SHORT CUT
Thailand Biennale 2025 ที่ภูเก็ตเปิดตัวอย่างเป็นทางการ ดึงศิลปิน 65 คนทั่วโลกสร้างสรรค์ผลงานภายใต้ธีม “นิรันดร์กัลป์” ชูแนวคิดศิลปะร่วมสมัยเพื่อความยั่งยืน
เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2568 กระทรวงวัฒนธรรม โดยสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย (สศร.) ร่วมกับจังหวัดภูเก็ต จัดงานแถลงข่าวอย่างเป็นทางการเพื่อเปิดตัวงานมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ Thailand Biennale, Phuket 2025 รอบที่ 2 ณ ลานลม ชั้น 1 ศูนย์การค้าเซ็นทรัลภูเก็ต เฟสติวัล จังหวัดภูเก็ตโดยมีนางศศิฑอณร์ สุวรรณมณี หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานในการแถลงข่าว (รับมอบหมายจากนางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม) พร้อมด้วยนายโสภณ สุวรรณรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต และผู้บริหารหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมงานแถลงข่าวครั้งนี้ นอกจากนี้ยังมีผู้แทนภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชน รวมถึงภัณฑารักษ์และศิลปินบางส่วนเข้าร่วมเป็นสักขีพยานในงานดังกล่าวด้วย
นางศศิฑอณร์ สุวรรณมณี กล่าวถึงภาพรวมของการจัดงานว่า Thailand Biennale, Phuket 2025 มีกำหนดจัดขึ้นระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2568 ถึง เมษายน 2569 โดยกระจายพื้นที่จัดแสดงนิทรรศการและกิจกรรมครอบคลุมทั้ง 3 อำเภอของจังหวัดภูเก็ต พร้อมกิจกรรมคู่ขนานและนิทรรศการใน “ศาลา” (หรือพาวิลเลียน) จากเครือข่ายศิลปินและองค์กรศิลปะไทยและต่างประเทศรวม 13 แห่ง เพื่อเสริมให้ภูเก็ตก้าวสู่การเป็น “เมืองศิลปะแห่งการสร้างสรรค์” และหมุดหมายใหม่ของการท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรมระดับโลก ตามนโยบายส่งเสริม Soft Power ด้านศิลปะของไทยสู่เวทีนานาชาติ
นางศศิฑอณร์ระบุว่าเป้าหมายสำคัญของงานครั้งนี้คือการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัยโดยศิลปินทั้งไทยและต่างชาติรวม 65 คน จากนานาประเทศ โดยขณะนี้ได้ประกาศรายชื่อศิลปินที่ได้รับคัดเลือกแล้ว 56 คน ซึ่งก่อนหน้านี้ได้เปิดตัวศิลปินกลุ่มแรกไปแล้ว 30 คน และในการแถลงข่าวครั้งนี้เป็นการเปิดตัวศิลปินกลุ่มที่สองอีก 15 คน ทั้งนี้ สศร. เตรียมคัดเลือกศิลปินกลุ่มที่สามเพิ่มเติมอีก 11 คนภายในเดือนมิถุนายน 2568 เพื่อให้ครบตามเป้าหมาย 65 คน โดยในกลุ่มสุดท้ายจะเน้นคัดเลือกศิลปินไทยจากพื้นที่ภาคใต้เพิ่มเติม เพื่อเปิดโอกาสให้ศิลปินท้องถิ่นได้แลกเปลี่ยนองค์ความรู้และประสบการณ์กับศิลปินนานาชาติ อันจะเป็นการพัฒนาทักษะและสร้างสรรค์ผลงานสู่ระดับโลก
นายโสภณ สุวรรณรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดภูเก็ต กล่าวยืนยันถึงความพร้อมของจังหวัดในการเป็นเจ้าภาพมหกรรมศิลปะครั้งนี้อย่างเต็มที่ ทั้งในแง่โครงสร้างพื้นฐานและความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยจังหวัดภูเก็ตมีสนามบินนานาชาติรองรับเที่ยวบินตรงจากทั่วโลกกว่า 380 เที่ยวบินต่อวัน และมีห้องพักรองรับนักท่องเที่ยวถึง 110,000 ห้อง จังหวัดยังได้ร่วมมือกับกระทรวงวัฒนธรรมวางแผนจัดทำผลงานประติมากรรมถาวรจำนวน 10 ชิ้น ติดตั้งตามจุดต่างๆ บนเกาะภูเก็ต ให้เป็นแลนด์มาร์กทางศิลปะแห่งใหม่ดึงดูดนักท่องเที่ยวในระยะยาว นอกจากนี้ ในวันที่ 16 สิงหาคม 2568 จะมีการจัดกิจกรรมต้อนรับศิลปินนานาชาติที่จะเดินทางมาสร้างสรรค์ผลงานในพื้นที่จริง ก่อนจะเปิดงานอย่างเป็นทางการในเดือนพฤศจิกายน 2568 คาดว่าตลอดระยะเวลา 5 เดือนของเทศกาลเบียนนาเล่จะช่วยดึงดูดผู้ชมงานและนักท่องเที่ยวเข้าสู่ภูเก็ต สร้างรายได้สะพัดไม่ต่ำกว่า 5 แสนล้านบาท
ขณะที่ นายอริญชย์ รุ่งแจ้ง ผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์ (Artistic Director) ของ Thailand Biennale, Phuket 2025 กล่าวเพิ่มเติมว่า การจัดแสดงผลงานศิลปะครั้งนี้จะกระจายอยู่ใน 3 โซนหลัก ครอบคลุมพื้นที่ย่านเมืองเก่าภูเก็ต อำเภอกะทู้ และปลายแหลมพรหมเทพ ซึ่งผู้ชมสามารถเดินชมงานหรือปั่นจักรยานเชื่อมต่อแต่ละจุดได้อย่างสะดวก พื้นที่จัดแสดงจะมีความหลากหลายทั้งในสถานที่กลางแจ้งที่เป็นสัญลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ของภูเก็ต เช่น สะพานหินและโรงถลุงแร่เก่า ตลอดจนพื้นที่สาธารณะร่วมสมัยอย่างในห้างสรรพสินค้า เพื่อให้ศิลปะเข้าถึงผู้คนในชีวิตประจำวันมากที่สุด
นายอริญชย์เน้นว่าทีมภัณฑารักษ์ตั้งใจไม่ให้งานครั้งนี้ออกมาเป็น “เบียนนาเล่ที่เงียบเหงา” แต่จะเต็มไปด้วยชีวิตชีวาผ่านกิจกรรมทางศิลปะหลากหลายรูปแบบควบคู่ไปกับนิทรรศการหลัก นอกจากนี้ยังมีโครงการ ศาลา (Sala Pavilion) จำนวน 13 หลังที่เปิดให้กลุ่มศิลปินและองค์กรศิลปะทั้งไทยและต่างชาติร่วมจัดนิทรรศการพิเศษของตนเองควบคู่กันไปตลอดเทศกาล
แนวคิดธีม ‘นิรันดร์กัลป์’ (Eternal Kalpa) ที่เป็นหัวใจหลักของ Thailand Biennale, Phuket 2025 สะท้อนให้เห็นถึงการตั้งคำถามต่อ "ความยั่งยืน" ทั้งในมิติเวลาและความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ท่ามกลางบริบทโลกยุคใหม่ที่เต็มไปด้วยเทคโนโลยี สงคราม และปัญหาสิ่งแวดล้อม
ภายใต้ธีมนี้ ศิลปะจะถูกใช้เป็นสื่อกลางในการสำรวจความเปลี่ยนแปลงของโลก ผ่านการมองเห็นคุณค่าในความไม่เที่ยง ทั้งในระดับปัจเจกและระดับจักรวาล แนวคิด “นิรันดร์กัลป์” จึงไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการตีความว่าคือ “ชั่วกัลปาวสาน” เท่านั้น แต่ยังเชื่อมโยงถึงวงจรแห่งความเสื่อมสลายและการฟื้นคืน คล้ายจังหวะหมุนเวียนของธรรมชาติ ที่ยังคงดำรงอยู่อย่างสงบนิ่งแม้โลกภายนอกจะเปลี่ยนไปเพียงใด
ธีมนี้ยังหยิบยก “ความรักที่มั่นคง” มาเป็นภาพเปรียบ เทียบกับบางสิ่งที่แม้จะอยู่แค่ชั่วครู่ แต่หากได้รับการใส่ใจ บำรุงรักษา ก็สามารถหล่อเลี้ยงให้คงอยู่ได้ในระยะยาว นี่จึงเป็นการเชื้อเชิญให้ผู้ชมและศิลปินร่วมกันสำรวจว่า อะไรคือสิ่งที่เราควรเก็บรักษาไว้ในโลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
ผลงานศิลปะจากหลากหลายแขนงที่จัดแสดงในงาน จะไม่เพียงแค่สร้างความประทับใจด้านรูปทรงหรือเทคนิคเท่านั้น แต่จะนำเสนอความลึกซึ้งของการดำรงอยู่ ชวนให้เราตระหนักถึงหน้าที่ของมนุษย์ในฐานะส่วนหนึ่งของวัฏจักรอันไร้ที่สิ้นสุดนี้
จนถึงขณะนี้ มีการเปิดตัวศิลปินแล้ว 56 คน จากเป้าหมายทั้งหมด 65 คน โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ได้แก่:
กลุ่มศิลปินที่ 3 จะเน้นการคัดเลือกจากพื้นที่ภาคใต้ของไทย และประกาศภายในกลางปีนี้
งานมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ Thailand Biennale, Phuket 2025 มีกำหนดจัดขึ้นระหว่างเดือน พฤศจิกายน 2568 ถึงเมษายน 2569 โดยจะมีการจัดแสดงผลงานศิลปะร่วมสมัยจากศิลปินทั้งชาวไทยและนานาชาติในพื้นที่ต่างๆ ทั่วจังหวัดภูเก็ต .
อย่างไรก็ตาม มีบางแหล่งข่าวระบุว่าการจัดงานอาจเริ่มตั้งแต่เดือน ธันวาคม 2568 ถึงเมษายน 2569 . เพื่อความแน่นอนเกี่ยวกับวันเปิดงานอย่างเป็นทางการและกิจกรรมต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในช่วงงาน แนะนำให้ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมจากเว็บไซต์ทางการของงานที่ www.thailandbiennale.org.
ข่าวที่เกี่ยวข้อง