ธงโจรสลัด One Piece ปลุกพลังม็อบเนปาล–อินโดฯ ได้อย่างไร ?

ตอนนี้ โลกได้เห็นภาพธงโจรสลัดหมวกฟาง (Straw Hat Pirates) จากอนิเมะ One Piece ปรากฏขึ้นกลางการประท้วงใหญ่ ทั้งในอินโดนีเซียและเนปาล จากเพียงสัญลักษณ์แฟนคลับสู่การแปรเปลี่ยนเป็นธงแห่งเสรีภาพและการต่อต้าน ความนิยมของการ์ตูนญี่ปุ่นเรื่องนี้ถูกตีความใหม่โดยคนรุ่นใหม่ในฐานะ “เสียง” ที่สะท้อนถึงการปฏิเสธความไม่ยุติธรรมทางสังคมและการเมือง

ธงโจรสลัดกลางวันชาติอินโดนีเซีย 

ในอินโดนีเซีย จุดเริ่มต้นของสัญลักษณ์นี้เกิดขึ้นในหมู่คนขับรถบรรทุกที่ไม่พอใจกฎหมาย “ODOL” หรือการจำกัดขนาดและน้ำหนักบรรทุก พวกเขาเชื่อว่ากฎนี้ซ้ำเติมคนหาเช้ากินค่ำ ในขณะที่รัฐกลับเน้นเฉลิมฉลองวันชาติครบรอบ 80 ปีด้วยการเชิญชวนให้ทุกบ้านประดับธงแดง–ขาว ผู้ขับรถบางส่วนกลับเลือกแขวนธงโจรสลัดหมวกฟางแทน เพื่อสื่อถึงความไม่พอใจต่อรัฐบาลและนโยบายที่ดูจะเอื้อคนรวยมากกว่าคนจน

การกระทำเชิงสัญลักษณ์นี้สร้างแรงกระเพื่อมทันที ฝ่ายอนุรักษ์นิยมโจมตีว่าเป็นการดูหมิ่นชาติ แต่เสียงของเยาวชนและแรงงานกลับมองว่านี่คือเสรีภาพในการแสดงออก ธง One Piece ที่โบกสะบัด จึงกลายเป็นพื้นที่กลาง ที่ทุกคนไม่ว่าจะเป็นแฟนการ์ตูนหรือไม่ ก็สามารถใช้แสดงออกถึงความไม่พอใจต่ออำนาจรัฐได้อย่างชัดเจน

การประท้วงเนปาลและธงหมวกฟาง 

ในเนปาล เหตุการณ์มีความรุนแรงมากกว่า จุดประกายเกิดขึ้นเมื่อรัฐบาลประกาศแบนแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียถึง 26 แพลตฟอร์ม ตั้งแต่ Facebook, Instagram, WhatsApp ไปจนถึง YouTube และ X มาตรการดังกล่าวถูกมองว่าเป็นการพยายามปิดกั้นเสียงของประชาชนโดยตรง โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ที่พึ่งพาโลกออนไลน์ทั้งเพื่อการเรียนรู้ การสื่อสาร และการจัดตั้งขบวนการทางสังคม

เสียงต่อต้านดังขึ้นอย่างรวดเร็ว นักเรียนและนักศึกษาออกมาบนท้องถนน ถือป้ายเรียกร้องเสรีภาพและสิทธิมนุษยชน ท่ามกลางฝูงชน ธงโจรสลัดหมวกฟางโบกสะบัดเป็นสัญลักษณ์ที่เด่นชัด ภาพหัวกะโหลกสวมหมวกฟางกลายเป็นตัวแทนของการประกาศว่า “เราจะไม่ยอมเงียบ” แต่การชุมนุมกลับถูกตอบโต้ด้วยแก๊สน้ำตาและกระสุนจริง ทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 19 ราย และบาดเจ็บอีกจำนวนมาก

แม้รัฐบาลเนปาลจะรีบถอยหลังด้วยการยกเลิกการแบนโซเชียลมีเดียหลังประชุมคณะรัฐมนตรีฉุกเฉิน แต่การประท้วงไม่ได้หยุดลงง่ายๆ เสียงเรียกร้องขยายไปสู่การปฏิรูปเชิงโครงสร้าง ความรับผิดชอบของรัฐบาล และการลาออกของนายกรัฐมนตรี

ทำไมธงโจรสลัด ONE PICE ถึงพูดแทนคนรุ่นใหม่

สาเหตุที่ผู้ประท้วงทั้ง 2 ประเทศใช้ธง ONE PICE สื่อถึงการต่ออต้าน  อาจเพราะอนิเมะเรื่องนี้เล่าถึงการเดินทางของกลุ่มโจรสลัดผู้ต่อต้านอำนาจอยุติธรรมและทุจริต พวกเขาเลือกเส้นทางอันอิสระเพื่อปกป้องเพื่อนพ้องและผู้ถูกกดขี่ ความหมายนี้สอดคล้องกับความรู้สึกของผู้ประท้วง ที่เห็นตัวเองในบทบาท “ผู้ลุกขึ้นสู้กับระบบที่ไม่ฟังเสียงประชาชน”

ยิ่งไปกว่านั้น ธงยังเป็นสัญลักษณ์ที่แพร่กระจายได้ง่ายในยุคดิจิทัล มันคือภาพเห็นแล้ว “รู้เลย” ว่านี่คือกลุ่มไหน อยู่ฝั่งไหน ต้องการสื่ออะไร เช่น ธงแดงในยุโรปสื่อถึงการปฏิวัติแรงงาน, ธงชาติสื่อถึงเอกราช หรือแม้แต่ธงหมวกฟางจาก One Piece ที่บอกเป็นนัย ๆ ว่า “เราคือโจรสลัดผู้ไม่ยอมจำนนต่ออำนาจอยุติธรรม”

การที่ Straw Hat Pirates จาก One Piece ปรากฏกลางม็อบทั้งในอินโดนีเซียและเนปาล คือหลักฐานชัดเจนว่าพลังวัฒนธรรมป๊อปสามารถก้าวข้ามโลกบันเทิง สู่การเป็นอาวุธเชิงสัญลักษณ์ทางการเมืองได้ โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่  

ที่มา : time/mathrubhumi

ข่าวที่เกี่ยวข้อง  

• เกิดอะไรขึ้นกับเนปาล วังวนการเมืองเลือด กับการประท้วงใหญ่ของ Gen Z ตอนนี้ 
• แบนโซเชียลมีเดียเป็นเหตุ วัยรุ่นเนปาลลุกฮือ ประท้วงคอร์รัปชัน 
• ระบอบกษัตริย์เนปาล จากวันสังหารหมู่ สู่การเรียกร้องฟื้นราชวงศ์