Sexual Harassment คืออะไร การคุกคามทางเพศ แนะวิธีรับมือและบทลงโทษ

Sexual Harassment หรือการคุกคามทางเพศ 

ต้องยอมรับว่าในปัจจุบันปัญหา Sexual Harassment หรือการคุกคามทางเพศ มักมีให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง ไม่ว่าจะเป็นภายในโรงเรียน บริษัท หรือสถานประกอบการที่ผู้มีอำนาจมักจะใช้ช่องว่างนี้ เอาเปรียบผู้ที่อยู่ใต้บังคับบัญชา อีกทั้งสังคมไทยยังมองว่าการคุกคามทางเพศไม่ใช่ปัญหาจึงคิดว่าเป็นเรื่องปกติ เมื่อเกิดเหตุขึ้นอาจแก้ไขปัญหาด้วยการพูดคุยเจรจาไกล่เกลี่ย แต่การคุกคามทางเพศอาจนำไปสู่ปัญหาการล่วงละเมิดทางเพศได้

 Sexual Harassment เปรียบเสมือนอาชญากรรมรูปแบบหนึ่ง ที่ไม่ว่าใครก็สามารถตกเป็นเหยื่อได้ ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย เด็ก ผู้ใหญ่ หรือเพศทางเลือก มักมาในรูปแบบของลักษณะการกระทำหรือการแสดงออกในทางเพศ ทั้งโดยตรงหรือโดยอ้อม ผ่านการใช้สายตา ท่าทาง เสียง คำพูด ร่างกาย หรือสื่อสารผ่านช่องทางต่าง ๆ ทำให้ผู้ที่ตกเป็นเป้าของการกระทำนั้น รู้สึกเดือดร้อนรำคาญ อึดอัด ไม่พอใจ เครียด หวาดระแวง หวาดกลัว และรู้สึกไม่ปลอดภัย

พฤติกรรม Sexual Harassment การคุกคามทางเพศ แบ่งออกได้เป็น 5 รูปแบบหลัก

• การคุกคามด้วยคำพูดที่ไม่สมควร  เช่น การพูดเกี่ยวกับเพศ เล่นตลกเกี่ยวกับเพศ ชักชวนให้มีเพศสัมพันธ์ พูดถึงสัดส่วนของร่างกาย หรือพูดในลักษณะสองแง่สองง่ามในเรื่องเพศ
• การคุกคามทางสายตา เช่น การจ้องมองไปยังบริเวณส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
• การคุกคามทางร่างกาย เช่น การสัมผัสร่างกาย แตะเนื้อต้องตัว โอบกอด โอบเอว จับมือ จับขา เป็นต้น
• การเขียนจดหมาย หรือส่งข้อความลามก ตลอดจนการส่งภาพ/คลิปลามก หรือภาพอวัยวะเพศให้กับเหยื่อ
• การแอบถ่ายภาพ/คลิป ของเหยื่อในลักษณะลามก ตามสถานที่ต่างๆ เช่น ห้องน้ำ ใต้บันได ในรถขนส่งสาธารณะ เป็นต้น

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• สรุปให้ #แบนทีมงานมาดามแป้ง ขึ้นที่ 1 ทวิตเตอร์ พฤติกรรมส่อล่วงละเมิดนักเตะ

• พฤติกรรมคุกคามทางเพศ ไม่ควรเพิกเฉย! ควรรับมืออย่างไร?

• ตร. เตือนภัยคุกคามทางเพศ เกิดกับทุกเพศทุกวัย เผยพฤติกรรมเข้าข่ายผิดกฎหมาย

ทั้งนี้การคุกคามทางเพศที่เกิดในโลกเสมือนจริงมีความน่ากลัวกว่า เพราะคนที่เข้ามาเกี่ยวข้องมีมากขึ้น ผลกระทบมีความกว้างขวางมากกว่าโลกจริง ๆ และจับตัวผู้กระทำความผิดได้ยากเพราะเป็นโลกที่ไม่รู้ว่าใครเป็นผู้กระทำความผิด

 กรณีล่าสุดที่มีการพูดถึงในทวิตเตอร์ถึงคลิป นักท่องเที่ยวสาวต่างชาติ ที่เดินทางเข้ามาพักผ่อนในประเทศไทย และได้โพสคลิปช่วงเวลาต่างๆ ของเธอลงใน Tik Tok ส่วนตัว แต่ก็มีเกรียนไทยโดยเฉพาะผู้ชาย เข้าไปแสดงความคิดเห็นถึงการโนบราของเธอในเชิง Online Sexual Harassment ซึ่งนักท่องเที่ยวสาวคนนี้ไม่ได้เข้าไปในสถานที่ราชการหรือสถานที่สำคัญทางศาสนาหรือลบหลู่สถานที่แต่อย่างใด เพียงใช้ชีวิตประจำวันในห้องพัก ทะเล หรือขับขี่มอเตอร์ไซด์ตามถนนปกติ 

เราควร ท่องไว้เสมอว่า การแต่งตัวเซ็กซี่ หรือล่อแหลม ไม่ใช่ใบอนุญาตคุกคามทางเพศ และ ไม่ว่าเพศ อายุ หรือ เชื้อชาติใด ก็ไม่ควรตกเป็นเหยื่อในการใช้ความคิดเห็นทางเพศเพื่อคุกคามความสิทธิส่วนตัวของบุคคลได้ เช่นกัน 

วิธีป้องกันการคุกคามทางเพศ (Sexual Harassment)

• จงอย่าเพิกเฉย ต้องเรียนรู้ที่จะปฏิเสธโดยการแสดงออกว่าเราไม่ยินยอม 
• ร้องเรียนหรือพูดคุยกับผู้มีอำนาจในองค์กรนั้นๆ เช่น หัวหน้า คุณครู ตำรวจ ฯลฯ
• ในกรณีที่เป็นผู้พบเห็น ก็ไม่ควรเพิกเฉยต่อผู้เป็นเหยื่อ อย่าปล่อยให้เหยื่อโดนกระทำซ้ำแล้วซ้ำเล่า

เมื่อถูกคุกคามทางเพศควรทำอย่างไร?

• แสดงออกทันทีว่าไม่พอใจ และถอยห่างจากบุคคลนั้น
• ส่งเสียงร้องให้คนรอบข้างหรือผู้ที่อยู่บริเวณนั้นช่วยเหลือ
• หาทางบันทึกไว้เพื่อเป็นหลักฐาน เมื่อตกอยู่ในสถานการณ์ที่ถูกคุกคาม ควรตั้งสติและหาทางบันทึกเสียง หรือบันทึกวิดีโอไว้หากเป็นไปได้ ในกรณีที่เป็นข้อความควรแคปข้อความ จดบันทึกวัน เวลา สถานที่เกิดเหตุ บรรยาเหตุการณ์ ชื่อผู้กระทำ และพยานที่อยู่บริเวณนั้น
• แจ้งปัญหาให้กับบุคคลหรือหน่วยงานรับรู้ เมื่อเกิดเหตุขึ้นควรเล่าปัญหาให้กับคนที่ไว้ใจฟังทราบ พร้อมกับแจ้งปัญหากับผู้บังคับบัญชา หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้วยตัวเอง

การคุกคามทางเพศนั้น ผู้ที่ตกเป็นเหยื่ออาจจะรู้สึกอึดอัดกับเรื่องดังกล่าว หรืออยู่ในฐานะที่ไม่อาจขัดขืนหรือหลีกเลี่ยงได้ ถือได้ว่าเป็นเรื่องที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจของบุคคลดังกล่าวเป็นอย่างมาก

Sexual Harassment การคุกคามทางเพศ อาจเข้าข่ายเป็นความผิดตามกฎหมาย 

• กรณีการคุกคามทางวาจา คุกคามทางสายตา หรือคุกคามโดยการส่งจดหมายหรือข้อความ อาจเข้าข่ายเป็นความผิดฐานกระทำให้อับอายหรือก่อให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญในลักษณะส่อไปในทางที่จะล่วงเกินทางเพศ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 397 วรรคสอง และจะต้องรับโทษหนักขึ้นหากผู้กระทำมีอำนาจเหนือกว่าผู้ถูกกระทำ เช่น เป็นผู้บังคับบัญชา หรือนายจ้าง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 397 วรรคท้าย
• กรณีการคุกคามทางร่างกาย หรือการแอบถ่ายภาพ/คลิป อาจเข้าข่ายเป็นความผิดฐานกระทำอนาจาร ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 278 และหากเหยื่อเป็นเด็ก หรือมีการใช้อาวุธ หรือส่งผลให้เหยื่อได้รับบาดเจ็บสาหัส หรือเสียชีวิต อาจต้องระวางโทษสูงสุดถึงจำคุกตลอดชีวิต หรือประหารชีวิต แล้วแต่กรณี
• การนำภาพ/คลิป ลามกที่แอบถ่าย ไปส่งต่อในสื่อสังคมออนไลน์ที่ประชาชนทั่วไปอาจเข้าถึงได้ อาจเข้าข่ายความผิด ตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ มาตรา 14(4) มีอัตราโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือหากเป็นการส่งต่อภาพ/คลิปลามกเด็ก อาจเข้าข่ายความผิด ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 287/1 มีอัตราโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือ ปรับไม่เกิน 140,000 บาท

ร่วมสร้างสังคมให้น่าอยู่และปลอดภัยจาก การคุกคามทางเพศ โดยเลิกอ้างเสียทีว่าการพูดหรือแสดงความคิดเห็นในเชิงลามก “เป็นแค่การล้อเล่น ขำๆ ไม่ต้องซีเรียส” เสียที เพราะคำพูดหรือข้อความที่คุณแสดงออกมาสร้างความอึดอัดใจและเป็นการคุกคามโดยผู้ถูกกระทำไม่ยินยอม เราสามารถป้องกันโดยปรับเปลี่ยนความคิดนี้เสียก่อนที่จะนำไปสู่อาชญกรรมให้ลดลงด้วยทัศนคติที่เข้าใจและให้เกียรติซึ่งกันและกัน