เจาะสัญชาตญาณอมตะ - เหตุใด 'แม่' จึงเป็นหัวใจของหนังสยองขวัญ ทริลเลอร์
เจาะลึก สัญชาตญาณอมตะ - เพราะเหตุใด ตัวละคร 'แม่' จึงเป็นหัวใจของหนังสยองขวัญ ทริลเลอร์ ความเด็ดของตัวละครเหล่านี้มีอะไรบ้าง
ธรรมชาติของหนังทริลเลอร์ ย่อมเต็มไปด้วยความลุ้นระทึก บ้าระห่ำ และหนีเอาตัวรอดกันสุดชีวิต ในบริบทนี้ ขอรวมหนังผี เข้าไว้ด้วย แน่นอนว่า ใครและใครที่ได้ดูหนังหรือซีรีส์ที่เป็นสไตล์ทริลเลอร์ จะได้เห็นความ ดิบ สัญชาตญาณดิบ , กลั่นออกมาจากตัวละคร
และที่สำคัญ ตัวละคร ที่รับบท "แม่" ในหนัง Genre แบบนี้ จะมีลักษณะพิเศษ ที่น่าพยิบยกมาพูดถึง
ตัวละคร "แม่" ในหนังทริลเลอร์, สยองขวัญ, และระทึกขวัญ มีความโดดเด่นและทรงพลังอย่างยิ่ง เพราะเป็นมากกว่าแค่บทบาท แต่เป็นเครื่องมือสำคัญที่ขับเคลื่อนเรื่องราวและสร้างความผูกพันกับผู้ชมได้อย่างลึกซึ้ง
ในโลกของภาพยนตร์ที่เต็มไปด้วยความระทึกขวัญ การไล่ล่าสุดชีวิต และความน่าสะพรึงกลัว มีภาพจำหนึ่งที่ทรงพลังและตราตรึงใจผู้ชมได้อย่างน่าทึ่ง นั่นคือภาพของ "แม่" ผู้ไม่ได้เป็นเพียงผู้ให้กำเนิด แต่เป็นแก่นแกนสำคัญที่ขับเคลื่อนเรื่องราวและยกระดับความเข้มข้นทางอารมณ์ได้อย่างลึกซึ้ง สัญชาตญาณดิบที่ถูกกลั่นออกมาจากตัวละครเหล่านี้ ได้สร้างมิติที่น่าขบคิดว่าเหตุใดบทบาทแม่จึงโดดเด่นเป็นพิเศษในภาพยนตร์แนวนี้
เดิมพันที่สูงกว่าชีวิต
โดยปกติแล้ว การเอาชีวิตรอดของตัวละครเอกก็ถือเป็นเดิมพันสูงสุดในหนังระทึกขวัญ แต่เมื่อใดก็ตามที่ตัวเอกนั้นคือ "แม่" ที่มี "ลูก" ต้องปกป้อง เดิมพันดังกล่าวจะทวีความรุนแรงขึ้นอย่างมหาศาล การสูญเสียสำหรับเธอไม่ได้หมายถึงแค่ความตายของตนเอง แต่คือการดับสูญของอนาคต ความหวัง และเหตุผลของการมีชีวิตอยู่ การตัดสินใจทุกอย่างจึงมีน้ำหนักและบีบคั้นหัวใจผู้ชมอย่างที่สุด
ภาพของเอเวลิน (เอมิลี บลันต์) ใน A Quiet Place ที่ต้องพยายามคลอดลูกอย่างเงียบงันขณะที่อสูรกายวนเวียนอยู่ใกล้ๆ คือตัวอย่างที่ทรงพลังของเดิมพันนี้ มันไม่ใช่แค่การเอาตัวรอดของเธอ แต่คือการปกป้องชีวิตใหม่ที่บริสุทธิ์ที่สุดในสถานการณ์ที่สิ้นหวังที่สุด
จากผู้ให้กำเนิด สู่ผู้พิทักษ์สุดชีวิต
ธรรมชาติได้มอบบทบาทของผู้ดูแล (Nurturer) ให้กับแม่ แต่ภาพยนตร์สยองขวัญได้กระชากพวกเธอออกจากกรอบนั้น บีบให้ต้องกลายร่างเป็นนักสู้ (Fighter) หรือผู้พิทักษ์ (Protector) การเปลี่ยนแปลงนี้คือส่วนที่น่าหลงใหลและทรงพลังที่สุด สัญชาตญาณที่เรียกว่า "Mama Bear" ซึ่งพร้อมจะทำทุกวิถีทางเพื่อปกป้องลูก ไม่ว่าต้องเผชิญหน้ากับสิ่งใด เป็นสิ่งที่ผู้ชมทั่วโลกเข้าใจได้ในทันที และทำให้ความแข็งแกร่งของเธอดูสมเหตุสมผลอย่างยิ่ง
เช่นใน Panic Room ที่เม็ก (โจดี้ ฟอสเตอร์) จากแม่เลี้ยงเดี่ยวที่ดูบอบบาง ต้องพลิกผันมาใช้ไหวพริบและทำในสิ่งที่เสี่ยงชีวิตเพื่อต่อกรกับกลุ่มโจรที่บุกรุกเข้ามาในบ้านอย่างไม่เกรงกลัว
ความแข็งแกร่งที่ซ่อนในความเปราะบาง
เสน่ห์ของตัวละครแม่ในหนังแนวนี้มักอยู่ที่ความขัดแย้งในตัวเอง (Duality) พวกเธอคือภาพสะท้อนของ "ความเปราะบาง" และ "ความแข็งแกร่ง" ในเวลาเดียวกัน
ลูกคือจุดอ่อน: ความรักที่มีต่อลูกคือจุดอ่อนที่ศัตรูสามารถใช้เป็นเครื่องมือโจมตีได้อย่างง่ายดายที่สุด
ลูกคือแหล่งพลัง: ในทางกลับกัน ความรักนั้นก็เป็นบ่อเกิดของพลังเหนือมนุษย์ที่ทำให้เธอทำในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
ใน The Babadook ภาพยนตร์สยองขวัญจิตวิทยาชั้นดี เอมิเลีย (เอสซี่ เดวิส) ต้องต่อสู้กับปีศาจร้ายจากนิทาน ขณะเดียวกันก็ต้องรับมือกับภาวะซึมเศร้าและความเหนื่อยล้าจากการเลี้ยงลูกชายตามลำพัง ความเปราะบางทางจิตใจของเธอคือเชื้อเพลิงที่ทำให้ปีศาจแข็งแกร่งขึ้น แต่ในท้ายที่สุด ก็เป็นความรักต่อลูกชายที่ทำให้เธอค้นพบความกล้าที่จะเผชิญหน้าและควบคุมมันได้
เกราะป้องกันที่แตกต่าง: กรณีศึกษาจาก Bird Box และ The Others
ภาพยนตร์สองเรื่องได้นำเสนอวิธีการ "ปกป้อง" ของแม่ในรูปแบบที่อยู่บนขั้วตรงข้ามกันอย่างสิ้นเชิง แต่ล้วนเกิดจากสัญชาตญาณเดียวกัน
ในโลกหลังหายนะของ Bird Box มาโลรี (แซนดรา บุลล็อก) ได้สร้างเกราะป้องกันจาก "ภัยภายนอก" ที่จับต้องไม่ได้ เธอเลี้ยงดูลูกๆ ด้วยความเข้มงวด วางกฎเหล็ก และปฏิเสธการสร้างความผูกพันทางอารมณ์ ("เด็กชาย" และ "เด็กหญิง") เพราะในโลกที่ความผิดพลาดเพียงครั้งเดียวหมายถึงความตาย ความแข็งกร้าวคือรูปแบบความรักของเธอ การเดินทางล่องแม่น้ำที่อันตรายได้บังคับให้เธอต้องเรียนรู้ที่จะเชื่อใจและยอมรับความหวัง การตั้งชื่อให้ลูกๆ ในตอนท้ายเรื่องจึงเป็นสัญลักษณ์ของการยอมรับบทบาทแม่โดยสมบูรณ์ และมอบ "ชีวิต" ให้กับพวกเขามากกว่าแค่ "การรอดชีวิต"
ในทางตรงกันข้าม เกรซ สจ๊วต (นิโคล คิดแมน) ใน ภาพยนตร์ The Others สร้างเกราะป้องกันจาก "ภัยภายใน" ที่เกิดจากความทรงจำที่เธอปฏิเสธที่จะยอมรับ เกรซกักขังลูกๆ (ที่เป็นวิญญาณ) ไว้ในคฤหาสน์อันมืดมิดภายใต้กฎระเบียบที่เข้มงวด โดยอ้างว่าเพื่อปกป้องพวกเขาจากโรคแพ้แสงแดด แต่แท้จริงแล้ว เธอพยายามปกป้องโลกที่เธอสร้างขึ้นจากการคุกคามของ "ความจริง" การปกป้องของเธอกลายเป็นการคุมขังที่ขับเคลื่อนด้วยความรู้สึกผิดและความบอบช้ำทางจิตใจ ความรักของเธอกลายเป็นโซ่ตรวนที่ผูกมัดทุกชีวิตไว้ในโศกนาฏกรรม
ท้ายที่สุดแล้ว ตัวละคร "แม่" ในจักรวาลของหนังสยองขวัญและระทึกขวัญ จึงเป็นมากกว่าแค่บทบาท แต่เป็นเครื่องมือทางวรรณกรรมที่ทรงพลังที่สุดในการสำรวจธีมของความเสียสละ ความกลัว และความรักในรูปแบบที่บริสุทธิ์และดิบเถื่อนที่สุด พวกเธอทำให้เราตระหนักว่า ไม่มีสิ่งใดในโลกที่จะน่าสะพรึงกลัวไปกว่าภัยที่คุกคามลูก และไม่มีพลังใดจะแข็งแกร่งไปกว่าสัญชาตญาณของแม่ที่พร้อมจะเผชิญหน้ากับมัน
