SHORT CUT
11.11 ของทุกปี ไม่ได้เป็นเพียงแค่วันธรรมดา แต่เป็นวันช็อปปิ้งออนไลน์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก หรือที่เรารู้จักกันในนาม "วันคนโสด" ชวนสำรวจที่มา วิวัฒนาการ และผลกระทบของวันคนโสดที่มีต่อธุรกิจอีคอมเมิร์ซ
เคยสงสัยไหมว่า ทำไมวันที่ 11 พฤศจิกายน ของทุกปี ถึงเต็มไปด้วยโปรโมชั่นลดราคาสินค้ามากมาย นั่นเป็นเพราะวันนี้ไม่ใช่วันธรรมดา แต่เป็นวันช็อปปิ้งออนไลน์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก หรือที่เรารู้จักกันในนาม "วันคนโสด" หรือ "Double 11"
แต่ใครจะรู้ว่าเทศกาลช็อปปิ้งที่สร้างยอดขายถล่มทลายนี้ มีจุดเริ่มต้นมาจากวัฒนธรรมเล็กๆ ในหอพักนักศึกษา ย้อนกลับไปในปี 1993 ณ มหาวิทยาลัยนานกิง ประเทศจีน กลุ่มนักศึกษาชายกลุ่มหนึ่งได้รวมตัวกันเพื่อเฉลิมฉลองความโสดในวันที่ 11 พฤศจิกายน (11/11) โดยเลข '1' สี่ตัวนั้นเป็นสัญลักษณ์แทนคนโสด เปรียบเสมือนกิ่งไม้ที่ไร้ใบ ที่พวกเขาเรียกตัวเองอย่างติดตลกว่า "กิ่งไม้เปล่าๆ"
ในช่วงแรก วันคนโสด เป็นเพียงกิจกรรมเล็กๆ ภายในรั้วมหาวิทยาลัย มีการจัดปาร์ตี้สังสรรค์ และกิจกรรมสนุกๆ สำหรับคนโสด แต่ใครจะไปคาดคิดว่า วันแห่งคนโสดนี้ จะกลายเป็นปรากฏการณ์ระดับโลก ที่สร้างแรงสั่นสะเทือนไปทั้งวงการอีคอมเมิร์ซ
จุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นในปี 2009 เมื่ออาลีบาบา (Alibaba) ยักษ์ใหญ่แห่งวงการอีคอมเมิร์ซของจีน เล็งเห็นโอกาสทางธุรกิจ และเริ่มต้นจัดโปรโมชั่นลดราคาสินค้าครั้งยิ่งใหญ่ในวันคนโสด กลยุทธ์อันชาญฉลาดของอาลีบาบา
ไม่ว่าจะเป็นการลดราคาสินค้าแบบถล่มทลาย การแจกคูปองส่วนลด การจัดกิจกรรมเกมส์ และการไลฟ์สด ล้วนแต่ดึงดูดลูกค้า และสร้างประสบการณ์ช็อปปิ้งที่น่าตื่นเต้น จนทำให้วันคนโสดกลายเป็นวันช็อปปิ้งออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ทำลายสถิติยอดขาย Black Friday และ Cyber Monday โดยในปี 2021 มียอดขายสูงถึง 84.5 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ความสำเร็จอันยิ่งใหญ่นี้ ไม่ได้เกิดขึ้นจากโชคช่วย Alibaba ได้ใช้กลยุทธ์ทางการตลาดที่หลากหลาย เช่น ดึงพลังของเหล่า Influencer มาช่วยโปรโมทสินค้า (Influencer Marketing) จัดกิจกรรมต่างๆสร้างกระแสให้กับวันคนโสด (Engagement) รวมถึงมีการพัฒนาระบบชำระเงินออนไลน์และระบบโลจิสติกส์ เพื่อรองรับปริมาณการสั่งซื้อมหาศาลในวันสำคัญนี้
ในช่วงแรกของการลดราคา Double 11 Taobao และ Tmall มียอดขายที่แข็งแกร่งในหลากหลายภาคส่วน ภายใน 4 ชั่วโมงแรกของช่วงเวลาชำระเงินครั้งแรก มีแบรนด์ถึง 174 แบรนด์ที่มียอดขายเกิน 100 ล้านหยวน โดยมีแบรนด์มากกว่า 12,000 แบรนด์ที่มียอดขายเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าเมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่แล้ว
วันคนโสด (Singles' Day) จึงไม่ใช่เพียงแค่วันช็อปปิ้ง แต่เป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงพฤติกรรมผู้บริโภคในยุคดิจิทัล และเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงพลังของกลยุทธ์ทางการตลาด เทคโนโลยี และวัฒนธรรม ที่ผสมผสานกันอย่างลงตัว จนสร้างปรากฏการณ์ระดับโลก ที่ไม่ว่าใครก็ต้องจับตามอง