พระสงฆ์ไม่ได้อยู่เหนือกฎหมาย! มาดูกันว่าพฤติกรรมแบบไหน ที่เข้าข่ายผิดกฎหมายจริงจัง ไม่ใช่แค่ผิดศีล ผิดวินัย แต่บางพฤติกรรมของพระอาจถึงขั้น "ผิดกฎหมายอาญา"
พระสงฆ์คือผู้ทรงศีล ผู้ถือครองสถานะทางศาสนาที่ประชาชนให้ความเคารพอย่างสูง แต่แม้จะครองสมณเพศ ก็ยังต้องอยู่ภายใต้กฎหมายบ้านเมืองเช่นเดียวกับประชาชนทั่วไป หากกระทำผิดบางประการ อาจเข้าข่าย ผิดกฎหมายอาญา และ ผิดพระธรรมวินัย พร้อมกัน ซึ่งมีผลต่อทั้งการดำเนินคดีในชั้นศาล และการถูกถอดจากสมณเพศ
บทความนี้จะพาไปดูว่า “พระสงฆ์ทำอะไรถึงผิดกฎหมาย” ตามหลักกฎหมายไทย พร้อมอ้างอิงกฎหมายสำคัญที่เกี่ยวข้อง
หากพระสงฆ์กระทำความผิดที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายอาญา เช่น ลักทรัพย์ ฉ้อโกง ยักยอก ทำร้ายร่างกาย หรือฆ่าผู้อื่นคดีทางเพศ เช่น กระทำอนาจาร ข่มขืน เกี่ยวข้องกับยาเสพติด พระสงฆ์ย่อมต้องรับโทษตามกฎหมาย และมักถูกจับสึกก่อนเข้าสู่กระบวนการดำเนินคดี
พระสงฆ์ไม่ควรแสดงออกทางการเมืองโดยชัดเจน หากปรากฏว่าปราศรัยหาเสียง ลงชื่อสนับสนุนพรรคการเมือง ใช้สื่อโซเชียลโจมตีทางการเมือง อาจเข้าข่ายขัดมติมหาเถรสมาคม และหากแฝงเจตนายุยงปลุกปั่น อาจผิด พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ หรือ กฎหมายความมั่นคงได้
มีพฤติกรรมส่อฉ้อฉลในการจัดการเงินวัด เช่น เบิกจ่ายเงินวัดผิดวัตถุประสงค์ ร่วมกับฆราวาสทุจริตโครงการบูรณะวัด สร้างวัตถุมงคลเพื่อหวังผลเชิงพาณิชย์เกินควร อาจถูกสอบวินัยร้ายแรง และเข้าข่ายผิดกฎหมายอาญาว่าด้วย การทุจริตในองค์กรทางศาสนา โดยสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติอาจเข้าไปตรวจสอบได้
แม้จะมีสถานะพิเศษในศาสนา พระสงฆ์ก็ไม่อยู่เหนือกฎหมาย หากประพฤติตนไม่เหมาะสม หรือฝ่าฝืนกฎหมายอาญา ย่อมต้องรับผิดเช่นเดียวกับประชาชนทั่วไป และอาจมีผลต่อสถานภาพทางสงฆ์ด้วยเช่นกัน
การศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับพระสงฆ์ จึงเป็นสิ่งสำคัญไม่เฉพาะแต่ในแวดวงศาสนา แต่สำหรับประชาชนทั่วไปที่ต้องการเข้าใจและเคารพบทบาทของสงฆ์ในสังคมอย่างถูกต้อง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง