ทำไมบางครั้งเราถึงไม่อินกับความสนุกของเทศกาลปีใหม่
อยู่ท่ามกลางเทศกาลและผู้คน แต่รู้สึกไม่อินกับความครึกครื้น นักจิตวิทยาอธิบายความรู้สึกนี้ว่าเป็นเรื่องธรรมดา
SHORT CUT
- การรู้สึกไม่สนุกหรือไม่เข้ากับบรรยากาศงานเทศกาล ทั้งที่มีผู้คนรายล้อม เป็นประสบการณ์ที่พบได้ทั่วไปในทางจิตวิทยา (existential isolation) และสามารถเกิดขึ้นกับใครก็ได้ในบางช่วงชีวิต
- เรามักคิดว่าตัวเองเป็นคนเดียวที่ไม่สนุก ทั้งที่ความจริงแล้วคนจำนวนไม่น้อยก็รู้สึกแบบเดียวกัน การตระหนักถึง “ความเป็นมนุษย์ร่วมกัน” ช่วยลดแรงกดดันและความรู้สึกว่าตัวเองแตกต่าง
- ไม่จำเป็นต้องไปทุกงานหรือรู้สึกให้ตรงกับคนอื่น การดูแลใจตัวเอง เปิดใจคุยกับคนที่ไว้ใจ หรือเลือกการพบปะแบบเล็ก ๆ ที่สบายใจ อาจให้ความหมายกับช่วงเทศกาลได้มากกว่า
อยู่ท่ามกลางเทศกาลและผู้คน แต่รู้สึกไม่อินกับความครึกครื้น นักจิตวิทยาอธิบายความรู้สึกนี้ว่าเป็นเรื่องธรรมดา
ช่วงเทศกาลปลายปีมักถูกคาดหวังให้เป็นเวลาของความสุข การพบปะ และเสียงหัวเราะ แต่ในความเป็นจริง ไม่ใช่ทุกคนที่จะรู้สึกสนุกไปกับบรรยากาศแบบนั้นได้ตลอดเวลา บางคนอาจสังเกตว่าตัวเองยืนอยู่ในงานเลี้ยง ท่ามกลางผู้คนมากมาย แต่กลับรู้สึกเหมือนไม่เป็นส่วนหนึ่งของเหตุการณ์นั้น
นักจิตวิทยาเรียกประสบการณ์ลักษณะนี้ว่า Existential Isolation หรือความรู้สึกว่ามุมมองและอารมณ์ของเราไม่ตรงกับคนรอบข้าง แม้จะไม่ได้ขาดผู้คนอยู่ใกล้ตัว ภาวะนี้ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ และสามารถเกิดขึ้นกับใครก็ได้ในบางช่วงของชีวิต
ที่น่าสนใจคือ หลายคนในงานเดียวกันอาจรู้สึกคล้ายกัน เพียงแต่ต่างคนต่างคิดว่า “ฉันน่าจะเป็นคนเดียวที่ไม่สนุก” ความเข้าใจเช่นนี้ทำให้เรายิ่งเก็บความรู้สึกไว้เงียบ ๆ ทั้งที่จริงแล้ว ประสบการณ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของความเป็นมนุษย์ร่วมกัน
ด้วยเหตุนี้ นักจิตวิทยาจึงชวนให้มองความรู้สึกเหล่านี้ในมุมที่อ่อนโยนขึ้น ผ่านแนวคิด Common Humanity หรือการยอมรับว่า ความเหนื่อย ความไม่พร้อม หรือความรู้สึกไม่เข้าพวก เป็นสิ่งที่หลายคนต้องเจอ ไม่ได้หมายความว่าเราผิดปกติหรือทำอะไรพลาดไป การคิดแบบนี้ช่วยลดแรงกดดันที่เรามักบังคับตัวเองว่า “ต้องรู้สึกให้เหมือนคนอื่น”
แนวคิดเดียวกันนี้อธิบายว่าทำไมกลุ่มเพื่อนที่มีประสบการณ์คล้ายกัน หรือการได้พูดคุยกับคนที่เข้าใจ จึงช่วยให้เรารู้สึกสบายใจขึ้น เพราะสิ่งที่เราต้องการในบางช่วง อาจไม่ใช่คำแนะนำ แต่คือความรู้สึกว่า “มีคนมองโลกใกล้เคียงกับเรา
หากวันไหนรู้สึกไม่อินกับเทศกาล การเตือนตัวเองว่าอารมณ์แบบนี้เกิดขึ้นได้ และไม่จำเป็นต้องรีบแก้ไข อาจช่วยให้เราผ่อนคลายมากขึ้น นี่คือหัวใจของการดูแลใจตนเองอย่างอ่อนโยน หรือ Self-Compassion ซึ่งมีเครื่องมือมากมาย ตั้งแต่การเขียนสะท้อนความรู้สึก ไปจนถึงการฝึกสติแบบสั้น ๆ
อีกทางเลือกหนึ่งคือการเปิดใจพูดความรู้สึกจริงกับคนที่ไว้ใจ งานวิจัยด้านจิตวิทยาชี้ว่า เรามักกังวลเกินไปว่าคนอื่นจะมองเราในแง่ลบ แต่บ่อยครั้งกลับได้รับการตอบรับที่เข้าใจและเป็นมิตรมากกว่าที่คิด และบางทีบทสนทนานั้นอาจทำให้เราเห็นว่า เราไม่ได้ต่างจากใครเลย
สุดท้ายแล้ว เทศกาลไม่ได้มีสูตรตายตัว บางคนสนุกกับงานใหญ่ บางคนสบายใจกับการนั่งคุยเงียบ ๆ กับเพื่อนหนึ่งคน การเลือกสิ่งที่เหมาะกับตัวเอง ไม่ได้ทำให้เราพลาดความหมายของช่วงเวลานี้ ตรงกันข้าม อาจทำให้เราได้ใช้มันอย่างพอดีมากขึ้น
