การระบายอากาศที่ดี ช่วยป้องกันโควิด-19 ได้ แต่การสวมหน้ากากปลอดภัยกว่า

แม้ว่าผู้พิพากษาของรัฐบาลกลางจะยกเลิกคำสั่งสวมหน้ากากของฝ่ายบริหารของประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) สำหรับเวลาประชาชนต้องใช้บริการขนส่งสาธารณะ แต่ผู้เชี่ยวชาญหลายคน กล่าวว่า คุณต้องยังไม่เลิกสวมหน้ากากในตอนนี้ ไม่ว่ารูปแบบการขนส่งสาธารณะจะเป็นแบบใด อาทิ เครื่องบิน , รถไฟ , รถราง , รถไฟใต้ดิน , รถประจำทาง หรือแม้แต่รถร่วม การระบายอากาศที่ดีสามารถช่วยลดการแพร่กระจายของโควิด-19 ได้จริง แต่การสวมหน้ากากอนามัยยังดีที่สุด

คริสตัล พอลลิตต์ (Krystal Pollitt) ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านไวรัสวิทยาและผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านวิศวกรรมเคมีและสิ่งแวดล้อมของสถาบันเยลเพื่อสุขภาพโลก (Yale Institute for Global Health) กล่าวว่า "คุณไม่สามารถแก้ปัญหาแบบนี้ได้

ผู้ป่วยจะปล่อยละอองที่มีเชื้อโควิด-19 เมื่อพวกเขาพูดคุย หัวเราะ หรือเพียงแค่หายใจออก หากบุคคลนั้นไม่สวมหน้ากากเพื่อกันละอองเหล่านั้นไม่ให้ลอยออกไป พวกเขาแพร่เชื้อไปในอากาศและผู้อื่นที่อยู่ใกล้เคียงสามารถรับเข้าไป

อนุภาคโควิด-19 อาจกระจายตัวแม้มีลมพัดเบา ๆ แต่ในที่ร่มซึ่งไม่มีลม อนุภาคจะลอยอยู่รอบ ๆ อย่างเข้มข้น การระบายอากาศที่ดีสามารถช่วยสลายความเข้มข้นของอนุภาคไวรัสได้ แต่ก็ไม่สามารถทำทุกอย่างได้

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง :

• รู้จัก อาการลองโควิด Long Covid เพื่อการรักษาอย่างเหมาะสม
• โควิดโอไมครอน BA.2 - BA.2.12.1 ครองแผ่นดินสหรัฐฯ ระบาดหนักกว่า 90%
• ชวนรู้สาเหตุภาวะ Long Covid มีมากกว่า 200 อาการ และพบได้ทุกระบบของร่างกาย

"การระบายอากาศเป็นสิ่งที่ดี แต่เรารู้ว่าถ้าเราอยู่ข้างนอกจะมีความเสี่ยงต่ำกว่า เพราะความสามารถในการหมุนเวียนอากาศในพื้นที่แออัดกับพื้นที่โล่ง ด้วยกระแสลมในปริมาณที่เท่ากันโดยเฉพาะลมตามธรรมชาติ เป็นไปได้ยากอย่างเหลือเชื่อที่จะทำให้เกิดการหมุนเวียนของอากาศที่ดีในพื้นที่ที่ผู้คนหนาแน่นได้ เดิมที่คุณจะมีได้โดยใช้เพียงรูปแบบลมตามธรรมชาติของคุณในพื้นที่จำกัดในร่มที่มีผู้คนหนาแน่นนั้นยากอย่างเหลือเชื่อ ที่จะทำ นอกเหนือจากการพาตัวเองเข้าไปในอุโมงค์ลม ซึ่งเห็นได้ชัดว่าไม่สะดวกด้วยเหตุผลหลายประการหรือใช้พลังงานอย่างชาญฉลาด เราต้องคิดถึงสิ่งที่เป็นจริง" พอลลิตต์ กล่าว

การระบายอากาศทำงานอย่างไรในระบบขนส่งสาธารณะ

ในการขนส่งสาธารณะทุกประเภท ระบบทำความร้อน การระบายอากาศ และระบบปรับอากาศจะดูดอากาศจากภายนอก รักษาและดันเข้าไปในห้องโดยสารหรือในรถ เป็นระบบวงปิดที่สามารถดึงอากาศบริสุทธิ์ได้เล็กน้อย

จิม อลอยซี (Jim Aloisi) อดีตรัฐมนตรีกระทรวงคมนาคมของแมสซาชูเซตส์ ซึ่งปัจจุบันเป็นวิทยากรด้านการวางแผนนโยบายการขนส่งที่แผนกการศึกษาและการวางแผนเมืองของ MIT (MIT's Department of Urban Studies and Planning) กล่าวว่า รถประจำทางหรือรถไฟใต้ดินสามารถมีการแลกเปลี่ยนทางอากาศได้ 10-18 ครั้ง/ชั่วโมง และอาจสูงสุดถึง 40-50 ครั้ง/ชั่วโมง

"ทุกอย่างขึ้นอยู่กับอายุของอุปกรณ์ เพราะระบบที่เก่ากว่าย่อมมีประสิทธิภาพสู้ระบบที่ใหม่กว่าไม่ได้" อลอยซี กล่าว

วาร์เกเซ่ มาไทย (Varghese Mathai) ผู้ช่วยศาสตราจารย์ภาควิชาฟิสิกส์แห่งมหาวิทยาลัยแมสซาชูเซตส์-แอมเฮิร์สต์ (University of Massachusetts-Amherst) ซึ่งทำการศึกษาว่าโควิด-19 แพร่กระจายในสภาพแวดล้อมอย่างไร

เมื่อการระบายอากาศไม่ดี อากาศในส่วนต่าง ๆ ของห้องจะไม่ผสมปนกัน และอาจเป็นไปได้ว่ามีอยู่หนึ่งโซนที่อาจมีอนุภาคโควิด-19 เข้มสูงกว่าส่วนอื่นของห้อง

"เราไม่สามารถคาดเดาได้ว่าอากาศภายในห้องผสมปนกันดีแค่ไหน จริง ๆ แล้ว มันเป็นปัญหาที่ซับซ้อนหลายมิติ และไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะคาดเดาว่าอากาศในห้องจะปลอดภัยเพียงใด" มาไทยกล่าว

"และหากระบบขนส่งต้องการประสิทธิภาพสูงสุดในการทำความเย็นหรือให้ความร้อนแก่อากาศในห้องโดยสาร ก็สามารถปิดช่องรับอากาศและใช้สิ่งที่อยู่ภายในได้แล้ว" อาลี ทอว์ฟิค (Aly Tawfik) ผู้อำนวยการสถาบันการขนส่งแห่งรัฐเฟรสโน (Fresno State Transportation Institute) และรองศาสตราจารย์ในภาควิชาวิศวกรรมโยธาและธรณีศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยแห่งรัฐแคลิฟอร์เนีย (California State University) เมืองเฟรสโน

"รถเมล์มีตัวกรอง เช่นเดียวกับตัวกรองในรถของเรา แต่ไม่ได้ออกแบบมาสำหรับไวรัสเช่น โควิด-19 หรือ ไข้หวัดใหญ่" ทอว์ฟิค กล่าว

ปี 2020 ทอว์ฟิคและทีมได้ทำการทดลองเพื่อดูว่า โควิด-19 สามารถแพร่กระจายผ่านรถโดยสารด้วยระบบระบายอากาศทั่วไปได้อย่างไร

ใช้เทียนและไอน้ำสีปลอดสารพิษ จำลองว่าอากาศไหลเวียนในรถโดยสารต่าง ๆ อย่างไร พวกเขาพบว่าระบบปรับอากาศ HVAC (Heating, Ventilation, and Air-conditioning) นั้นมีประสิทธิภาพอย่างยิ่งและเก็บความเย็นหรืออากาศอุ่นภายในรถบัสได้นานกว่าที่คาดไว้มาก

เมื่อทีมงานปล่อยควันเข้าไป พวกเขาเห็นว่ามันลามไปในไม่กี่วินาทีและเต็มทั้งห้องโดยสาร แม้ว่าพวกเขาจะเปิดประตูและนำอากาศบริสุทธิ์เข้าสู่ระบบ HVAC ควันก็ยังหลงเหลืออยู่หลายนาที นักวิจัยคิดว่าไวรัสมีพฤติกรรมเหมือนควันและอาจคงอยู่ได้แม้ว่าผู้ติดเชื้อจะลงจากรถไปแล้วก็ตาม

การเดินทางบนท้องฟ้าเป็นมิตรมากกว่า

ผู้คนสามารถติดเชื้อโควิด-19 บนเครื่องบินได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผู้ติดเชื้อไม่สวมหน้ากาก จากการศึกษาพบว่า ระบบหมุนเวียนอากาศบนเครื่องบินทำงานได้ดีกว่าของรถบัสหรือรถไฟมาก

เครื่องบินใช้ตัวกรอง HEPA ที่สามารถดักจับอนุภาคในอากาศได้ประมาณ 99% พวกเขายังมีการหมุนเวียนของอากาศที่ดีขึ้นเมื่อออกตัวบิน โดยทั่วไปแล้ว อากาศจะถูกป้อนเข้าทางด้านบนของห้องโดยสาร ระบายออกโดยช่องระบายอากาศที่พื้น ป้อนผ่านตัวกรองเหล่านั้น และส่งกลับเข้าไปในห้องโดยสารในที่สุด

เครื่องบินนำอากาศจากบนลงล่างประมาณ 20-30 ครั้งต่อชั่วโมง สร้างการผสมผสานระหว่างอากาศภายนอกและอากาศหมุนเวียน 50-50 และลดโอกาสการแพร่กระจายของโควิด-19 ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าความเสี่ยงในการเจ็บป่วยจึงต่ำ

อย่างไรก็ตาม ผู้คนมักจะอยู่บนเครื่องบินนานกว่าที่พวกเขาอยู่บนรถไฟใต้ดินหรือบนรถบัสอย่างมาก และการใช้เวลาบนเครื่องบินที่มีผู้คนหนาแน่นมากขึ้นก็อาจเพิ่มโอกาศการติดเชื้อสำหรับบางคนได้

เมื่อเครื่องบินจอดอยู่จะไม่มีการไหลเวียนที่ดีกว่าเท่าไหร่

"ระบบการถ่ายเทอากาศของเครื่องบินจะคล้ายกับบนรถบัสเมื่ออยู่บนพื้นดิน นั่นเป็นเหตุผลที่คุณจะสังเกตเห็นว่าอุณหภูมิไม่ได้รับการควบคุมอย่างดีในตอนนั้น และยังเป็นเวลาที่อากาศบริสุทธิ์ไหลเวียนไม่เท่ากัน" ทอว์ฟิค กล่าว

สถานการณ์การแชร์รถ

Uber และ Lyft ยกเลิกคำสั่งสวมหน้ากาก และบริษัทแท็กซี่หลายแห่งหยุดใช้หน้ากาก ทำให้การติดเชื้อในรถยนต์เป็นไปได้อย่างแน่นอน

คุณสามารถสวมหน้ากากได้ตลอดเวลา และผู้เชี่ยวชาญบางคนแนะนำให้เปิดกระจกรถและพูดให้น้อยที่สุด พึงระลึกไว้เสมอว่าการนั่งรถที่สั้นกว่าย่อมดีกว่าระยะยาว

จะทำอะไรได้อีกบ้างเพื่อให้การขนส่งสาธารณะปลอดภัยยิ่งขึ้น ?

อลอยซี กล่าวว่า มีบางสิ่งที่ระบบขนส่งสามารถทำได้เพื่อลดความเสี่ยงบางอย่าง รถไฟและรถประจำทางสามารถวิ่งได้บ่อยขึ้น ทำให้ผู้คนไม่หนาแน่น เป็นต้น และการแสดงหลักฐานการฉีดวัคซีนหากพวกเขาต้องการขึ้นรถไฟหรือเครื่องบิน อาจจะไม่ได้ผลกับรถไฟใต้ดินหรือรถโดยสารประจำทาง

แม้กระทั่งก่อนที่หน้ากากอนามัยจะมีผลบังคับใช้ในการขนส่งสาธารณะ ผลการศึกษาพบว่าระบบขนส่งมวลชนดูเหมือนจะไม่ใช่ตัวขับเคลื่อนหลักของการแพร่กระจายโควิด-19

และแม้ว่าจะไม่ได้บังคับ แต่ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกายังคงแนะนำให้ประชาชนสวมหน้ากากในการขนส่งสาธารณะในร่ม

"แน่นอนว่าอย่างไรคุณก็ต้องหายใจ และถ้ามีผู้ร่วมเดินทางที่ติดเชื้อโควิด-19 เมื่อคุณหายใจเอาละอองเชื้อเหล่านี้เข้าไป มันก็ทำให้คุณป่วยได้ และแน่นอนว่าระบบถ่ายเทอากาศที่ดีช่วยได้อย่างมาก แต่การป้องกันตัวเองจากโควิด-19 ย่อมต้องอาศัยหลายเครื่องมือเข้าด้วยกัน การสวมหน้ากากอนามัยสามารถช่วยคุณได้มากจริง ๆ แม้ในขณะที่คนอื่นจะไม่สวมก็ตาม" มาไทย กล่าว

"การสวมหน้ากากเป็นวิธีง่าย ๆ ในการเพิ่มระดับความปลอดภัย การใส่มันเป็นเรื่องง่ายที่จะทำ" พอลลิตต์ กล่าว