ภาพถ่ายหลุมดำภาพแรกของโลก มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6,500 ล้านเท่า

ข้อมูลจากเพจ Narit สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ชวนย้อนรำลึกภาพแห่งประวัติศาสตร์ กับภาพหลุมดำขนาดยักษ์ที่มนุษย์ได้ประจักษ์เองกับตาเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์

เมื่อวันที่ 10 เมษายน ปีพ.ศ.2562 เวลา 20.00 น. นักวิทยาศาสตร์ได้เผยความสำเร็จในการบันทึกภาพ “หลุมดำยักษ์ หรือ หลุมดำมวลยวดยิ่ง” (Supermassive Black Hole) ได้เป็นครั้งแรกของโลก มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6,500 ล้านเท่า เป็นนาทีประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติเลยแหละ

หน่วยงานดาราศาสตร์แถลงผลงานวิจัยล่าสุดจากเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์อีเวนต์ฮอไรซัน (Event Horizon Telescope : EHT) พวกเขาสามารถถ่ายภาพหลุมดำได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ ซึ่งมันมีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6,500 ล้านเท่า

ลักษณะของหลุมดำ

หลุมดำยักษ์นี้ เราเรียกว่า “หลุมดำยักษ์ หรือ หลุมดำมวลยวดยิ่ง” (Supermassive Black Hole) อยู่ห่างจากโลกประมาณ 55 ล้านปีแสง ตั้งอยู่ใจกลางกาแล็กซี M87 (Messier 87) จะสังเกตได้ว่าจะเห็นเงาดำขนาดใหญ่ถูกปกคลุมด้วยพลาสมาร้อนแดงไหลเข้ามา ทำให้แสงไม่สามารถเดินทางออกมาได้ ซึ่งเงามืดใจกลางหลุมนั้นมีขนาดประมาณ 40,000 ล้านกิโลเมตร

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• พบไมโครพลาสติกในปอดมนุษย์ที่ยังมีชีวิตครั้งแรกของโลก

• หอดูดาวสุริยคติเก่าแก่ที่สุดในโลกในปรู อายุ 2,300 ปี ถูกจารึกลง UNESCO แล้ว

• เบื้องหลังที่มาของชื่อ ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ แห่งแรกของไทย

• ของขวัญวาเลนไทน์จากจักรวาล! สดร.เปิดภาพ "แหวนเพชรเม็ดโต" แห่งห้วงอวกาศ

• Dont Look Up หนังที่พูดดาวหางพุ่งชนโลก วันสิ้นโลก และ #ผนงรจตกม

มีการใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์และข้อมูลที่รวบรวมไว้ก่อนหน้าด้วยกล้องโทรทรรศน์ขอบฟ้าเหตุการณ์ นักวิทยาศาสตร์สร้างสแนปชอตเดียวและสร้างลำดับของภาพโดยใช้ข้อมูลจากปี 2009 ถึงปี 2017 และนั่นก็เป็นครั้งแรกที่พวกเขาได้เห็นลักษณะของหลุมดำที่เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา

ซึ่งท้าทายแบบจำลองทางทฤษฎีไอพ่นรังสีของนักวิทย์ งานนี้นำโดย Michael Janssen จากสถาบัน Max Planck สำหรับดาราศาสตร์วิทยุในเมือง Bonn และ Radboud University Nijmegen

ข้อมูลเพิ่มเติมจากเว็บไซต์ Science เผยว่า จากการสังเกตการณ์เปลี่ยนแปลงของเวลาและสภาพของหลุมดำ หลุมดำของ M87 ดูเหมือนวงแหวนและจุดที่สว่างที่สุดหมุนรอบวงแหวนตลอดหลายปีที่ผ่านมา ตัวอย่างเช่น หลุมดำด้านซ้ายสว่างสุดปี 2011 แต่มืดที่สุดในปี 2013 ลักษณะที่ปรากฏของหลุมดำดังกล่าวเปลี่ยนแปลงไปเนื่องจากการแปรผันของสภาพแวดล้อม เช่น ความแรงของสนามแม่เหล็ก การหมุนเร็ว และการการเอียงของหลุมดำ

หลุมดำมวลยวดยิ่งแตกต่างจากหลุมดำทั่วไปยังไง?

มวลของหลุมดำประเภทนี้จะอยู่ในระดับล้านเท่าของมวลดวงอาทิตย์  และจะพบได้เฉพาะในใจกลางกาแล็กซีเท่านั้น  เป็นเสมือนหัวใจหลักของแต่ละกาแล็กซี กาแล็กซี M87 ก็มีหลุมดำยักษ์อยู่ที่ใจกลางกาแล็กซีเช่นกัน ที่ผ่านมานักวิทยาศาสตร์ทราบเพียงว่า หลุมดำนี้ปลดปล่อยลำอนุภาคพลังงานสูงออกมา แต่ยังไม่เคยมีใครสามารถถ่ายภาพหลุมดำนี้ได้โดยตรง

ความสำเร็จอันยากลำบาก

แน่นอนว่าเรื่องดาราศาสตร์หรือการค้นพบสิ่งแปลกใหม่เกี่ยวกับจักรวาลและกาแล็กซีเป็นเรื่องที่ยาก ใช้ความชำนาญ และใช้งบประมาณมหาศาล ภาพถ่ายใบนี้ก็เช่นเดียวกันกว่าจะได้มานั้น ต้องใช้งบประมาณมหาศาลและความร่วมมือจากนักดาราศาสตร์ นักวิจัยกว่า 200 ชีวิต และหน่วยงานดาราศาสตร์ 13 แห่งทั่วโลก การแถลงข่าวในการถ่ายภาพใบแรกนี้ถือเป็นความสำเร็จอีกขั้นของมนุษยชาติ เพื่อมุ่งหวังให้เกิดการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่สูงที่สุดในการวิจัยด้านดาราศาสตร์

และที่ขาดไปไม่ได้คือ การถ่ายภาพครั้งนี้เปรียบเสมือนเครื่องยืนยันและพิสูจน์ข้อเท็จจริงจากทฤษฎีของไอน์สไตน์ได้ ไม่เพียงเท่านั้น ภาพถ่ายนี้ยังแสดงให้เห็นว่ามนุษย์เรายังมีขีดความสามารถที่ไม่จำกัดเพื่อความก้าวหน้าของอารยธรรมมนุษย์ต่อไปได้ในอนาคต

ที่มา

NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ

Eventhorizontelescope

Science