คิดอะไรไม่ออกด่าแม่ไว้ก่อน SPRiNG ชวนดูเหตุผลเบื้องหลัง คำด่า-คำสบถ ที่ต้องมีแม่เข้ามาเกี่ยว หรือแท้จริงแล้วนี่เป็นวิธีที่มนุษย์ใช้สร้างความเจ็บปวดให้แก่กัน
แม่มึง...!
แม่เอ้ยยย!
Motherfucker!
Son of a bitch!
ด้านบนนี้เป็นเพียงน้ำจิ้ม จากการค้นข้อมูลพบว่าในหลาย ๆ วัฒนธรรมมีการนำเอา “แม่” มาใช้เป็นคำสบถหรือคำด่าอยู่ทั่วไป แต่เราเคยสงสัยกันไหมว่าคำสบถและคำด่าส่วนใหญ่ ทำไมถึงต้องมีแม่อยู่ในนั้น ถ้าเรามองแง่มุมทางภาษาศาสตร์ และสังคมศาสตร์ คำถามนี้น่าสนใจทีเดียว
นิตยสาร TIME ตีพิมพ์บทความชื่อ “The Surprising Health Benefits of Swearing” โดยเนื้อหาชี้ให้เห็นว่าการสบถนั้นมีประโยชน์ทางกายอย่างไม่น่าเชื่อ เช่น ทำให้เราทนต่อความเจ็บปวดได้
มีการศึกษาว่าเมื่อเรากำลังเจ็บปวดแล้วพ่นคำสบถออกมา ในห้วงสั้น ๆ นั้นเราจะมีภาวะไวต่อความเจ็บปวดต่ำ (hypoalgesia) การทดลองพบว่าคนที่พูดคำสบถสามารถแช่น้ำได้นานกว่าคนที่พูดประโยคธรรมดา
นอกจากประโยชน์ทางกายแล้ว ทางอารมณ์ การสบถยังช่วยปลดปล่อยเราออกจากความเครียด ความผิดหวัง กล่าวคือเราแค่พูดคำหยาบออกมาเฉย ๆ ไม่ได้กะจะให้ใครเจ็บปวดจากคำพูดเหล่านี้ หรือบ้างก็ว่าคำสบถคือพฤติกรรมที่ไม่ผ่านการปรุงแต่ง เป็นสิ่งที่หลุดออกมาจากความรู้สึกที่แท้จริง
แล้วคำด่าล่ะ เราด่ากันไปทำไม ทีนี้ก็ต้องเข้าใจก่อนว่าคำด่ามีหลายระดับ และคำด่าแต่ละแบบก็หวังผลลัพธ์ไม่เหมือนกัน เช่น ในกลุ่มเพื่อน คำด่าอาจเป็นการทำตัวให้กลมกลืนกับกลุ่มเพื่อน เป็นหนึ่งในวิธีสร้างความสนิทสนมอย่างรวดเร็ว เป็นต้น
อีกนัยหนึ่ง มนุษย์มักใช้การด่าทอเป็นการแสดงความไม่พอใจต่ออะไรหลาย ๆ อย่าง เช่น โครงสร้าง รัฐบาล การเมือง การกดขี่ หรือในยุคสมัยใหม่ การด่าแปลสภาพไปเป็นคำหยอกล้อ สร้างความอับอาย (Bully)
และไม่น่าเชื่อว่า...ทั้งคำสบถและคำด่า ต่างก็มี ‘แม่’ อยู่ในนั้นเสมอ ด้านล่างนี้เราจะพาไปดูคำสบถและคำด่าในหลากหลาวัฒนธรรมที่มีคำว่าแม่หรือนัยถึงแม่ พร้อมทำความเข้าใจ คำมีตั้งมากมาย แต่ทำไมเราเอาแม่มาด่าทอกัน
*หมายเหตุ เนื้อหาด้านล่างมีการใช้คำหยาบคาย
Motherfucker คำนี้เป็นที่รู้จักกันทั่วโลก ใช้เพื่อแสดงความโกรธ ดูถูก หรือบางครั้งก็ใช้ในเชิงประชดประชันหรือชื่นชมในกลุ่มที่ไม่เป็นทางการ
Son of a bitch มีความหมายตรงตัวว่า "ลูกของหญิงเลว" ใช้เพื่อดูถูกอีกฝ่ายว่ามีที่มาที่ต่ำต้อย
操你媽 (Cāo nǐ mā) เป็นคำด่าที่รุนแรงมาก แปลตรงตัวว่า "fuck your mother" เป็นการโจมตีที่รุนแรงและมุ่งทำลายเกียรติของอีกฝ่าย
Chinga tu madre เป็นคำด่าในกลุ่มประเทศที่ใช้ภาษาสเปน แปลว่า “fuck your mother”
แม้ไม่มีบันทึกว่าการใช้ แม่ เป็นคำด่าหรือคำสบถ มีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่คาดว่าคนแถมลุ่มน้ำนี้ ด่าถึง “โคตรเหง้า” กันเป็นเรื่องปกติ เช่น ในกฎหมายตราสามดวง ระบุไว้ว่า ระบุโทษของการด่าทอที่รุนแรง คำด่านั้นไม่ได้พาดพิงถึงแม่โดยตรง แต่พาดพิงถึง "โคตเค้า" (โคตรเหง้า) หรือตระกูล มีโทษปรับ
คำตอบทางหลักภาษาศาสตร์อธิบายไว้ว่า คำว่า "แม่" หรือคำที่มีเสียงคล้ายกันในหลายภาษาทั่วโลก เช่น Mama (อังกฤษ), Maman (ฝรั่งเศส), Mama (รัสเซีย), uh-muh-ni (เกาหลี) ล้วนมีที่มาจากเสียงพื้นฐานที่ทารกเปล่งออกมาได้ง่ายที่สุด นั่นคือเสียงเสียง "ม" และเสียงสระ “อา"
ดังนั้น คำว่าแม่ที่คือคำแรก ๆ ที่อยู่กับเรามาตั้งแต่เกิด ทำให้มีความหมายลึกซึ้งต่ออารมณ์ และวิธีคิด เมื่อเราโกรธจัด จึงเลือกใช้คำเหล่านี้มากร่อนทำลายสิ่งที่มนุษย์น่าจะเทิดทูนมากที่สุดนั่นคือ ครอบครัว หรือ แม่นั่นเอง เช่นคำว่า แม่มึงตาย
และทุกวันนี้ คำด่าหรือคำสบถเหล่านี้ เช่น Son of a bitch, Motherfucker และอื่น ๆ ได้พัฒนาจากคำหยาบคายที่เราเอาไว้ด่ากันต่อหน้า สู่การใช้ในที่สาธารณะอย่างแพร่หลาย เช่น ในเนื้อเพลง บทภาพยนตร์ หรือแม้แต่การสัมภาษณ์ออกสื่อ เหล่าดารา เซเลปบริตี้ก็พูดคำเหล่านี้กันเป็นเรื่องปกติ
ไม่ว่าคำสบถที่พาดพิงถึง 'แม่' จะเริ่มต้นมาจากสารตั้งต้นแบบใด แต่แก่นแท้ของมันก็ปลดเปลื้องให้เห็นว่าเราพร้อมจะทำลายและทิ่มแทงกัน เพื่อสร้างความเจ็บปวดได้เสมอ ต่อจากนี้ก็คงเป็นพินิจของแต่ละคนแล้วว่าจะใช้คำเหล่านี้ในลักษณะใด แค่สบถกับตัวเอง พูดเป็นคำติดปาดเท่ ๆ หรือใช้เป็นหอกทิ่มแทงคนอื่น
ที่มา: TIME
ข่าวที่เกี่ยวข้อง