Gen Z ปลุกชีพแผ่นเสียงไวนิล สะสมเป็นงานศิลปะ แม้ไม่มีเครื่องเล่น
เจาะเทรนด์ Gen Z ดันยอดขายแผ่นเสียงโต 18% เผย 40% ไม่มีเครื่องเล่น เน้นเสพสุนทรียะ ใช้แต่งบ้านและสะสมแบบงานศิลปะ สะท้อนพฤติกรรม 'การบริโภคเชิงสัญลักษณ์'
SHORT CUT
- ผู้ซื้อแผ่นเสียงในสหรัฐฯ ราว 40% ไม่มีเครื่องเล่นแผ่นเสียง โดย Gen Z นิยมซื้อเพราะความสวยงามและใช้เป็นของแต่งบ้านสะท้อนรสนิยม
- ศิลปินดังอย่าง Taylor Swift ใช้กลยุทธ์ออกแผ่นหลายเวอร์ชัน (Variants) กระตุ้นให้แฟนคลับซื้อสะสมเสมือนงานศิลปะชิ้นหนึ่ง
- แผ่นเสียง ได้ตอบโจทย์การให้รางวัลตัวเองของคนรุ่นใหม่ (Little Indulgences) และเทรนด์การซื้อของมือสองเพื่อความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อม
เจาะเทรนด์ Gen Z ดันยอดขายแผ่นเสียงโต 18% เผย 40% ไม่มีเครื่องเล่น เน้นเสพสุนทรียะ ใช้แต่งบ้านและสะสมแบบงานศิลปะ สะท้อนพฤติกรรม 'การบริโภคเชิงสัญลักษณ์'
ในยุคที่สตรีมมิงครองเมือง ยอดขายแผ่นเสียงไวนิลกลับเติบโตสวนกระแสอย่างน่าจับตามอง โดยมีค่าเฉลี่ยเพิ่มขึ้นถึง 18% ต่อปีในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา
แต่การกลับมาครั้งนี้ไม่ได้ขับเคลื่อนโดยกลุ่ม Audiophile หรือคนรุ่นเบบี้บูมเมอร์ที่ถวิลหาอดีตเพียงอย่างเดียว แต่เป็นพลังของคนรุ่นใหม่อย่าง 'Gen Z' ที่ก้าวเข้ามามีบทบาทสำคัญ
ข้อมูลจากรายงาน Audio Tech Lifestyles ของ Futuresource Consulting ระบุว่า ชาว Gen Z กว่า 60% นิยมซื้อแผ่นเสียง แต่ประเด็นที่น่าสนใจคือ 'พวกเขาไม่ได้ซื้อเพื่อฟังเสมอไป' โดยพบว่าผู้ซื้อแผ่นเสียงในสหรัฐฯ ราว 40% 'ไม่มีเครื่องเล่นแผ่นเสียงด้วยซ้ำ'
ซื้อ-สะสมแผ่นเสียง เพื่อบ่งบอกตัวตน
เจมส์ ดูวัล นักวิเคราะห์จาก Futuresource ชี้ให้เห็นถึงพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป โดยผลสำรวจจาก Vinyl Alliance ระบุว่า Gen Z ถึง 56% ชื่นชอบแผ่นเสียงเพราะ 'สุนทรียภาพ' (Aesthetic) และอีก 37% ใช้มันเป็นของแต่งบ้าน
จาเร็ด วัตสัน ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านการตลาดจากมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก (NYU) นิยามพฤติกรรมนี้ว่าคือ 'Symbolic Consumption' หรือการบริโภคเชิงสัญลักษณ์
แผ่นเสียง เปรียบเสมือน 'งานศิลปะที่จับต้องได้' การครอบครองมันไม่ได้ทำหน้าที่แค่สื่อบันเทิง แต่เป็นการประกาศตัวตนว่าพวกเขาเป็นแฟนคลับตัวยงที่ชื่นชมศิลปินคนนั้นอย่างลึกซึ้ง
จากอัลบั้มเพลง สู่ของสะสม
การตลาดของศิลปินระดับโลกมีส่วนสำคัญในการจุดกระแสนี้ โดยเฉพาะ Taylor Swift ที่ยกระดับแผ่นเสียงให้เป็นของสะสม ด้วยการออกเวอร์ชันพิเศษที่มีสีสันหลากหลาย หรือลูกเล่นอย่างการนำปกหลัง 4 เวอร์ชันมาต่อกันเป็นรูปนาฬิกา ซึ่งดึงดูดให้แฟนคลับต้องการครอบครองให้ครบชุด
เจฟฟรีย์ สมิธ จาก Discogs.com มองว่ากลยุทธ์นี้เป็นการ 'สร้างเรื่องราว' ให้กับสินค้า ซึ่งศิลปินอย่าง Lana Del Rey และ Olivia Rodrigo ก็นำแนวทางนี้ไปใช้เช่นกัน ส่งผลให้อัลบั้มอย่าง "The Tortured Poets Department" และ "Midnights" กวาดยอดขายถล่มทลาย
ในมุมมองทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม วิเคราะห์ว่า Gen Z มองแผ่นเสียงเป็น 'ความสุขเล็กๆ ที่จับต้องได้' เพื่อทดแทนเป้าหมายใหญ่ๆ ในชีวิตอย่างการซื้อบ้านหรือแต่งงานที่ทำได้ยากขึ้นในสภาพเศรษฐกิจปัจจุบัน
นอกจากนี้ การเลือกซื้อแผ่นเสียงมือสองยังตอบโจทย์ค่านิยมเรื่องความยั่งยืน (Sustainability) ของคนรุ่นใหม่ ที่มองว่าการขุดหาแผ่นเสียงเก่า (Thrifting) เป็นการช่วยลดการผลิตซ้ำและลดขยะ แถมยังได้คุณค่าทางจิตใจจากร่องรอยของเจ้าของเดิมอีกด้วย
ไม่ว่าจะตั้งโชว์บนผนังห้อง หรือเปลี่ยนแผ่นตามธีมเทศกาล แผ่นเสียงได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของไลฟ์สไตล์ที่แสดงออกถึงรสนิยมของ Gen Z อย่างสมบูรณ์
ที่มา : CNN
