5 วิธีดูแลเด็กเล็กให้ห่างไกล COVID-19

แม้ เด็กเล็กไม่ได้เป็นกลุ่มเสี่ยงหลัก และมีอันตรายน้อยกว่าผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ แต่คงไม่มีผู้ปกครองคนใดที่วางใจกับความเสี่ยงนี้อย่างแน่นอน ดังนั้นผู้ปกครองจึงควรเฝ้าระวังป้องกันโรคทั้งตนเอง และสมาชิกภายในครอบครัวอย่างรัดกุมที่สุด

พญ.วราลี ผดุงพรรค กุมารแพทย์เฉพาะทางโรคภูมิแพ้ โรงพยาบาลนครธน ให้ข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงในการติดโรค COVID-19 สำหรับเด็กว่า จากข้อมูลตั้งแต่เดือนธันวาคมจนถึงปัจจุบันพบว่า ผู้ใหญ่มีโอกาสป่วยเป็นโรคโควิด 19 ได้มากกว่าเด็ก อาจเนื่องจากผู้ใหญ่มีการดำเนินชีวิตด้วยการออกไปข้างนอกบ้าน ต้องพบปะผู้คนเป็นจำนวนมาก ในขณะที่เด็กๆ จะใช้ชีวิตอยู่แต่ในบ้าน จึงมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อต่ำกว่าผู้ใหญ่

เด็กที่ป่วยเป็น COVID-19 มักมีผู้ใหญ่ภายในบ้านเป็นผู้รับเชื้อไวรัสมาแพร่สู่เด็กในครอบครัว ดังนั้นผู้ใหญ่จึงควรมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้ในเด็กเป็นอย่างดี

5 ข้อต้องรู้ที่จะช่วยให้เด็กเล็กในครอบครัวปลอดภัยจาก COVID-19 มีดังนี้

1. ความอันตรายของโรค COVID-19 ในเด็ก

เป็นความโชคดีที่ความรุนแรงของโรคในเด็กน้อยกว่าผู้ใหญ่ โดยพบว่าในผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 20 ปี มีอัตราการเสียชีวิตไม่ถึง 1 เปอร์เซ็นต์ และผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงมักจะเป็นผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคปอด โรคมะเร็ง เป็นต้น

แต่ยังวางใจ 100 เปอร์เซ็นต์ไม่ได้ เพราะ กลุ่มเด็กที่ยังเล็กมากๆ เช่น ทารก ก็เป็นอีกหนึ่งกลุ่มที่มีความเสี่ยงป่วยรุนแรง ซึ่งความอันตรายของโรค คืออาการที่ทำให้ปอดบวมรุนแรง ขาดออกซิเจน หายใจลำบาก จนต้องเข้า ICU และต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ หรือมีภาวะแทรกซ้อนต่อระบบอื่นของร่างกาย เช่น ช็อก ตับอักเสบ ติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนได้

2. อาการของการติดเชื้อ COVID-19ในเด็ก

โดยทั่วๆ ไป ไข้หวัดธรรมดา เชื้อไวรัสมักจะติดอยู่แค่ทางเดินหายใจส่วนบน ทำให้มีไข้ เจ็บคอ มีน้ำมูก ไอ จาม คัดจมูก แต่เชื้อไวรัสโคโรนาค่อนข้างใกล้เคียงกับไวรัส RSV ในเด็กเล็ก คือ เชื้อไวรัสมักจะเดินทางลงไปที่ทางเดินหายใจส่วนล่าง ส่งผลทำให้หลอดลมอักเสบ ปอดบวม

ดังนั้นเด็กๆ ก็จะมีไข้ตัวร้อนเจ็บคอ อาจจะมีหรือไม่มีน้ำมูก คัดจมูก แต่จะมีอาการไอแห้งๆ ไอเยอะ ไอรุนแรง ซึ่งแสดงถึงพยาธิสภาพที่หลอดลมและปอด อาจเกิดปอดบวม และหายใจล้มเหลวได้เช่นกัน ซึ่งข้อมูลในปัจจุบันพบว่าส่วนใหญ่เด็กจะมีอาการเหมือนไข้หวัดธรรมดา อาจมีบางรายที่มีปอดบวมอักเสบ แต่มักไม่รุนแรง และสามารถรักษาหายได้โดยเร็ว แตกต่างกับผู้ใหญ่โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอาการปอดบวมขั้นรุนแรง มักจะรักษาหายได้ช้า และอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้มากกว่า

3. การแพร่กระจายของเชื้อไวรัสโคโรนาในเด็ก

การแพร่กระจายของเชื้อไวรัสโคโรนาจะเหมือนไข้หวัด โดยเชื้อโรคจะอยู่ในน้ำมูกหรือสารคัดหลั่งต่างๆ (droplet) เช่น น้ำลาย เสมหะ เป็นต้น ซึ่งจะสามารถแพร่เชื้อได้เมื่อมีอาการไอ จาม หรือพูดคุยอยู่ในระยะที่ใกล้เคียงกัน แล้วมีน้ำลายกระเด็นใส่ หรือ เป็นละอองฝอยลอยอยู่ในอากาศ รวมถึงการใช้ภาชนะร่วมกัน รับประทานอาหารร่วมกันโดยไม่มีช้อนสำหรับตักอาหาร

เชื้อไวรัสนั้นสามารถแพร่เข้าสู่ร่างกายของเด็กๆ ได้ 3 ช่องทาง คือ

1. ตา ซึ่งเด็กๆ อาจไปจับสิ่งของใดที่ติดเชื้อแล้วนำมาขยี้ตา
2. จมูก โดยพฤติกรรมเด็กส่วนใหญ่จะชอบแคะ จับ ขยี้จมูก
3. ปาก โดยเด็กเล็ก ๆ จะชอบนำมือเอาไปในปาก หรืออมของเล่นต่าง ๆ ที่วางไว้ในบ้าน ซึ่งมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัส หรือแม้แต่การใช้ภาชนะร่วมกันกับผู้ใหญ่ก็มีโอกาสเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดโรค COVID-19 ให้เด็กได้

ในบางสภาวะ เช่น การพ่นยาในรพ. การไอที่แรงมากๆ พบว่าเชื้อสามารถฟุ้งลอยอยู่ในอากาศ (airborne) ในระยะ 1-2 เมตรได้ ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ

4. รักษาได้อย่างไรบ้าง

การรักษาโรค COVID-19 เป็นการรักษาตามอาการ เช่น รับประทานยาลดไข้ เช็ดตัวเพื่อลดไข้ ระวังไม่ให้ไข้สูงและชัก หรือการกินยาแก้ไอละลายเสมหะ เป็นต้น ซึ่งพบว่าเด็กที่เป็นโรค COVID-19 จะมีอาการเหมือนเป็นไข้หวัดธรรมดาที่ไม่รุนแรง แต่ในกรณีของคนที่มีอาการรุนแรง จะใช้ออกซิเจนในการช่วยเหลือ และพ่นยาเมื่อจำเป็น นอกจากนี้หากเด็กเล็กที่มีอายุน้อยกว่า 5 ขวบ เด็กที่มีโรคประจำตัว หรือรายที่มีอาการปอดบวมอักเสบ และเข้าข่ายกลุ่มเสี่ยงที่จะมีความรุนแรงข้อใดข้อหนึ่ง แพทย์จะพิจารณาให้การรักษาจำเพาะ ซึ่งจะใช้ยาต้านไวรัสร่วมกับยาฆ่าเชื้อ ตามแนวทางการปฏิบัติของสมาคมโรคติดเชื้อในเด็ก

5. ดูแลเด็กอย่างไรให้ห่างไกลโรค COVID-19

สิ่งสำคัญที่สุดคือเรื่องของสุขอนามัยของทุกคนในครอบครัว ซึ่งต้องเริ่มจากผู้ใหญ่ภายในบ้านก่อน โดยลดความเสี่ยงต่อการติดโรคด้วยการงดออกไปในสถานที่ชุมชน แต่หากจำเป็นต้องออกไป ควรใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้ง และมี Social Distancing กับผู้คน โดยเว้นระยะห่าง 1-2 เมตรเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำมูก น้ำลายกระเด็นใส่

พญ.วราลี ผดุงพรรค กล่าวเพิ่มเติมว่า นอกจากนี้ยังควรงดการใช้ภาชนะร่วมกันภายในบ้าน และที่สำคัญผู้ใหญ่ควรสอนให้เด็กรู้จักดูแลตัวเอง โดยสอนให้เด็ก ๆ มีความเข้าใจว่า ทุกครั้งที่จะสัมผัส ตา จมูก ปาก จะต้องล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์เจลก่อน

โรงพยาบาลนครธน มีมาตรการในการรองรับผู้ป่วย ทั้งผู้ป่วยทั่วไป ผู้ป่วยโรคเฉพาะทาง และผู้ป่วยโรค COVID-19 โดยมีจุดคัดกรองคนไข้ทุกคนที่จะเข้ามาในโรงพยาบาล ซึ่งต้องผ่านการวัดไข้ ล้างมือ การสอบถามประวัติความเสี่ยงที่อาจจะเป็นโรค COVID-19 เพื่อแยกไปในสู่จุดตรวจที่ได้คัดแยกเอาไว้ และเพื่อไม่ให้สัมผัสกับผู้ป่วยที่มาใช้บริการปกติหรือผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงดี

สำหรับเด็กๆ ที่ไม่สบาย ไม่ได้ติดเชื้อทางเดินหายใจ หรือเดินทางมาฉีดวัคซีนที่โรงพยาบาล ก็จะมีจุดตรวจแยกที่ชัดเจน เพื่อให้ผู้ปกครองสบายใจและรู้สึกปลอดภัยในการเข้ารับบริการ

เรื่องน่ารู้จาก COVID-19

อ่านข่าวแนะนำ >>> วิธี กักกันตัวเอง ที่บ้าน ทำอย่างไรให้ปลอดภัยที่สุด

อ่านข่าวแนะนำ >>> Social Distancing ระยะห่างทางสังคม ลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ

อ่านข่าวแนะนำ >>> วิธีรับมือ ความวิตกกังวลจากการระบาดของไวรัสโควิด-19

อ่านข่าวแนะนำ >>> How To ดูแล สุขภาพจิต เด็กและเยาวชน ระหว่างโรคระบาด

อ่านข่าวแนะนำ >>> How to ทำงานจากบ้าน พร้อมเลี้ยงลูกไปด้วย แบบไม่เสียสติ