ให้เด็กตัดสินใจเอง ว่าอยากทำอะไร Summerhill โรงเรียนที่ไม่มีกฎเกณฑ์
Summerhill School โรงเรียนยุคสงครามโลก ที่ไม่มีหลักสูตรตายตัว เน้นความชอบเด็ก และทุกครั้งที่ใช้จะงบ หรือจัดกิจกรรม เด็ก ๆ สามารถมีสิทธิออกเสียงได้ว่า ‘เอาหรือไม่เอา’
โรงเรียนที่ดีเป็นแบบไหน?
เริ่มด้วยคำถามแบบนี้ คนส่วนใหญ่ในประเทศไทย ซึ่งเติบโตมากับระบบการศึกษาแบบไทย ๆ คงมีคำตอบที่หลากหลาย เช่น โรงเรียนที่ให้ความสำคัญกับภาษาอังกฤษ วิทย์คณิต วิศวกรรม หรือเจาะจงเฉพาะวิชาชีพ เพื่อเตรียมความพร้อมเด็กสู่โลกการทำงาน
และเมื่อครู่อาจเป็นคำตอบในมุมของพ่อแม่ หรือแท้จริงแล้วเราควรถามว่าแล้วเด็กอยากเรียนอะไร ชอบอะไร เพื่อที่ว่าครู หรือผู้ออกแบบหลักสูตรจะได้นำพาเด็ก ๆ ไปค้นหาความรู้ในสิ่งที่พวกเขาสนใจ Summerhill School คือตัวอย่างโรงเรียนที่มีโมเดลน่าสนใจ ซึ่งวันนี้เราจะมาพูดคุยกัน
Summerhill School ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1921 (พ.ศ.2464) หลังเสร็จสิ้นสงครามโลกครั้งที่ 1 เพียง 3 ปี ปัจจุบันก็มีอายุกว่า 104 ปีแล้ว ผู้ก่อตั้งคือ Alexander Sutherland Neill หรือ เอ. เอส. นีล นักคิดเสรีนิยม ชาวสก็อต
โรงเรียนซัมเมอร์ฮิลล์ตั้งอยู่ที่เมืองลีสตัน มณฑลซัฟฟอล์ก ประเทศอังกฤษ มองผิวเผินนี่เป็นโรงเรียนที่แทบไม่ต่างจากโรงเรียนปกติ คือเป็นโรงเรียนเอกชนแบบสหศึกษา มีทั้งแบบมาเช้าเย็นกลับ รับนักเรียนประจำ รับนักเรียนตั้งแต่อายุ 6 ถึง 18 ปี และแบ่งเป็น 5 ระดับตามอายุของเด็ก ได้แก่ San / Cottage / House / Shack / Carriage
อะไรคือจุดเด่นของโรงเรียนซัมเมอร์ฮิลล์
Summerhill School ถูกขนานนามว่าเป็นต้นแบบการศึกษาเพื่อเสรีภาพ และการศึกษาแบบทางเลือก หลักสำคัญของ Summerhill School คือ ทำโรงเรียนให้เหมาะกับเด็กแต่ละคน ไม่มีหลักสูตรตายตัว ทุกคลาสจะถูกออกแบบให้เหมาะกับเด็กแต่ละคน
และยังมีการประชุมด้วย ไม่ว่าโรงเรียนจะใช้งบสร้างอะไร หรือจัดกิจกรรมอะไร ทุกคนในโรงเรียน ไม่ว่าจะเป็นครู หรือนักเรียน มีสิทธิเข้าร่วมและมีคะแนนเสียงเท่าเทียมกันในการตัดสินใจเรื่องต่าง ๆ ของโรงเรียน รวมถึงการสร้างกฎเกณฑ์ การบริหารงบประมาณ และการแก้ไขปัญหา
ทีนี้มาดูในแง่มาดูการเรียนการสอน นักเรียนมีเสรีภาพที่จะเลือกเข้าเรียนในชั้นเรียนหรือไม่เข้าเรียนก็ได้ตามความสนใจและความสมัครใจของตนเอง
นอกจากนี้ ยังมีการเสนอทางเลือกของรายวิชาที่หลากหลาย รวมถึงวิชาหลัก (เช่น ภาษาอังกฤษ, วิทยาศาสตร์, คณิตศาสตร์) ไปจนถึงระดับ GCSE (General Certificate of Secondary Education - วุฒิการศึกษาเทียบเท่ามัธยมปลายในไทย) และมีการเน้นย้ำในด้านศิลปะและงานฝีมือ
กลับไปที่คำถามตอนเริ่มต้น โรงเรียนที่ดีเป็นแบบไหน คำตอบขึ้นอยู่กับเด็ก สิ่งสำคัญคือครูหรือผู้ออกแบบหลักสูตรควรหมั่นสังเกต และวางแผนเพื่อนำเด็กนักเรียนไปสู่จุดที่พวกเขาอยากจะมุ่งไป มิเช่นนั้นก็จะกลายเป็นคุกที่ขังพวกเขาไว้
ปัจจุบัน โรงเรียนยังคงเปิดดำเนินการและสืบทอดปรัชญาของ A.S. Neill โดยมี Zoë Neill Readhead (ลูกสาวของ A.S. Neill) เป็นผู้บริหารโรงเรียน อย่างไรก็ดี Summerhill มีจำนวนนักเรียนไม่มาก ราว 50-90 คน รับนักเรียนหลากหลายเชื้อชาติจากทั่วโลก
ที่มา: The Guardian
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
