5 ธ.ค. อีกหนึ่งวันสำคัญซ้อนวันสำคัญ คือ 'วินดินโลก' หรือ 'World Soil Day' ชวนย้อนดูที่มาและความสำคัญ ทำไมถึงได้ชื่อว่าเป็นวันดินโลก พร้อมสำรวจความสำคัญของ "ผืนดิน"
วันที่ 5 ธ.ค. คือวันที่สหประชาชาติ (UN) ได้ประกาศอย่างเป็นทางการว่าให้วันที่ 5 ธ.ค. ของทุกปีเป็น "วันดินโลก” หรือ “World Soil Day” เพื่อใช้เป็นหลักไมล์ในการกระจาย ขับเคลื่อนและเผยแพร่ความรู้เรื่องดิน พร้อมทั้งใช้สร้างความตระหนัก และเล็งเห็นถึงความสำคัญของดิน
เนื่องในโอกาสเวียนมาครบวันที่ 5 ธ.ค.อีกครั้ง Spring News จึงขออาสาพาทุกท่านได้รู้จักถึงความเป็นมาของ “วันดินโลก” ว่ามีที่มาอย่างไร สลักสำคัญอย่างไร แล้วคำว่าตระหนักถึงความสำคัญของ “ดิน” ขอบเขตและสิ่งที่มนุษย์อย่างเราพอจะทำได้รูปร่างหน้าตาประมาณไหน ติดตามได้ที่บทความนี้
วันดินโลก มีความเป็นมาอย่างไร?
วันที่ 5 ธ.ค. ถูกประกาศอย่างเป็นทางจากสหประชาชาติ (UN) ว่าให้เป็น “วันดินโลก” หรือ “World Soil Day” ซึ่งถูกกำหนดให้ตรงกับวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของในหลวง รัชกาลที่ 9 อันเนื่องมาจากเล็งเห็นว่า ทรงมีพระราชกรณียกิจที่ส่งเสริมและพัฒนาทรัพยากรดินในประเทศไทยมาเป็นเวลายาวนาน
ย้อนกลับไปในปี 2556 เกิดการประชุมสมัชชาใหญ่ แห่งสหประชาชาติสมัย 68 ที่นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ทางคณะกรรมการเศรษฐกิจและการเงิน ได้มีมติกำหนดให้ 5 ธ.ค. ของทุกปีหลังจากนี้คือ “วันดินโลก” โดยไอเดียดังกล่าวถูกผลักดันโดยศาสตราจารย์ Stephen Nortcliffe นักวิทยาศาสตร์ผู้มีชื่อเสียงและสมาชิกของ International Union of Soil Sciences
ทำไมถึงต้องมีวันดินโลก?
คำถามง่าย ๆ แต่ความหมายสุดลึกล้ำ ดินคือสิ่งที่เราเดินย่ำเหยียบอยู่ทุกวัน ดินคือรากฐานของอาคารสูงใหญ่ ดินคือแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์และมนุษย์ทุกคนบนโลก ดินที่พักพิงสำหรับพืชพรรณต่าง ๆ ดินช่วยกักเก็บก๊าซคาร์บอน ว่าง่าย ๆ คือ ดินคือที่ฟูมฟักของทุกสรรพสิ่ง
เหตุที่มีการกำหนดให้วันที่ 5 ธ.ค. ให้เป็น “วันดินโลก” หรือ “World Soil Day” ก็เพื่อเน้นย้ำและรำลึกถึงความสลักสำคัญของผืนปฐพี โดยมีเรื่องที่ควรรู้อยู่ 3 เรื่องได้แก่
ตระหนักถึงความสำคัญของดิน
ขยายความเพิ่มเติมจะที่เกริ่นในข้างต้น หากจะใช้ศัพท์แสงทางแวดวงธรรมชาติวิทยา ก็ต้องบอกว่า ดินคือทรัพยากรทางธรรมชาติที่สำคัญเป็นอันดับต้น ๆ เคียงคู่มากับน้ำ แม้อัตราของส่วนของน้ำจะมีมากกว่า แต่อย่าลืมว่ามนุษย์ส่วนใหญ่อาศัยอยู่บนพื้นดิน
คุณประโยชน์ของดินมีมากมายนับไม่ถ้วนอาทิ เป็นแหล่งผลิตอาหาร ยารักษาโรค เครื่องนุ่งห่ม เป็นฐานรากของการสร้างอาคารบ้านเรือน ตึกสูงใหญ่ ก็ล้วนต้องพึ่งพาดินกันทั้งนั้น นอกจากจะเป็นขนมชั้นชั้นล่างสุดแล้ว ยังช่วยเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพให้กับระบบนิเวศอีกด้วย
จัดกิจกรรมเผยแพร่แนวคิด
นักวิทยาศาสตร์ หรือหน่วยงานต่าง ๆ ทั่วโลก จะจัดการประชุม สัมมนา อีเวนท์ หรือการรวมกลุ่มกันเพื่อพูดคุยแลกเปลี่ยนถึงเรื่องดินในแต่ละพื้นที่ ว่าดินแต่ละท้องที่มีคุณภาพอย่างไร เกิดปัญหาอะไรไหม ต้องความช่วยเหลืออะไรบ้าง งานเหล่านี้เหมือนเป็นการแหวกม่านเข้าไปดูสภาพของดินตามที่ต่าง ๆ
ในปีนี้ สวนสัตว์เขาเขียวก็ได้จัดกิจกรรมวันดินโลก ให้เด็กเข้าฟรีเพื่อร่วมโครงการ “แก้วกล้า เพื่อเธอ” โดยให้นักท่องเที่ยวหรือใครก็ตามที่ตบเท้าเข้ามาร่วมงานดังกล่าว สามารถนำพลาสติก 1 ชิ้น มาแลกกับต้นกล้า 1 ต้น เพื่อไปปลูกสร้างพื้นที่สีเขียวให้กับประเทศไทย
ผุดคำขวัญ
ทุกปีองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) จะออกคำขวัญเพื่อเป็นธีมของ วันดินโลก ในปีนั้น ๆ เพื่อส่งเสริมให้ทั่วโลกมาร่วมเสริมสร้าง และเผยแพร่การอนุรักษ์ดินไปด้วยกัน
สำหรับคำขวัญประจำวันดินโลก ปี 2566 คือ “Soil and water: a source of life” หรือแปลเป็นไทยมีความหมายว่า “ดินดี น้ำสมบูรณ์ เกื้อกูลชีวิต”
อนุรักษ์ดินอย่างไร ในวิถีที่พอจะทำได้?
ถึงตรงนี้ อยากให้ผู้อ่านลองหยุดคิดทบทวนถึงบทบาทของตัวเองสักเล็กน้อย ว่าคุณมีบทบาทอะไรในสังคม ผู้บริหาร พนักงาน ชาวนา เกษตรกร เด็กมหาลัย หรือเด็กมัธยม เพราะวิธีที่จะแนะนำด้านล่าง อาจไม่เหมาะกับคนในบางบทบาท เพราะอาจจะเป็นเรื่องไกลตัวและทำได้ยาก
เป็นไงบ้าง? ทำได้กันไหม ส่วนวิธีง่าย ๆ ที่เราสามารถทำได้ไม่ว่าจะสวมหมวกใบไหนในสังคมอยู่ก็ตาม ลดการสร้างขยะ งดการกระทำที่ก่อให้เกิดมลพิษทางดิน
เนื้อหาที่น่าสนใจ