สุดเจ๋ง! นักวิจัยมช.ค้นพบพืชชนิดใหม่ของโลก "บุหงาลลิษา" ตามลิซ่า Blackpink

เป็นเรื่องที่น่ายินดีอีกเรื่องสำหรับผลงานคนไทย หลังนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ค้นพบพืชดอกหอมชนิดใหม่ของโลกที่หายากและเสี่ยงสูญพันธุ์จากนราธิวาส ตั้งชื่อว่า “บุหงาลลิษา” เพื่อเป็นเกียรติแก่ ลิซ่า Blackpink ศิลปินชื่อก้องโลกชาวไทย ซึ่งลิซ่าเป็นแรงบันดาลใจให้กับนักศึกษาป.เอกที่ร่วมทีมวิจัยในครั้งนี้

ลักษณะของ “บุหงาลลิษา”

บุหงาลลิษามีลักษณะเด่นคือ เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง ดอกเป็นดอกเดี่ยว มีกลิ่นหอมแรง กลีบดอกหนา สีเหลือง กลีบชั้นนอกเรียวยาว กลีบชั้นในประกบกันไม่บานออก มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของกลีบชั้นนอก

พื้นที่พบเจอ

จากการสำรวจพบบุหงาลลิษาเพียง 2 ต้นในป่าทุติยภูมิใกล้สวนยางและสวนผลไม้ในอำเภอจะแนะ จังหวัดนราธิวาส

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• นักวิจัยไทยค้นพบ แมลงปอยักษ์ชนิดใหม่ของโลก ตั้งชื่อ "แมลงปอเขียวท้องส้ม"

• ค้นพบ "ฟอสซิลปลาซีลาแคนธ์" ครั้งแรกในไทย ที่ มุกดาหาร อายุเกือบ 400 ล้านปี

• "กบลอร์ดออฟเดอะริงส์" กบสายพันธุ์ใหม่ที่เพิ่งถูกค้นพบในเอกวาดอร์

ระดับความยากและการเสี่ยงสูญพันธุ์

ในความเป็นจริง แม้จะพบ 2 ต้นในตอนแรก แต่เวลาต่อมาต้นบุหงาลลิษาได้ถูกตัดไป 1 ต้น ไม่ทราบสาเหตุและที่มา ทำให้ตอนนี้เหลือเพียงต้นเดียว ซึ่งสุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อย่างยิ่ง จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องช่วยกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์บุหงาลลิษา ก่อนที่จะเหลือเพียงแค่ชื่อ

ใครค้นพบ

ผู้ค้นพบดอกบุหงาลลิษา คือ นักวิจัยสังกัดภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย ผศ. ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู/น.ส.อานิสรา ดำทองดี นักศึกษาระดับปริญญาเอกสาขาวิชาความหลากหลายทางชีวภาพและชีววิทยาชาติพันธุ์ และนายอับดุลรอแม บากา นักวิจัยสังกัดกลุ่มวิจัยอิสระ PDiT: Plant Diversity in Thailand พร้อมผู้ร่วมวิจัยอีกหลายคน

• นักวิทย์ไทยประกาศภาคภูมิ ค้นพบสัตว์ 4 ชนิดใหม่ของโลกที่โคราช

• วิจัยไทย ค้นพบปูชนิดใหม่ของโลก ปูมดแดง อาจารย์ซุกรี

การค้นพบ

ทีมวิจัยร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ในจังหวัดนราธิวาส โดยบูรณาการข้อมูลสัณฐานวิทยาและวิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุลเข้าด้วยกัน จนสรุปได้ว่า บุหงาลลิษาคือพืชชนิดใหม่ของโลก มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisae Damth., Baka & Chaowasku โดยตั้งชื่อเป็นเกียรติแก่ ลลิษา มโนบาล หรือลิซ่า ศิลปินชื่อดังชาวไทยวง Blackpink สังกัดวายจีเอนเตอร์เทนเมนต์ ซึ่งความมุ่งมั่นของลิซ่าเป็นแรงบันดาลใจในการศึกษาระดับปริญญาเอกของ น.ส.อานิสรา

“บุหงาลลิษาสามารถพัฒนาเป็นไม้ดอกหอมเพื่อเลื้อยพันซุ้มได้ และควรศึกษาต่อยอดเพื่อหาสารสำคัญและฤทธิ์ทางชีวภาพ อันอาจนำไปสู่การค้นพบยาใหม่ ๆ ต่อไปในอนาคต” ผศ. ดร.ธนวัฒน์กล่าว

งานวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการชาติพันธุ์ของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในประเทศไทยที่หายากและยังไม่เป็นที่รู้จัก เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดยได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ Willdenowia ปีที่ 53 เมื่อปี 2566