เทียบชัดๆ วัคซีนโควิดในไทย อัปเดตล่าสุดเดือน เม.ย. 66 มีชนิดไหนบ้าง เช็กเลย

 จากสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 ภาพรวมของการระบาดยังคงต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด ทั้งสถานการณ์ทั่วโลกและในประเทศไทย โดยล่าสุดวงการแพทย์ เปิดเผยว่า โอไมครอน “Arcturus“ หรือ XBB.1.16 อาจทำให้เกิดการระบาดรอบใหม่ในประเทศ แถมทำให้มีอาการรุนแรงได้ ถ้าดูข้อมูลการเฝ้าระวังในประเทศไทย เชื้อนี้ตรวจพบในประเทศตั้งแต่กลางเดือนที่แล้ว และค่อยเพิ่มมากขึ้นจนตระกูล XBB นี้กำลังจะแซงหน้าตระกูล BN 

วัคซีนโควิด-19 แบ่งออกเป็น 4 ชนิด

1. mRNA Vaccine ย่อมาจากmessenger Ribonucleic Acid หรือวัคซีนชนิดสารพันธุกรรม วัคซีนกลุ่มนี้ ใช้เทคโนโลยีใหม่สังเคราะห์สารพันธุกรรมเอ็มอาร์เอ็นเอ (messenger RNA: mRNA) ที่เฉพาะเจาะจงกับเชื้อไวรัส วัคซีนจะทำหน้าที่พา mRNA เข้าเซลล์ และ กํากับให้เซลล์ผลิตสารโปรตีนสไปค์ของเชื้อไวรัส ซึ่งโปรตีนนี้จะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สร้างแอนติบอดีขึ้นมาต่อต้านเชื้อ

วัคซีนที่มีใช้ในปัจจุบัน ได้แก่ วัคซีนของบริษัท Pfizer และ Moderna  ซึ่งปัจจุบันวัคซีน mRNA ถือเป็นวัคซีนโควิด-19 ที่ทั่วโลกนิยมใช้มากที่สุด

2. วัคซีนที่ใช้ไวรัสเป็นพาหะ Recombinant Viral vectorvaccine เป็นวัคซีนโควิด-19 ที่ใช้ไวรัสตัวอื่นเป็นพาหะ แล้วฉีดเข้าไปในร่างกายมนุษย์ พัฒนาโดยการนำไวรัสที่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์ลงแล้ว หรือไม่สามารถแบ่งตัวได้อีกมาตัดแต่งพันธุกรรมเพื่อใช้เป็นพาหะ แล้วฝากสารพันธุกรรมของโควิด-19 เข้าไป ทำให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมา ซึ่งเทคนิคนี้เป็นวิธีที่สามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดี เนื่องจากเลียนแบบการติดเชื้อที่ใกล้เคียงธรรมชาติ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• จุดฉีดวัคซีนโควิด-19 ล่าสุดมีที่ไหนบ้าง ใช้วัคซีนชนิดใด เช็กเลยที่นี่

• หมอมนูญ ยกเคสชายไทยป่วยโควิด XBB.1.16 ตาแดง ขี้ตาเหนียว หลังมาจากต่างประเทศ

• ทำความรู้จักโควิดสายพันธุ์ใหม่ “อาร์คทูรัส” ที่อาจเป็นสายพันธุ์หลัก

3. วัคซีนที่ทำจากโปรตีนส่วนหนึ่งของเชื้อ (Protein subunit vaccine) เป็นวัคซีนที่เลียนแบบสไปรท์​โปรตีน หรือหนามแหลมของไวรัส โดยอาศัยสื่งมีชีวิตอื่นสร้างขึ้นมา เช่น แบคทีเรีย ยีสต์ หรือพืช วัคซีนที่ผลิตโดยเทคโนโลยีนี้ ทั่วโลกมีความคุ้นเคยมานาน เพราะใช้ในการผลิตวัคซีนหลายชนิด เช่น วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี เป็นต้น

 ผลิตโดยการ สร้างโปรตีนของเชื้อไวรัส ด้วยระบบ cell culture, yeast, baculovirus เป็นต้น แล้วนํามาผสมกับสารกระตุ้นภูมิ เมื่อฉีดเข้าสู่ร่างกายจะกระตุ้นให้ร่างกายสร้างแอนตีบอดีต่อต้านโปรตีนสไปค์ของไวรัสโรคโควิด19 วัคซีนที่มีใช้ในปัจจุบันคือ วัคซีนแบรนด์ Novavax ซึ่งผลิตจาก baculovirus และใช้ Matrix M เป็นตัวกระตุ้นภูมิ

4. วัคซีนชนิดเชื้อตาย (Inactivated vaccine) วัคซีนกลุ่มนี้ผลิตโดยนําไวรัสโรคโควิด19 มาเลี้ยงขยายจํานวนมาก และนํามาทำให้เเชื้อตาย  การฉีดวัคซีนจะกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อไวรัสทุกส่วน เสมือนได้รับเชื้อไวรัสโดยตรงแต่ไม่ทำให้เกิดโรค เพราะเชื้อตายแล้ว  เทคโนโลยีนี้เป็นวิธีที่ใช้กับวัคซีนตับอักเสบเอ โปลิโอชนิดฉีด จึงมีความคุ้นเคยในประสิทธิภาพและความปลอดภัยมานาน แต่เนื่องจากการเพาะเลี้ยงไวรัสต้องใช้ความระมัดระวังมาก ทําให้ผลิตได้ช้าและมีราคาแพง

 ก่อนการประกาศใช้วัคซีนโควิดทุกชนิดในประเทศไทย วัคซีนชนิดนั้นๆ จะต้องเข้ารับการประเมินคุณภาพประสิทธิผล ความปลอดภัย และแผนจัดการความเสี่ยงด้านวัคซีน จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ก่อน เพื่ออนุมัติทะเบียนวัคซีนป้องกันโควิด-19

วัคซีนโควิดในไทย มีชนิดไหนบ้าง?

แอสตราเซเนก้า (AstraZeneca)

• บริษัทและประเทศผู้ผลิต บริษัทแอสตราเซเนกา (AstraZeneca) ร่วมกับมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด (Oxford University) ประเทศสหราชอาณาจักร

• บริษัทผู้นำเข้า บริษัท สยามไบโอเอนซ์ จำกัด

• เทคโนโลยีการผลิต ไวรัลเวกเตอร์ (Viral vector vaccines)

• ประสิทธิภาพในการป้องกันโรค 70.4%

• เหมาะสำหรับ กลุ่มเสี่ยง 7 โรคเรื้อรัง และผู้มีอายุ 60 ปีขึ้นไป (คำแนะนำประเทศไทย)

• จำนวนโดส 2 โดส โดยเข็มที่ 2 จะฉีดเว้นระยะห่างจากเข็มแรก 10-12 สัปดาห์

• อาการไม่พึงไประสงค์ หรือผลข้างเคียงที่อาจพบ เจ็บ ระคายเคือง บวม หรือช้ำบริเวณที่ฉีด รู้สึกอ่อนเพลีย รู้สึกมีไข้ หนาวสั่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหล เสี่ยงต่อการเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตัน (ข้อมูลหลายประเทศพบในผู้มีอายุต่ำกว่า 30-40 ปี)

โมเดอร์นา (Moderna)

• บริษัทและประเทศผู้ผลิต บริษัทโมเดอร์นา อิงก์ (Moderna INC.) ประเทศสหรัฐอเมริกา

• บริษัทผู้นำเข้า บริษัท ซิลลิคฟาร์มา จำกัด

• เทคโนโลยีการผลิต mRNA vaccines

• ประสิทธิภาพในการป้องกันโรค 94%*

• เหมาะสำหรับ ผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปถึงอายุ 60 ปี (คำแนะนำประเทศไทย)

• จำนวนโดส 2 โดส โดยเข็มที่ 2 จะฉีดเว้นระยะห่างจากเข็มแรก 3-4 สัปดาห์

• อาการไม่พึงไประสงค์ หรือผลข้างเคียงที่อาจพบ มีไข้ หนาวสั่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย ปวด บวม บริเวณที่ฉีด

ซิโนฟาร์ม (Sinopharm) 

• บริษัทและประเทศผู้ผลิต บริษัทซิโนฟาร์ม (Sinopharm) ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน

• เทคโนโลยีการผลิต วัคซีนแบบเชื้อตาย (Inactivated virus vaccine)

• ประสิทธิภาพในการป้องกันโรค 79%*

• เหมาะสำหรับ ผู้มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป 

• จำนวนโดส 2 โดส โดยเข็มที่ 2 จะฉีดเว้นระยะห่างจากเข็มแรก 28 วัน

• อาการไม่พึงไประสงค์ หรือผลข้างเคียงที่อาจพบ ปวด บวม แดง บริเวณที่ฉีดยา ปวดศีรษะ ปวดเมื่อตามเนื้อตัว รู้สึกอ่อนเพลีย เหนื่อยล้า มีไข้ หนาวสั่น

ไฟเซอร์ ไบโอเอ็นเทค (Pfizer/ BioNtech)

• บริษัทและประเทศผู้ผลิต บริษัทไฟเซอร์ อิงก์ (Pfizer INC.) ประเทศสหรัฐอเมริกา-เยอรมัน

• เทคโนโลยีการผลิต mRNA vaccines

• ประสิทธิภาพในการป้องกันโรค 95%

• เหมาะสำหรับ ผู้มีอายุ 12 ปีขึ้นไป และผู้ที่อายุเกิน 65 ปีขึ้นไป (คำแนะนำทั่วไป)

• จำนวนโดส โดยเข็มที่ 2 จะฉีดเว้นระยะห่างจากเข็มแรก 3-4 สัปดาห์

• อาการไม่พึงไประสงค์ หรือผลข้างเคียงที่อาจพบ มีไข้ หนาวสั่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย ปวด บวม บริเวณที่ฉีด

Pfizer Bivalent (ไฟเซอร์รุ่นใหม่ Gen2)

• วัคซีน 2 สายพันธุ์ ระหว่างอู่ฮั่นและโอมิครอน

• ใช้เป็นวัคซีนเข็มกระตุ้น

• ระยะห่าง : จากเข็มสุดท้าย 4 เดือนขึ้นไป

• หลังติดเชื้อโควิดอย่างน้อย 6 เดือน

• ผลข้างเคียง : ปวด บวมจุดที่ฉีด มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว ปวดเมื่อย

ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป Long Acting Antibody (LAAB) 

• ใช้ในกลุ่ม "บุคคลภูมิคุ้มกันต่ำ" 

• ผู้ป่วยโรคข้ออักเสบและโรคภูมิแพ้ตนเองที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน ไม่สามารถได้รับวัคซีนได้ตามปกติ

• อายุที่ฉีดได้ : 12 ปีขึ้นไป 

• จำนวนโดส : มี 2 ขวด โดยหนึ่งขวดจะมี 1.5 ซีซี ฉีดที่สะโพกข้างละ 1.5 ซีซี

• ผลข้างเคียง : ปวดล็กน้อยถึงปานกลางบริเวณที่ฉีด 

 

- ฝาเทา อายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป 

- ฝาม่วง อายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป เลือกรูปแบบการฉีดเต็มโดส ครึ่งโดส หรือเข้าชั้นผิวหนัง

- ฝาส้ม อายุ 5-11 ปี 

- ฝาแดง อายุ 6 เดือน - 4 ปี