Wikipedia เผย ยอดวิวลด "8%" ชี้ AI กำลังเปลี่ยนพฤติกรรมคนหาข้อมูล

Wikipedia ออกมาเปิดเผยข้อมูลล่าสุดที่ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการเข้าถึงข้อมูลของผู้คนบนโลกอินเทอร์เน็ต

โดยระบุว่ายอดการเข้าชมหน้าเว็บจากผู้ใช้งานที่เป็นมนุษย์บน Wikipedia ลดลงราว '8%' เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า ซึ่งเป็นผลกระทบโดยตรงจากการเติบโตของเทคโนโลยี Generative AI และแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย

จากการวิเคราะห์ข้อมูลทราฟฟิกในช่วงเดือนมีนาคม-สิงหาคม 2025 พบว่า แม้ Wikipedia จะยังคงเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ถูกนำไปใช้ฝึกฝนแบบจำลองภาษาขนาดใหญ่ (LLMs) และเป็นแหล่งอ้างอิงหลักของ Search Engine ทั่วไป

แต่ผู้ใช้งานกลับเข้าถึงเว็บไซต์โดยตรงน้อยลง เนื่องจาก AI และ Search Engine สามารถประมวลผลและสร้างคำตอบให้ผู้ใช้ได้ทันที โดยไม่จำเป็นต้องคลิกเข้ามายังหน้าเว็บต้นทาง

สถานการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายครั้งใหญ่ของ Wikipedia ที่ต้องพึ่งพารายได้จากการบริจาคและอาสาสมัครในการสร้างและดูแลเนื้อหา

เมื่อยอดผู้เข้าชมลดลง โอกาสที่ผู้คนจะร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาเนื้อหาหรือให้การสนับสนุนทางการเงินก็ลดลงตามไปด้วย ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความยั่งยืนของแหล่งความรู้เสรีที่ใหญ่ที่สุดของโลกในระยะยาว

เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนี้ มูลนิธิวิกิมีเดียได้เริ่มหลายโครงการ เช่น การพัฒนา Wikimedia Enterprise เพื่อให้บริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่เข้าถึงข้อมูลอย่างเป็นระบบและมีความรับผิดชอบ, การปรับปรุงประสบการณ์ของผู้อ่านบนมือถือ รวมถึงโครงการ Future Audiences ที่ทดลองนำความรู้ไปสู่แพลตฟอร์มใหม่ๆ ที่คนรุ่นใหม่นิยม เช่น YouTube, TikTok และ Instagram เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในรูปแบบใหม่

ที่มา : Diff Wikimedia