดอยู่หลีกเลี่ยงยากการลดอาการตกใจ/สติแตก อาจทำได้โดยดูก่อนว่าเราอยู่ตรงไหน ใกล้ฝั่งไหนมากกว่ากัน มองไปปลายน้ำ ดูเป้าหมายริมตลิ่งที่เราคิดว่าจะไป เป้าหมายไม่ใช่จุดที่ใกล้สุด ต้องเป็นปลายน้ำเท่านั้น มองเฉียงลงไป เอาเป็นเป้าใหญ่ไว้ก่อน

- ท่าเรือ/โป๊ะยื่นออกมากลางแม่น้ำ เป็นเป้าดีสุด มีเป้าหมายจะทำให้เราไม่ขาดสติ ค่อยๆ ว่ายเฉียงตามน้ำไปหาเป้าหมาย

- หากรู้สึกว่าทำไม่ได้แน่ ไม่ต้องตกใจ มองเป้าต่อไปเรื่อยๆ ระหว่างนั้น ดูเรือระหว่างทาง หากเข้าใกล้อาจเป่านกหวีด/ตะโกนหากเจอเรืออยู่ใกล้แต่สวนน้ำ ต้องดูให้ดีว่าจะว่ายไปไหม เพราะว่ายสวนในแม่น้ำพร้อมใส่ชูชีพแทบเป็นไปไม่ได้ หากเข้าใกล้เรือ กำลังลอยผ่านไป ตะโกนแล้วไม่มีใครได้ยิน ไม่ต้องตกใจหรือพยายามว่ายสวนน้ำเข้าไปเกาะเรือโดยคนบนเรือไม่รู้ตัว จะอันตรายมาก เรือมีมาเรื่อยๆ ในแม่น้ำไม่ใช่ในทะเล

- สุดท้าย เสื้อชูชีพสีสด แม่น้ำแคบ คนคงเห็นในเวลาไม่นาน

การให้ความช่วยเหลือ จากหน่วยงานต่างๆ เมื่อเกิดอุบัติเหตุ หรือ เหตุการณ์ไม่คาดฝันในแม่น้ำ กรมเจ้าท่า รับหน้าที่กำกับดูแล การสัญจรในน้ำทั้งหมด เพราะมีเรือตรวจการณ์ ช่วยควบคุมการจราจรทางน้ำให้เเก่ทีมนักประดาน้ำในการค้นหาร่างผู้สูญหายภายในเเม่น้ำเจ้าพระยา

กรมเจ้าท่าสามารถ ขอความร่วมมือเรือทุกลำที่แล่นผ่านให้เดินเรือช้า และเบา ในระหว่างค้นหาผู้สูญหาย และกรมเจ้าท่า เป็นผู้คุมกฎในเรื่อง การสวมใส่เสื้อชูชีพขณะโดยสารเรือ เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุทางน้ำ

นายภูริพัฒน์ ธีระกุลพิศุทธิ์ รองอธิบดีกรมเจ้าท่า ด้านปลอดภัย ให้ข้อมูลว่าส่วนที่สำคัญที่สุดของเสื้อชูชีพก็คือ เป็นอุปกรณ์ช่วยชีวิตผู้ประสบภัยทางน้ำ ซึ่งกฎหมายกำหนดว่า เรือแต่ละลำจะต้องมีชูชีพติดประจำเรือในจำนวนที่ไม่น้อยกว่าผู้โดยสาร และ คนประจำเรือ อยู่ตลอดเวลา แต่ไม่ได้บังคับสวมเสื้อชูชีพตลอดเวลา

เรือสปีดโบ๊ทสามารถวิ่งในแม่น้ำเจ้าพระยาได้ แต่ต้องมีใบอนุญาตขับขี่เรือ จดทะเบียนกับกรมเจ้าท่า และต้องมีอุปกรณ์ช่วยชีวิตประจำเรือ ตามพระราชบัญญัติการเดินเรือในน่านน้ำไทย กรมเจ้าท่า ให้ความสำคัญเกี่ยวกับความปลอดภัยขณะโดยสารเรือ เน้นย้ำให้ผู้ควบคุมเรือแจ้งผู้โดยสารให้สวมใส่ชูชีพตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรือที่มีขนาดเล็กและมีดาดฟ้าเปิด การออกมาจากตัวเรืออาจก่อให้เกิดอันตรายได้

และหากพบผู้โดยสารไม่สวมใส่เสื้อชูชีพ กรมเจ้าท่าจะดำเนินการเอาผิดกับผู้ควบคุมเรือในฐานะที่ปล่อยปละละเลยผู้โดยสาร ทำให้เกิดความไม่ปลอดภัย ตามมาตรา 291 ฐานะนายเรือไม่ปฏิบัติหรือหย่อนความสามารถ หรือประพฤติไม่สมควรแก่หน้าที่ ละเลยไม่ปฏิบัติหน้าที่ของตน กรมเจ้าท่าจะมีอำนาจงดใช้ หรือยึดใบอนุญาตใช้เรือ ตามกฎหมายที่กรมเจ้าท่ากำหนดต่อไป