ชวนหาคำตอบ ภาพวาด AI มีลิขสิทธิ์ไหม ? ทำอย่างไรถึงจดลิขสิทธิ์ได้

ภาพวาด AI ที่ใช้ปัญญาประดิษฐ์รวบรวมภาพต่าง ๆ จากนักวาดที่เผยแพร่งานบนอินเทอร์เน็ต มาสร้างสรรค์เป็นงานใหม่ ๆ กลายเป็นข้อถกเถียงของสังคมว่า แล้วลิขสิทธิ์จะเป็นของใคร ? เจ้าของ AI หรือ เจ้าของความคิดที่คิดคำสั่งใส่เข้าไป ?

กรุงเทพธุรกิจ รายงานว่า สำนักงานลิขสิทธิ์ของสหรัฐฯ หรือ USCO ได้ออกมากล่าวว่า รูปภาพใด ๆ ที่สร้างขึ้นด้วยการส่งข้อความ (Prompt) ไปยังเครื่องมือเอไอต่าง ๆ เช่น Midjourney หรือ Stable Diffusion จะไม่สามารถจดลิขสิทธิ์ภายในประเทศได้

เนื่องจากเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์รับการสั่งงานผ่านข้อความ (Prompt) ให้ผลิตทั้งงานเขียน รูปภาพ หรืองานเพลง จะถือว่าเป็นงานที่เกิดจากเครื่องจักรหรือเทคโนโลยี ไม่ได้เกิดจากผู้สร้างที่เป็นมนุษย์

อ่านเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง

• Shutterstock จับมือร่วมกับ OpenAI เตรียมขายภาพวาด AI จาก DALL-E
• เปิดผลงาน ภาพวาด AI ปัญญาประดิษฐ์ จดลิขสิทธิ์ได้แล้วในสหรัฐฯ
• มาแล้ว ภาพวาด AI บุกตลาดธุรกิจขายภาพออนไลน์ Stock Photo

คลิปข่าวที่เกี่ยวข้อง

ซึ่งลิขสิทธิ์ดังกล่าว จะคุ้มครองเฉพาะเนื้อหาที่เป็นผลผลิตจากความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์เท่านั้น ไม่เพียงแต่ผลงานรูปภาพ แต่ผลงานอื่น ๆ ที่เกิดจากเอไอก็จะไม่ได้รับการคุ้มครองลิขสิทธิ์และการขึ้นทะเบียนผลงานเช่นเดียวกัน

ภาพวาดจาก AI เป็นการผลิตซ้ำในทางเทคนิค

ทาง USCO มองว่าผลงานที่ถูกสร้างโดยเอไอ เป็นผลงานที่ถูกผลิตซ้ำในทางกลไกหรือ Mechanical Reproduction เพราะเอไอได้ใช้วัตถุดิบที่มีอยู่แล้วจากระบบนิเวศลายเส้นมาประมวลผลให้เกิดขึ้นเป็นรูปใหม่ หรือบางกรณีก็มีความใกล้เคียงกับรูปเดิมของศิลปินที่เป็นมนุษย์ ทำให้เกิดปัญหาคัดลอกผลงานที่ตามมา

ภาพวาด AI ทำอย่างไรถึงจดลิขสิทธิ์ได้ ?

อย่างไรก็ตามทาง USCO ยังเปิดกว้างในเรื่องการใช้เอไอเข้ามาช่วยในส่วนต่าง ๆ ของผลงาน ซึ่งจะมีสอบถามเป็นรายกรณี

ยกตัวอย่างเช่น กรณีของของศิลปินชื่อ Kris Kashtanova เปิดเผยผ่านบัญชีอินสตราแกรมส่วนตัวว่า ผลงานหนังสือนิยายประกอบภาพที่มีภาพที่สร้างจากเอไอของเขาได้รับการจดทะเบียนลิขสิทธิ์ในสหรัฐฯ ในวันที่ 15 กันยายน 2565

หนังสือนิยายมีชื่อว่า Zarya of the Dawn ซึ่ง Kashtanova สร้างภาพประกอบโดยใช้ Midjourney โดยได้ยื่นต่อสำนักงานลิขสิทธิ์ของสหรัฐฯ ว่าใช้เอไอเพื่อช่วยสร้างภาพประกอบ (ไม่ได้สร้างภาพทั้งหมดด้วยเอไอ) เขาเขียนเรื่องราวและสร้างสรรค์การจัดวางรูปแบบหนังสือด้วยตนเอง

พร้อมกันนี้ทาง USCO ก็มีกำหนดเป็นเจ้าภาพอภิปรายเรื่องกฎหมายลิขสิทธิ์เพิ่มเติม และนโยบายที่เกี่ยวข้องกับเอไอในหัวข้อต่าง ๆ ภายในเดือนเมษายนและพฤษภาคม 2566 นี้