คิมจองอึน ผู้นำที่ “ขุนตัวเองให้เหมือนปู่” เพื่อสืบต่ออำนาจ
ภาพลักษณ์ที่อวบขึ้นทุกปีของ คิมจองอึน อาจไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่มันคือยุทธศาสตร์ทางสัญลักษณ์ ที่ใช้เชื่อมโยงเขาเข้ากับ “บิดาแห่งชาติ” คิม อิล ซุง
SHORT CUT
- เขาออกแบบภาพลักษณ์ของตนเองให้คล้ายกับคุณปู่ “คิม อิล ซุง” ตั้งแต่ทรงผม เสื้อผ้า ไปจนถึงน้ำหนักตัว เพื่อให้ประชาชนรู้สึกว่าเขาเป็น “ผู้สืบทอดโดยตรง” ของผู้นำผู้ก่อตั้งประเทศ เป็นการสร้างความต่อเนื่องเชิงสัญลักษณ์ระหว่างอดีตกับปัจจุบัน
- นักวิเคราะห์ ไมเคิล แมดเดน (Michael Madden) ระบุว่า ภาพลักษณ์ของคิม จอง อึนถูกคำนวณทุกจุด รวมถึงปริมาณไขมันบนใบหน้า เพื่อให้ดูเหมือนคุณปู่มากที่สุด
- เขาเลือกเดินตามปู่ มากกว่าพ่อ
- ต่างจากบิดา คิม จอง อิล (Kim Jong Il) ที่มีบุคลิกเงียบขรึมและห่างเหิน คิม จอง อึนกลับสร้างภาพลักษณ์ที่อบอุ่น เข้าถึงง่าย และเป็น “พ่อของประชาชน” ตามแบบของปู่
ภาพลักษณ์ที่อวบขึ้นทุกปีของ คิมจองอึน อาจไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่มันคือยุทธศาสตร์ทางสัญลักษณ์ ที่ใช้เชื่อมโยงเขาเข้ากับ “บิดาแห่งชาติ” คิม อิล ซุง
ในโลกของเผด็จการ ภาพลักษณ์ของผู้นำมีความหมายต่อการปกครองเหนือสิ่งอื่นใด เป็น “อาวุธทางการเมือง” ที่ใช้ควบคุมการรับรู้ของทั้งประเทศ ไม่มีตัวอย่างใดชัดเจนไปกว่าผู้นำเกาหลีเหนือ คิม จอง อึน (Kim Jong Un) ผู้ที่ใช้รูปลักษณ์ และท่าทีของตนเอง เป็นเครื่องมือสร้างตำนานใหม่ของตระกูลคิมให้ดำรงอยู่ต่อไป
สิ่งที่โดดเด่นที่สุดคือภาพลักษณ์ของเขา ผมทรงแสกข้างหนาเตอะ เสื้อสูทสีเทาแบบเก่า และใบหน้าที่อวบขึ้นทุกปี ดูเผิน ๆ เหมือนเป็นเรื่องรูปลักษณ์ส่วนตัว แต่ในความจริงแล้ว ทุกองค์ประกอบล้วนอาจถูกออกแบบอย่างมีจุดหมาย เพื่อให้เขาดู เหมือน “คิมอิลซุง” ปู่ของเขา มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
ประเด็นนี้นักวิเคราะห์ผู้เชี่ยวชาญด้านผู้นำเกาหลีเหนือ ไมเคิล แมดเดน (Michael Madden) ผู้ก่อตั้งเว็บไซต์ North Korea Leadership Watch และที่ปรึกษาในโครงการ 38 North ของมหาวิทยาลัย Johns Hopkins กล่าวในบทสัมภาษณ์กับ TIME ว่า
“ภาพลักษณ์ทั้งหมดของเขา ตั้งแต่ทรงผมไปจนถึงไขมันบนใบหน้า ถูกคำนวณมาอย่างละเอียด สงสัยว่าเขาเพิ่มน้ำหนักเพื่อให้ดูเหมือนปู่ของเขา และใช้เวลามากมายฝึกเลียนแบบท่าทางของเขา”
ยิ่งไปกว่านั้นในความเชื่อของเกาหลีเหนือ มีแนวคิดที่เรียกว่า “สายเลือดภูเขาเป็กตู” (Paektu Bloodline) หมายถึงสายเลือดของตระกูลคิมที่ถือกำเนิดจากภูเขาศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งถูกมองว่าเป็นแหล่งพลังอำนาจและความชอบธรรมในการปกครองประเทศ
คิม จอง อึน จึงเข้าใจดีว่า หากเขาจะคงอำนาจไว้ได้ เขาต้องไม่เพียงอ้างสายเลือด แต่ต้อง “ทำให้สายเลือดนั้นมีชีวิตขึ้นอีกครั้ง” ผ่านภาพลักษณ์และพฤติกรรมที่ทำให้ประชาชนเห็นคุณปู่ของเขาในตัวเขาเอง
ตรงกันข้ามกับบิดาของเขา คิม จอง อิล (Kim Jong Il) ซึ่งมักเก็บตัว ไม่ค่อยพบปะประชาชน และมีบุคลิกปิด คิม จอง อึน กลับแสดงออกอย่างเปิดเผย เขาให้ประชาชนเข้าใกล้ กอด และร้องไห้ต่อหน้าเขาได้ ลักษณะนี้คือสิ่งที่คนเกาหลีเหนือจำได้ดีว่าเป็น “สไตล์ของคิม อิล ซุง” มากกว่าของบิดา
อาจฟังดูไร้สาระ ในระบอบที่ความเชื่อสำคัญกว่าความจริง การสร้างรูปร่างให้เหมือนผู้นำผู้ยิ่งใหญ่ในอดีตจึงไม่ใช่เรื่องไร้สาระเลย เพราะในเกาหลีเหนือ ผู้นำคือ “สัญลักษณ์ของชาติ” เป็นวิธีหนึ่งของการรักษาบัลลังก์แห่งตระกูลคิมให้คงอยู่ต่อไป
ที่มา : time
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
