สะพานข้ามแม่น้ำแควเป็นสะพานที่สำคัญที่สุดของเส้นทางรถไฟสายมรณะ สร้างขึ้นสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยกองทัพญี่ปุ่นได้เกณฑ์เชลยศึกฝ่ายสัมพันธมิตร ได้แก่ ทหารอังกฤษ อเมริกัน ออสเตรเลีย ฮอลันดา และนิวซีแลนด์ประมาณ 61,700 คน
สมทบด้วยกรรมกรชาวจีน ญวน ชวา มลายู ไทย พม่า และอินเดีย อีกจำนวนมาก มาก่อสร้างทางรถไฟสายยุทธศาสตร์ เพื่อเป็นเส้นทางผ่านไปสู่ประเทศพม่า เริ่มสร้างจากสถานีหนองปลาดุก (กิโลเมตรที่ 64+196) ถึงสถานีกาญจนบุรี ระยะทางยาวประมาณ 50 กิโลเมตร เป็นทางราบโดยตลอด
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
เริ่มแล้ว งานสัปดาห์สะพานข้ามแม่น้ำแคว และงานกาชาดจังหวัดกาญจนบุรี ปี 2564
เที่ยวสัปดาห์สะพานข้ามแม่น้ำแคว ย้อนรอยประวัติศาสตร์ ที่เมืองกาญจนบุรี
ส่วนจากสถานีกาญจนบุรีภูมิประเทศเริ่มเป็นเนินสูง มีภูเขาเล็กน้อย และจากน้ำตกขึ้นไปเป็นเขามีความลาดชันสูง ซึ่งจุดที่มีความลำาบากที่สุด คือ "ช่องเขาขาด" เพราะต้องตัดภูเขาให้เป็นช่องสำหรับสร้างรางรถไฟ การก่อสร้างใช้เวลา 3 เดือน เชลยศึกต้องทำงานถึง18 ชั่วโมงต่อวัน แรงงานที่ทำางานหนักและเจ็บป่วย ได้เสียชีวิตที่ช่องเขาขาดนี้เป็นจำานวนมาก ในช่วงกลางคืนจะใช้น้ำมันตะเกียง แสงสลัวริบหรี่และเงาของเหล่าทหารเชลยศึก จะปรากฏบนผนังช่องเขาที่ถูกตัดจึงเป็นสถานที่ที่ได้รับการขนานนามว่าช่องไฟนรก
แล้วจึงลาดลงผ่านหมู่บ้านและตำบลน้ำตกไทรโยค จนถึงตำบลท่าขนุน อำเภอทองผาภูมิ เป็นระยะทางยาวรวม 88 กิโลเมตร จากนั้นเลียบลำน้ำแควน้อยขึ้นไปจนถึงนิเกะ กิ่งอำเภอสังขละบุรี (อำเภอสังขละบุรีปัจจุบัน) และไปจนถึงพรมแดนไทย-พม่า ที่ด่านเจดีย์สามองค์ รวมระยะทาง 303.95 กิโลเมตรซึ่งเส้นทางช่วงหนึ่งจะต้องข้ามแม่น้ำแควใหญ่ จึงต้องมีการสร้างสะพานขึ้น การสร้างสะพานและทางรถไฟสายนี้ เต็มไปด้วยความยากลำบาก ความทารุณของสงครามและโรคภัย ตลอดจนการขาดแคลนอาหาร ทำให้เชลยศึกหลายหมื่นคนต้องเสียชีวิตลง