รพ.รามาฯ พบคนไทยป่วยปอดอักเสบรุนแรง อิวารี่ จากบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มสูงขึ้น

วันที่ 9 พ.ย. 2565  ศ.นพ.วินัย วนานุกูล หัวหน้าภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี ม.มหิดล แถลงข่าว “ไทยพบป่วยปอดอักเสบรุนแรง อิวารี่ (EVALI) อีก จากบุหรี่ไฟฟ้า หวั่นคนไม่รู้อันตราย”

ศ.นพ.วินัย กล่าวว่า คนทั่วไปโดยเฉพาะวัยรุ่นเข้าใจผิดว่า บุหรี่ไฟฟ้าว่าปลอดภัย คิดว่าไอเป็นแค่ละอองน้ำ ซึ่งจริงๆ ไอบุหรี่ไฟฟ้ามีฝุ่น PM 2.5 มีสารเคมีอันตรายมีฤทธิ์ระคายเคืองเยื่อบุทางเดินหายใจ สูบนานๆ บางตัวเป็นสารก่อมะเร็ง และยังมีโลหะหนักจากน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า สารปรุงแต่งกลิ่นรสถูกความร้อนจนเป็นไอระเหย ทำให้ปอดอักเสบเฉียบพลันและโรคอื่นได้ 

ขณะที่ สหรัฐฯ พบปอดอักเสบรุนแรงที่สัมพันธ์กับบุหรี่ไฟฟ้า อิวารี่ (EVALI) ตั้งแต่ปี 2562 ถึงวันที่ 18 ก.พ. 2564 จำนวน 2,807 ราย เสียชีวิต 68 ราย หลังคนตระหนัก มีการควบคุมการใช้ ทำให้ผู้ป่วย อิวารี่ (EVALI) น้อยลง ส่วนไทยเริ่มเจอแล้ว แต่โควิดกลบกระแสตรงนี้ไป และก่อนหน้านี้ยังไม่มีการวินิจฉัยแบบชัดเจนมากนัก แต่ช่วงนี้เรามีคนไข้ อิวารี่ (EVALI) ที่พิสูจน์ชัดเจนแล้ว

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• บุหรี่ไฟฟ้า ปลอดภัยกว่าการสูบบุหรี่ทั่วไป จริงหรือ?

• สูบกัญชากับบุหรี่ไฟฟ้า เสี่ยงปอดอักเสบเฉียบพลันอันตรายถึงชีวิต

• นโยบายไบเดน เตรียมเสนอแผน ลดสารนิโคตินในบุหรี่ ลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง

นพ.ธนัญชัย กล่าวว่า คนไข้ที่รับวินิจฉัยเป็น อิวารี่ (EVALI)เป็นคนไข้วัยรุ่นอายุ 20-30 ปี เดิมมีโรคประจำตัวกล้ามเนื้ออักเสบ รักษาที่ รพ.รามาธิบดี ควบคุมอาการได้ดีใช้ชีวิตได้ตามปกติ จนก่อนมารักษา 1 เดือน รู้สึกเริ่มเหนื่อยง่ายหลังออกแรง อาการเป็นมากขึ้น จน 2 สัปดาห์ก่อนมาตรวจ เริ่มไอ มีไข้เยอะขึ้น เหนื่อยมากขึ้น ทำงานต้องนั่งพักบ่อยๆ อยู่เฉยๆ ก็เหนื่อย จึงมาตรวจที่ห้องฉุกเฉิน พบออกซิเจนในเลือดต่ำมาก ต้องให้ออกซิเจนไฮโฟลว์ เอกซเรย์ปอดพบปอดอักเสบเป็นฝ้าขาว วินิจฉัยว่าน่าจะมีภาวะปอดอักเสบรุนแรง แอดมิทเข้าไอซียู รีบตรวจหาสาเหตุ ทั้งเก็บเสมหะตรวจหาการติดเชื้อ เพราะช่วงนั้นมีโควิด ดูสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้ปอดอักเสบได้ เช่น สัมผัสสารเคมี ยาต่างๆ แต่ซักประวัติผู้ป่วยบอกไม่มี

จากประวัติผู้ป่วย พบคนไข้เคยสูบบุหรี่ แต่เลิกสูบแล้ว ซึ่งช่วง 6 เดือนก่อนสูบบุหรี่ไฟฟ้าทุกวัน จึงสงสัยผู้ป่วยน่าจะมีปัญหา อิวารี่ (EVALI) เมื่อส่องกล้องหลอดลมไป ตรวจน้ำล้างปอดมีเม็ดเลือดขาวเก็บกินไขมัน ผลชิ้นเนื้อมีการอักเสบจริงๆ 

ซึ่งคนไข้รายนี้วินิจฉัยเร็ว ใช้เวลาประมาณ 1 วัน และรักษาเร็วมาก อาการก็ดีขึ้น ค่อนข้างเร็ว กลับบ้านได้ ไม่มีภาวะแทรกซ้อนอื่น กลับมาสู่ภาวะปกติ ซึ่งปอดจะกลับมาปกติหรือไม่ ขึ้นกับความรุนแรงและความเร็วในการรักษา ถ้าอักเสบยังไม่ก่อพังผืดในปอด การกลับมาทำงานมีโอกาสปกติได้ แต่เพราะยังไม่ค่อยรู้จักมาก การวินิจฉัยจะช้า รักษาช้า อาจเกิดพังผืดในปอด สมรรถภาพไม่อาจกลับมาปกติได้

อย่างไรก็ตามบุหรี่ไฟฟ้าไม่ได้ปลอดภัยอย่างที่กลุ่มผู้ผลิตบุหรี่ไฟฟ้าพยายามโน้มน้าวให้เกิดความเข้าใจที่ผิด ทั้งนี้แพทย์แนะนำแนวการเฝ้าระวังโรค หากมีประวัติการสูบบุหรี่ไฟฟ้าแล้วมีอาการทางระบบหายใจ เช่น ไอหอบ เหนื่อย มีไข้ หรือบางรายอาจจะมีอาการเรื้อรังเป็นเดือนไม่หาย ควรมาพบแพทย์ด่วน